Một loài thực vật, xét hai cặp gen quy định hai cặp tính trạng. Cho cây thân cao, hoa đỏ (P) tự thụ phấn, thu được F₁ có tỉ lệ: 66% cây thân cao, hoa đỏ : 9% cây thân cao, hoa trắng : 9% cây thân thấp, hoa đỏ : 16% cây thân thấp, hoa trắng. Biết rằng mỗi gen quy định một tính trạng, không xảy ra đột biến nhưng xảy ra hoán vị gen ở hai giới với tần số bằng nhau. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Ở F₁ có 16% số cây thân cao, hoa đỏ thuần chủng.

II. F₁ có 5 kiểu gen quy định kiểu hình cây cao, hoa đỏ. 

III. Trong số các cây thân cao, hoa trắng ở F₁, cây thuần chủng chiếm 1/9.

IV. Cho tất cả các cây thân cao, hoa trắng ở F₁ tự thụ phấn thì đời con có 3 loại kiểu gen.

Phương pháp:

Bước 1: Tính tần số HVG 

+ Tính ab/ab $\to$ ab = ? 

+ Tính f khi biết ab

Bước 2: Tính tỉ lệ các kiểu hình còn lại

Sử dụng công thức

+ P dị hợp 2 cặp gen: A-B- = 0,5 + aabb; A-bb/aaB - = 0,25 – aabb

Bước 3: Xét các phát biểu

Hoán vị gen ở 2 bên cho 10 loại kiểu gen

Giao tử liên kết = (1-f)/2; giao tử hoán vị: f/2

Cách giải:

Tỷ lệ kiểu gen aabb = 0,16 = 0,4 x 0,4 $\to$ ab là giao tử liên kết, f = 20%.

P: $\frac{AB}{ab}\times \frac{AB}{ab}; f=40\%$

A- thân cao, a- thân thấp

B- hoa đỏ; b- hoa trắng.

Xét các phát biểu: 

I đúng, thân cao hoa đỏ thuần chủng: $\frac{AB}{AB}=0,4^2=0,16$

II đúng, thân cao hoa đỏ có các kiểu gen: $\frac{AB}{AB}; \frac{Ab}{ab}; \frac{AB}{Ab}; \frac{AB}{aB}; \frac{Ab}{aB}$.

III đúng, thân cao hoa trắng chiếm 9%, thân cao, hoa trắng thuần chủng là: $\frac{Ab}{Ab}=0,1^2=0,01\to$ Trong số các cây thân cao, hoa trắng ở F₁, cây thuần chủng chiếm 1/9.

IV đúng, cho tất cả cây thân cao, hoa trắng tự thụ

$$\begin{gathered} \frac{Ab}{Ab}\to \frac{Ab}{Ab} \\ \frac{Ab}{Ab}\times \frac{Ab}{Ab}\to 1\frac{Ab}{Ab}:2\frac{Ab}{ab}:1\frac{ab}{ab} \end{gathered}$$$\to$có 3 kiểu gen.

Chọn B.