Đề thi giữa kì 1 văn 10 Cánh diều (2023 - 2024) - Đề số 3

 NẮNG MỚI

                                                                                  - Lưu Trọng Lư -

Tặng hương hồn thầy me (1)

Mỗi lần nắng mới hắt bên song,

Xao xác, gà trưa gáy não nùng,

Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,

Chập chờn sống lại những ngày không.

Tôi nhớ me tôi, thuở thiếu thời(2)

Lúc người còn sống, tôi lên mười;

Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội(3),

Áo đỏ người đưa trước giậu(4) phơi.

Hình dáng me tôi chửa(5) xoá mờ

Hãy còn mường tượng lúc vào ra:

Nét cười đen nhánh sau tay áo

Trong ánh trưa hè trước giậu thưa.

(Thi nhân Việt Nam, Hoài Thanh – Hoài Chân

NXB Văn học, 2000, tr. 288)

 (1) Thầy me( từ cũ): bố me (dùng để xưng gọi trong một số gia đình, thường là ở thành phố)

 (2) Thiếu thời: thuở nhỏ, ở tuổi thiếu niên

 (3) Nội: cánh đồng

 (4) Giậu: hàng cây nhỏ và rậm để ngăn sân, vườn( ý trong bài)

 (5) Chửa: chưa

          Lưu Trọng Lư (1912 – 1991) là một nhà thơ, nhà văn, nhà soạn kịch Việt Nam, quê làng Cao Lao Hạ, xã Hạ Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình trong một gia đình quan lại xuất thân nho học. Ông học đến năm thứ ba tại trường Quốc học Huế thì ra Hà Nội làm văn, làm báo để kiếm sống. Ông là một trong những nhà thơ khởi xướng Phong trào Thơ mới và rất tích cực diễn thuyết bênh vực “Thơ mới”. Sau Cách mạng tháng Tám, ông tham gia Văn hoá cứu quốc ở Huế. Trong kháng chiến chống Pháp, ông hoạt động tuyên truyền, văn nghệ ở Bình Trị Thiên và Liên khu IV. Sau năm 1954, ông tiếp tục hoạt động văn học, nghệ thuật: hội viên Hội nhà văn Việt Nam từ năm 1957, đã từng làm Tổng thư ký Hội nghệ sỹ sân khấu Việt Nam. Ông mất tại Hà Nội. Con trai thứ chín của ông, Lưu Trọng Ninh…