Tính trạng khối lượng của quả được di truyền theo kiểu tương tác cộng gộp, trong đó các alen trội qui định quả to, các alen lặn qui định quả nhỏ phân li độc lập với nhau. Các alen qui định quả to đều làm gia tăng kiểu hình một liều lượng như nhau. Ở một loài cây, khối lượng quả dao động trong khoảng từ 0,5 đến 5,5kg. Người ta lai cây có khối lượng quả 0,5kg với cây có khối lượng quả 5,5kg cho ra đời con F₁ tất cả đều cho quả 3kg. cho F₁ × F₁ Trong đời F₂, tất cả quả của các cây đều được cân. Kết quả cho thấy F₂ có đủ các loại quả với khối lượng khác nhau và số cây cho quả to nhất chiếm tỷ lệ 1/1024. Theo lí thuyết có bao nhiêu nhận định sau đây đúng?

(1).Các cây ở F₂ có 243 kiểu gen khác nhau.

(2). Ở F₂, có 11 dạng quả có khối lượng khác nhau

(3). Cây có khối lượng 4,5kg có 5 kiểu gen và chiếm tỷ lệ 45/1024

(4). Hoàn toàn có thể tạo ra giống thuần chủng cho quả có khối lượng 5 kg.

Đáp án C

Phương pháp giải:

Bước 1: Tìm số cặp gen quy định tính trạng

Áp dụng công thức tính tỷ lệ kiểu hình chứa a alen trội $\frac{C_m^a}{2^m}$ trong đó m là số cặp gen dị hợp

Bước 2: Tìm: 1 alen trội làm tăng khối lượng quả bao nhiêu kg.

Bước 3: Xét các phát biểu:

(1) Số kiểu gen tối đa = 3^{số cặp gen quy định} (mỗi cặp gen có 3 kiểu gen)

(2) Số kiểu hình = 2n + 1 (vì có tối đa 2n + 1 trường hợp alen trội: từ 0 → 2n); n là số cặp gen quy định.

(3) Áp dụng công thức tính tỷ lệ kiểu hình chứa a alen trội $\frac{C_m^a}{2^m}$ trong đó m là số cặp gen dị hợp

(4) Tìm kiểu gen có thể có của cây có quả nặng 5kg

Giải chi tiết:

Giả sử tính trạng do n cặp gen quy định.

Cây có quả nặng nhất: đồng hợp trội về n cặp gen

Cây có quả nhẹ nhất: đồng hợp lặn về n cặp gen

→ F₁ dị hợp tử về n cặp gen.

Áp dụng công thức tính tỷ lệ kiểu hình chứa a alen trội $\frac{C_m^a}{2^m}$ trong đó m là số cặp gen dị hợp

Xét ở F₂ có tỉ lệ cây quả to nhất (đồng hợp trội về n cặp gen) → có 2n alen trội $=\frac{C_{2n}^{2n}}{2^{2n}}=\frac{1}{1024}=\frac{1}{2^{10}}\to n=5$

(m =2n do F₁ × F₁ có m cặp gen dị hợp)

Vậy có 5 cặp gen quy định tính trạng.

1 alen trội làm tăng khối lượng quả: $\frac{5,5-0,5}{10}=0,5kg$

Xét các phát biểu:

(1) đúng. mỗi cặp gen có 3 kiểu gen → 5 cặp gen có 3⁵ = 243 kiểu gen.

(2) đúng, có 5 cặp gen → có 11 trường hợp số alen trội: 0 → 11 → có 11 kiểu hình.

(3) đúng, cây có khối lượng 4,5 kg có $\frac{4,5-0,5}{0,5}=8$ alen trội chiếm tỉ lệ : $\frac{C_{10}^8}{2^{10}}=\frac{45}{1024}$

(4) sai, cây có khối lượng quả 5kg có $\frac{5-0,5}{0,5}=9$ alen trội → không thể có kiểu gen thuần chủng.