Trong các phản ứng hoá học, có một loại phản ứng trong đó các chất sản phẩm có khả năng phản ứng để tạo thành các chất đầu. Do vậy, phản ứng xảy ra không hoàn toàn và thường có hiệu suất không cao. Phản ứng tổng hợp ammonia từ nitrogen và hydrogen thuộc loại phản ứng này. Các phản ứng này được gọi là phản ứng gì? Để tăng hiệu suất của chúng, cần điều chỉnh những điều kiện phản ứng như nhiệt độ, áp suất, nồng độ, … như thế nào?

a) C(s) + H₂O(g) ⇌ CO(g) + H₂(g)     ${\Delta }_r{H}_{298}^o$ = 131 kJ

(1) Tăng nhiệt độ cân bằng chuyển dịch theo chiều phản ứng thu nhiệt tức chiều thuận.

(2) Thêm một lượng hơi nước vào hệ, cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm lượng hơi nước tức chiều thuận.

(3) Thêm khí H₂ vào hệ, cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm lượng H₂ tức chiều nghịch.

(4) Tăng áp suất chung bằng cách nén cho thể tích của hệ giảm xuống cân bằng chuyển dịch theo chiều giảm số mol khí thức chiều nghịch.

(5) Dùng chất xúc tác không làm cân bằng chuyển dịch.

b) CO(g) + H₂O(g) ⇌ CO₂(g) + H₂(g)   ${\Delta }_r{H}_{298}^o$ = -41 kJ

(1) Tăng nhiệt độ cân bằng chuyển dịch theo chiều phản ứng thu nhiệt tức chiều nghịch.

(2) Thêm một lượng hơi nước vào hệ, cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm lượng hơi nước tức chiều thuận.

(3) Thêm khí H₂ vào hệ, cân bằng chuyển dịch theo làm giảm lượng H₂ tức chiều nghịch.

(4) Tăng áp suất chung bằng cách nén cho thể tích của hệ giảm xuống không làm cân bằng chuyển dịch do hệ cân bằng có tổng hệ số tỉ lượng của các chất khí ở hai vế của phương trình hoá học bằng nhau.

(5) Dùng chất xúc tác không làm cân bằng chuyển dịch.

Áp dụng công thức:

$K_C=\frac{\text{[}CO].\text{[}C{l}_2\text{]}}{\text{[}COC{l}_2\text{]}}\Rightarrow \text{[}COC{l}_2\text{]}=\frac{\text{[}CO].\text{[}C{l}_2\text{]}}{K_c}=\frac{0,15.0,15}{8,{2.10}_{}^{-2}}=0,274M.$