TIẾN SĨ GIẤY

Cũng cờ, cũng biển, cũng cận đại

Cũng gọi ông nghè có kém ai.

Mảnh giấy làm nên thần giáp bảng

Nét son điểm rõ mặt văn khôi,

Tấm thân xiêm áo sao mà nhẹ?

Cái giá khoa danh ấy mới hời!

Ghế tréo, lọng xanh ngồi bảnh choẹ,

Nghĩ rằng đồ thật, hoá đồ chơi!

(Nguyễn Khuyến, in trong Nguyễn Khuyến - Tác phẩm, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 1984)

Bài thơ được viết theo thể thơ gì?

Phương pháp giải

Đọc và xác định đối tượng châm biếm

Lời giải chi tiết

Đối tượng châm biếm là những ông tiến sĩ bằng xương bằng thịt, những ông tiến sĩ hữu danh vô thực, có danh tiến sĩ nhưng bất tài vô dụng hoặc lực bất tòng tâm

Phương pháp giải

Dựa vào ngữ cảnh và xác định giọng điệu

Lời giải chi tiết

- Giọng điệu ở đây mang tính trào phúng, thể hiện sự mỉa mai, chua chát khi tác giả châm biếm những kẻ chạy theo danh lợi, địa vị, đánh mất nhân cách.

- Cách dùng từ “nhẹ”, “hời” tưởng như khen mà thực ra là mỉa mai sâu cay, thể hiện nỗi xót xa trước sự tha hóa của con người trong xã hội.

Phương pháp giải

Từ nội dung rút ra thông điệp phù hợp

Lời giải chi tiết

Thông điệp: Giá trị thật của con người nằm ở phẩm chất và tài năng, chứ không ở danh vọng bề ngoài.

Phương pháp giải

Liên hệ bản thân

Lời giải chi tiết

Gợi ý:

- Cần biết trân trọng tri thức thật, nỗ lực học tập để có năng lực và đạo đức thực sự, không nên chạy theo hình thức hay danh tiếng rỗng.

- Phải sống trung thực, khiêm tốn, lấy thực lực và nhân cách làm nền tảng để được người khác tôn trọng.