Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

CHIỀU SÔNG THƯƠNG

Đi suốt cả ngày thu

Vẫn chưa về tới ngõ

Dùng dằng hoa quan họ

Nở tím bên sông Thương

 

Nước vẫn nước đôi dòng

Chiều vẫn chiều lưỡi hái

Những gì sông muốn nói

Cánh buồm đang hát lên

 

Đám mây trên Việt Yên

Rủ bóng về Bố Hạ

Lúa cúi mình giấu quả

Ruộng bời con gió xanh

 

Nước màu đang chảy ngoan

Giữa lòng mương máng nổi

Mạ đã thò lá mới

Trên lớp bùn sếnh sang

 

Cho sắc mặt mùa màng

Đất quê mình thịnh vượng

Những gì ta gửi gắm

Sắp vàng hoe bốn bên

 

Hạt phù sa rất quen

Sao mà như cổ tích

Mấy cô coi máy nước

Mắt dài như dao cau

 

Ôi con sông màu nâu

Ôi con sông màu biếc

Dâng cho mùa sắp gặt

Bồi cho mùa phôi phai

 

Nắng thu đang trải đầy

Đã trăng non múi bưởi

Bên cầu con nghé đợi

Cả chiều thu sang sông.

(Hữu Thỉnh - trong “Từ chiến hào đến thành phố”, NXB văn học, Hà Nội, 1991)

Xác định thể thơ của bài thơ trên.

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Nội dung:

+ Miêu tả khung cảnh sông Thương vào chiều thu, hoa quan họ nở tím, nước chảy, cánh buồm hát.

+ Hình ảnh mạ non, lúa cúi mình, đất đai màu mỡ → gợi sự sinh sôi, trù phú và mùa màng bội thu.

+ Thể hiện mối quan hệ gắn bó giữa con người và thiên nhiên, giữa quê hương và cuộc sống lao động.

- Nghệ thuật:

+ Ngôn ngữ giàu hình ảnh, sinh động và gợi cảm giác thị giác, thính giác.

+ Sử dụng các biện pháp nghệ thuật → tạo sự sống động và biểu cảm cho cảnh vật.

+ Điệp ngữ, cảm thán: “Ôi con sông màu nâu / Ôi con sông màu biếc” → nhấn mạnh tình yêu và say mê thiên nhiên

Có sự sáng tạo trong cách viết

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng yêu cầu đề bài

Hiện tượng sống tối giản.

c. Triển khai thành bài văn hoàn chỉnh

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Mở bài:

- Giới thiệu hiện tượng: Ngày nay, nhiều người chọn lối sống tối giản (giảm bớt vật chất, tập trung vào những thứ cần thiết, tránh xa sự dư thừa, phô trương).

- Nêu vấn đề nghị luận: bàn về ý nghĩa, tác dụng và quan điểm về lối sống tối giản.

* Thân bài:

- Giải thích: Sống tối giản là lối sống đề cao sự giản dị, tinh gọn, tập trung vào giá trị tinh thần và những thứ thực sự cần thiết trong cuộc sống.

- Thực trạng: Trong xã hội hiện đại, nhiều người bị áp lực vật chất, công việc, thông tin → lối sống tối giản trở thành xu hướng để tìm bình yên, cân bằng và hạnh phúc thực sự.

- Bàn luận:

+ Giúp giảm căng thẳng, sống ý nghĩa, tập trung vào giá trị tinh thần và các mối quan hệ thực sự.

+ Hạn chế sự tiêu dùng lãng phí, bảo vệ môi trường.

+ Sống tối giản là lối sống văn minh, là cách để tìm sự thanh thản, hạnh phúc trong xã hội hiện đại.

+ Cần cân bằng giữa tối giản và đáp ứng đủ nhu cầu thiết yếu, không cực đoan.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị: Sống tối giản giúp tìm lại sự bình yên, hạnh phúc và ý nghĩa thực sự trong cuộc sống.

- Liên hệ bản thân: Em sẽ áp dụng lối sống tối giản phù hợp, tập trung vào học tập, gia đình và các giá trị tinh thần.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.