Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

CHÚ LỪA THÔNG MINH

Một hôm, con lừa của bác nông dân nọ chẳng may bị sa xuống một chiếc giếng cạn. Bác ta tìm mọi cách để cứu nó lên, nhưng mấy tiếng đồng hồ trôi qua mà vẫn không được, lừa ta vẫn kêu be be thảm thương dưới giếng.

Cuối cùng, bác nông dân quyết định bỏ mặc lừa dưới giếng, bởi bác cho rằng nó cũng đã già, không đáng phải tốn công, tốn sức nghĩ cách cứu, hơn nữa còn phải lấp cái giếng này đi. Thế là, bác ta gọi hàng xóm tới cùng xúc đất lấp giếng, chôn sống lừa, tránh cho nó khỏi bị đau khổ dai dẳng.

Khi thấy đất rơi xuống giếng, lừa bắt đầu hiểu ra kết cục của mình. Nó bắt đầu kêu gào thảm thiết. Nhưng chỉ mấy phút sau, không ai nghe thấy lừa kêu la nữa. Bác nông dân rất tò mò, thò cổ xuống xem và thực sự ngạc nhiên bởi cảnh tượng trước mắt. Bác ta thấy lừa dồn đất sang một bên, còn mình thì tránh ở một bên.

Cứ như vậy, mô đất ngày càng cao, còn lừa ngày càng lên gần miệng giếng hơn. Cuối cùng, nó nhảy ra khỏi giếng và chạy đi trước ánh mắt kinh ngạc của mọi người.

(Theo Bộ sách EQ- trí tuệ cảm xúc)

Xác định thể loại của văn bản trên.

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng yêu cầu đề bài

Phân tích đặc điểm nhân vật chú lừa.

c. Triển khai thành bài văn hoàn chỉnh

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Mở bài:

- Giới thiệu truyện ngụ ngôn: “Chú lừa thông minh” kể về một chú lừa rơi xuống giếng nhưng nhờ trí thông minh và kiên trì đã thoát ra.

- Nêu vấn đề: Truyện làm nổi bật tính cách đặc sắc của chú lừa.

* Thân bài:

- Giải thích hoàn cảnh nhân vật: Chú lừa rơi xuống giếng, đối mặt với nguy hiểm và cái chết nếu không tự tìm cách thoát.

- Phân tích đặc điểm nhân vật:

+ Thông minh, khôn ngoan:

•       Biết tận dụng tình huống: dồn đất rơi xuống sang một bên để đứng lên.

•       Hành động thoát khỏi giếng cho thấy khả năng tính toán và ứng biến linh hoạt.

+ Kiên trì, bền bỉ:

•       Không kêu than vô ích, kiên nhẫn từng bước dồn đất, đứng lên từng chút một.

•       Thể hiện ý chí vươn lên trước khó khăn.

+ Sáng tạo, tự lực: Biết biến thử thách thành cơ hội, tự giải quyết vấn đề mà không trông chờ ai cứu giúp.

- Ý nghĩa nhân vật:

+ Nhân vật chú lừa truyền cảm hứng về sự kiên nhẫn, sáng tạo và tinh thần vượt khó.

+ Dạy người đọc, đặc biệt là trẻ em, bài học về ý chí và tự lập.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị nhân vật chú lừa: là hình mẫu về thông minh, kiên trì, sáng tạo trong cuộc sống.

- Liên hệ bản thân: Em sẽ học tập tinh thần vượt khó và chủ động tìm giải pháp khi gặp khó khăn.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Giải thích: Khi gặp khó khăn, thay vì bỏ cuộc, lừa biết tận dụng hoàn cảnh, tìm cách giải quyết.

- Biểu hiện: Dồn đất sang một bên, đứng lên từng chút một cho đến khi thoát ra khỏi giếng.

- Ý nghĩa:

+ Khẳng định tinh thần kiên trì, không đầu hàng thử thách.

+ Giáo dục con người sáng tạo và tự lực khi gặp khó khăn.

+ Truyền cảm hứng về ý chí vươn lên và khả năng ứng biến trong cuộc sống.

Có sự sáng tạo trong cách viết