(Ngữ liệu ngoài sgk) Chiều thu quê hương

CHIỀU THU QUÊ HƯƠNG

(Huy Cận)

Chiều thu trong, lá trúc vờn đẹp quá.

Lá mía xanh nhung quạt vào mái rạ

Tiếng lao xao như ai ngả nón chào.

Hoa mướp cuối mùa vàng rực như sao,

Giếng trong lẻo, trời xanh in thăm thẳm.

Chiều thu quê hương sao mà đằm thắm!

Tôi bước giữa vườn, bạn với hàng cau

Hút nắng tơ vàng như những đài cao

Đứng lồng lộng, thu tiếng chiều vàng rợi.

Vồng khoai lang xoè lá ra nằm sưởi

Cùng với gà mẹ xoè cánh ấp con.

Ở trước sân hà mấy đống gạch son,

Hố vôi trắng nằm đợi ngày xây dựng.

Trời thu trong em bé cười má ửng;

Như cây sai mẹ đứng giữa chùm con.

Chiều thu vàng vàng rực cả tâm hồn

Của đất nước đang bồi da thắm thịt.

Gió biển mặn thổi về đây tha thiết;

Những con chim phơi phới cánh, chiều thu

Náo nức như triều, êm ả như ru…

                                        Cẩm Phả, 9-1958

(https://www.thivien.net/)

* Huy Cận (31/5/1919 - 19/2/2005) tên thật là Cù Huy Cận, sinh tại xã Ân Phú, huyện Dương Sơn, Hà Tĩnh, mất tại Hà Nội, là nhà thơ, nhà hoạt động chính trị, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1957. Khi nhỏ, ông học ở quê, sau vào Huế học trung học, đậu tú tài Pháp. Từ đầu năm 1942, ông ra Hà Nội học Trường Cao đẳng Canh nông, ở phố Hàng Than cùng với Xuân Diệu, vừa học vừa tham gia hoạt động bí mật và làm thơ, viết văn. Cuối tháng 7-1945, ông tham dự Quốc dân Đại hội ở Tân Trào và được bầu vào Uỷ ban Dân tộc giải phóng toàn quốc (sau mở rộng thành Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà) và vào Huế nhận sự thoái vị của Bảo Đại. Sau Cách mạng, ông trở thành một nhà chính trị, giữ nhiều chức vụ quan trọng trong chính phủ.