Quan sát Hình 5.4a, cho biết các liên kết hoá học giữa các nguyên tử trong phân tử HNO₃ thuộc loại liên kết gì. Xác định số oxi hoá của nitrogen trong HNO₃. Dự đoán vai trò của HNO₃ trong các phản ứng oxi hoá – khử.

a) Các phương trình hoá học xảy ra:

4NH₃ + 5O₂ $\stackrel{t^o,Pt}{\to }$4NO + 6H₂O

2NO + O₂ → 2NO₂

4NO₂ + O₂ + 2H₂O → 4HNO₃.

b) Khối lượng nitric acid có trong 200 000 tấn dung dịch nitric acid 60% là:

$m_{HN{O}_3}=\frac{200000.60}{100}=120000$ (tấn).

Sơ đồ: NH₃ $\stackrel{+O_2,t^o,xt}{\to }$ NO $\stackrel{+O_2}{\to }$NO₂ $\stackrel{+O_2+H_{2}O}{\to }$HNO₃

             1                                                                           1                  mol

             17                                                                         63                gam

             m                                                                          120 000        tấn

Hiệu suất của phản ứng sản xuất nitric acid là 96,2%, thì khối lượng ammonia cần dùng là:

                                          $m=\frac{17.120000}{63}.\frac{100}{96,2}=33660$(tấn).

Dưới xúc tác của các ion kim loại trong khói bụi.. NO₂ bị oxi hoá, sau đó hoà tan trong nước mưa rơi xuống mặt đất, ao hồ … tạo thành hiện tượng mưa acid.

4NO₂ + O₂ + 2H₂O → 4HNO₃

Trong HNO₃ có chứa nitrogen cũng góp phần gây nên hiện tượng phú dưỡng.