TIẾNG THU

Lưu Trọng Lư

Em không nghe mùa thu

dưới trăng mờ thổn thức?

Em không nghe rạo rực

hình ảnh kẻ chinh phu

trong lòng người cô phụ?

Em không nghe rừng thu,

lá thu kêu xào xạc,

con nai vàng ngơ ngác

đạp trên lá vàng khô?

(Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học 2000, tr.289)

Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?

Phương pháp giải

Tìm những chi tiết giàu hình ảnh → Nhận diện thủ pháp tu từ → Ghi lại tên biện pháp nghệ thuật.

Lời giải chi tiết

Biện pháp nghệ thuật:

+ Điệp ngữ: “Em không nghe” (nhấn mạnh cảm xúc da diết, khơi gợi sự đồng cảm).

+ Câu hỏi tu từ (tạo chất vấn, lay động).

+ Nhân hóa: “lá thu kêu xào xạc” (làm cảnh vật có hồn, biết trò chuyện).

+ Hình ảnh thơ gợi cảm: “con nai vàng ngơ ngác / đạp trên lá vàng khô” (gợi cảnh thu yên ả mà buồn man mác).

Phương pháp giải

Xác định chủ đề chính bài thơ → Khái quát thành một cụm từ hoặc câu ngắn.

Lời giải chi tiết

Đề tài: Mùa thu với vẻ đẹp man mác buồn, gợi nhớ tình yêu, nỗi nhớ và tâm trạng cô đơn.

Phương pháp giải

Chọn hình ảnh thơ gây ấn tượng nhất → Nêu cảm xúc cá nhân.

Lời giải chi tiết

- Hình ảnh ấn tượng: “con nai vàng ngơ ngác / đạp trên lá vàng khô”.

- Cảm xúc: Gợi lên bức tranh thu dịu dàng, thanh vắng mà đầy nỗi buồn cô tịch; khiến em thấy lòng mình lắng lại, vừa yêu mùa thu vừa cảm nhận sự mong manh của thời gian.

Phương pháp giải

Rút ý từ toàn bài → Chuyển thành thông điệp ý nghĩa.

Lời giải chi tiết

Thông điệp: Hãy lắng nghe và cảm nhận những rung động tinh tế của thiên nhiên và cuộc sống; mùa thu không chỉ là cảnh sắc mà còn là tiếng lòng, là sự đồng cảm giữa người với người, giữa con người với thiên nhiên.