Chúng ta hẳn ai cũng nghe nói về	Chúng ta không thể nhắc tới
… trong lúc nhàn rỗi rãi…	Trong những thời khắc hiếm hoi được thanh nhàn bất đắc dĩ
Bác vốn chẳng thích làm thơ…	Thơ không phải mục đích cao nhất
-… vẻ đẹp lung linh	Nhưng vần thơ vang lên ... nhà tù
Vẻ đẹp ấy thể hiện rõ trong từng bài thơ	… là những thi phẩm tiêu biểu cho tinh thần đó

- Đoạn 1 có nhiều lỗi như cách dùng từ chưa hợp lí, sử dụng lối văn phong ngôn ngữ sinh hoạt: hẳn ai cũng nghe nói, trong lúc nhàn rỗi

- Đoạn 2: nhiều ưu điểm, từ ngữ phù hợp với văn nghị luận hơn

- Sửa lỗi dùng từ:

+ Nhàn rỗi → thư thái

+ Chẳng thích làm thơ → bác chưa bao giờ cho mình là một nhà thơ

+ Vẻ đẹp lung linh → vẻ đẹp cao quý

+ Vượt thoát qua chấn song, qua xiềng xích, qua dây trói của nhà tù → ở ngoài lao

Câu 2

Tìm hiểu Đoạn trích và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới:
a) Những từ ngữ in đậm trong đoạn trích trên có tác dụng biểu hiện cảm xúc của người viết như thế nào và gợi lên điều gì về đối tượng nghị luận

Xem đáp án

Lời giải

a, Các từ ngữ in đậm có tác dụng biểu hiện cảm xúc tinh tế, những rung động sâu sắc về hồn thơ Huy Cận: tâm hồn mang nỗi buồn nhân thế, sầu vạn kỉ, sầu vũ trụ

Câu 3

Tìm hiểu đoạn trích sau và trả lời câu hỏi nêu ở dưới:
b) Sắc thái biểu cảm của các từ ngữ đó có phù hợp với đối tượng nghị luận của đoạn trích không? Tại sao?

Xem đáp án

Lời giải

b, Sắc thái biểu cảm của từ ngữ in đậm phù hợp với đối tượng nghị luận

+ Người viết gọi Huy Cận là “chàng” vì tác giả Lửa thiêng lúc đó còn rất trẻ

- Những từ ngữ: “linh hồn Huy Cận”, “nỗi hắt hiu trong cõi trời”, “hơi gió nhớ thương” phù hợp với hồn thơ Huy Cận vốn nhạy cảm với không gian đặc biệt không gian vũ trụ vô bờ bến, với hình ảnh trăng, gió, mây…

- Từ chàng được thay bằng các từ: thi sĩ, nhà thơ, Huy Cận…

- Cụm từ “ nỗi hắt hiu cõi trời” bằng “nỗi buồn trong không gian”

- Cụm từ: “hơi gió nhớ thương” bằng “tình cảm nhớ thương”

Nếu thay như vậy, cách diễn đạt của đoạn văn thiếu cảm xúc

Câu 4

Chỉ ra những từ ngữ dùng không phù hợp trong đoạn văn sau, thay thế bằng các từ ngữ thích hợp với yêu cầu của văn nghị luận và vấn đề cần nghị luận. Viết lại đoạn văn sau khi đã sửa lại những từ ngữ không thích hợp.

Xem đáp án

Lời giải

Từ ngữ không phù hợp	Từ ngữ thay thế
Vĩ đại	Nổi tiếng
Kiệt tác	Tác phẩm hay
Thân xác	Thể xác
Chẳng là gì cả	Không là gì
Anh chàng	Nhân vật
Cũng thế thôi mà	Cũng vậy
Tên hàng thịt	anh hàng thịt

Câu 5

Qua việc tìm hiểu những ví dụ đã nêu, theo anh (chị), khi sử dụng từ ngữ trong văn nghị luận cần chú ý những điều gì?

Xem đáp án

Lời giải

Những điều cần chú ý khi sử dụng từ ngữ trong văn nghị luận:

- Chính xác đối tượng văn nghị luận, đúng phong cách

- Tránh dùng từ khuôn sáo, dùng ngôn ngữ nói

- Nên dùng từ ngữ gợi cảm, giàu hình tượng, phải hết sức thận trọng

- Sử dụng phép tu từ vựng hợp lí

Câu 6