Dựa vào kiến thức đã học và thông tin dưới đây, anh (chị) hãy:

a) Việt Nam gia nhập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) năm 1995 trong bối cảnh lịch sử như thế nào?

b) Thời cơ, thách thức của Việt Nam khi gia nhập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)?

c) Nêu đánh giá của anh/chị về vai trò của Việt Nam trong ASEAN.

a. Bối cảnh lịch sử tác động đến Việt Nam khi gia nhập tổ chức ASEAN.

- Bối cảnh quốc tế:

+ Đầu những năm 90 của thế kỉ XX,tình hình thế giới có nhiều chuyển biến thuận lợi: Chiến tranh lạnh chấm dứt, xu thế đa cực dần hình thành, cách mạng KHCN và xu thế toàn cầu hóa…. tác động đến đường lối, chính sách phát triển các nước trong đó có Việt Nam.

- Khu vực Đông Nam Á:

+ Vấn đề Cămpuchia được giải quyết mở ra cánh cửa cho việc mở rộng hợp tác quốc tế, khu vực và tổ chức ASEAN…

+ Các nước ASEAN khi chuyển trọng tâm phát triển kinh tế cũng có nhu cầu mở rộng thành viên, nhu cầu hợp tác với Việt Nam. Đó chính là cơ hội cho Việt Nam gia nhập tổ chức ASEAN…

- Trong nước:

+ Năm 1986, Việt Nam thực hiện chính sách đổi mới đất nước với đường lối đối ngoại hòa bình, hữu nghị, hợp tác…

+ Sau gần 10 năm thực hiện đổi mới đất nước, mặc dù đất nước có những thành công nhất định nhưng ta còn gặp nhiều khó khăn. Vì thế, để đường lối đổi mới tiếp tục đạt những thành tựu lớn hơn, Đảng, Chính phủ ta chủ trương tham gia vào các tổ chức khu vực và thế giới….

b. Thời cơ, thách thức khi Việt Nam gia nhập Asean:

- Thời cơ:

* Kinh tế:

+ Tạo điều kiện cho Việt Nam hội nhập vào thị trường các nước Đông Nam Á, hội nhập sâu rộng với thế giới.

+ Mở ra thời cơ giao lưu học tập, tiếp thu trình độ khoa học công nghệ, tiếp thu kinh nghiệm quản lí.

+ Tạo cơ hội cho Việt Nam rút ngắn khoảng cách phát triển, kết nối tốt hơn với các nền kinh tế phát triển trong và ngoài khu vực.

* Chính trị:

+ Nâng cao vai trò, vị thế chính trị trong khu vực cũng như trên thế giới.

+ Tạo cơ hội thuận lợi để giải quyết các tranh chấp, bất đồng (đặc biệt là vấn đề Biển Đông)..

* Văn hóa:

+ Có điều kiện tiếp thu tinh hoa văn hóa của các nước thành viên, làm giàu bản sắc văn hóa dân tộc...

+ Thực hiện các chương trình hợp tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

-Thách thức:

+Kinh tế: nguy cơ tụt hậu, cạnh tranh gay gắ, trình độ phát triển…

+Chính trị: sự khác biệt về chế độ chính trị, các vấn đề an ninh dân tộc và khu vực..

+Văn hóa: Nguy cơ đánh mất bản sắc văn hóa dân tộc,giải quyết hài hòa vấn đề“hòa nhập mà không hòa tan”…

c. Đánh giá vai trò của Việt Nam trong ASEAN …

- Lưu ý: Thí sinh có thể trình bày, lập luận khác nhau nhưng phải phản ánh được vai trò của Việt Nam trong ASEAN.(đúng từ 04 ý trở lên thì cho điểm tối đa).

- Dưới đây là một số ví dụ tham khảo: 1) Có nhiều sáng kiến thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại của tổ chức…; 2) Cùng ASEAN tiến tới xây dựng cộng đồng phát triển bền vững, thịnh vượng; 3) Cùng ASEAN đấu tranh duy trì an ninh, chính trị ổn định của khu vực; 4) Đảm nhiệm tốt vai trò chủ tịch ASEAN; 5) Tổ chức thành công nhiều hội nghị cấp cao ASEAN; 6) Việt Nam là thành viên tích cực thúc đẩy sự hợp tác của ASEAN với các tổ chức khu vực khác …