a) Em hãy xác định việc làm thể hiện sự khách quan của Ngô Sĩ Liên trong câu chuyện trên và giải thích ý nghĩa của những việc làm đó.

b) Em hãy nêu một số trường hợp thể hiện sự khách quan, thiếu khách quan trong cuộc sống và đưa ra nhận xét cho mỗi trường hợp.

NGÔ SĨ LIÊN - NGƯỜI VIẾT SỬ NỔI TIỀNG

Ngô Sĩ Liên là người huyện Chương Mỹ, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Ông là nhà sử học nổi tiếng, làm quan dưới ba triều đại nhà Lê.

Tên tuổi của Ngô Sĩ Liên gắn với cuốn Đại Việt Sử ký toàn thư, là cuốn sách được biên soạn để khảo xét, đính chính lại hai sách Đại Việt Sử ký toàn thư của Lê Văn Hưu và của Phan Phu Tiên.

Trong quá tình biên soạn, một mặt, Ngô Sĩ Liên đánh giá cao những nhà sử học tiền bối: “Văn Hưu là đại thủ bút đời Trần, Phu Tiên là bậc cố lão của thánh triều ta, đều vâng chiếu biên soạn lịch sử nước ta, tìm thêm các sách vở còn sót lại, gom hợp thành sách để cho người xem đời sau không còn gì phải tiếc nữa là được”. Mặt khác, ông cũng nêu lên những nhược điểm của hai bộ quốc sử: “Ghi chép có chỗ chưa đủ, nghĩa lệ còn có chỗ chưa đáng, văn tự còn có chỗ chưa ổn, người đọc không khỏi còn có chỗ chưa vừa ý ... ".

Tài viết sử của Ngô Sĩ Liên được đánh giá là: ghi chép đầy đủ, nghĩa lí thích đáng, chữ nghĩa chắc chắn, khuyến khích răn đe công luận rõ ràng. Phần bình luận về các nhân vật lịch sử, ngòi bút của ông thẳng thắn, công tội phân minh, ông bình luận về vua Lý Thái Tông rằng: “Sử khen vua là người nhân triết thông tuệ, có đại lược văn võ, lục nghệ không nghề gì không tinh tường. Vì có tài đức ấy, nên có thể làm mọi việc, song câu nệ về lễ yến hưởng vua tôi, đương lúc đau thương mà cũng vui chơi, khiến cho đạo chỉ hiếu còn có thiếu sót ... ".

(Theo Đỗ Văn (2023), Kể chuyện Danh nhân Việt Nam, NXB Thanh niên, HN, trang 112-114)

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: Giải SGK GDCD 9 Cánh diều Bài 4. Khách quan và công bằng có đáp án !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

♦ Yêu cầu a)

- Việc làm thể hiện sự khách quan của Ngô Sĩ Liên trong câu chuyện trên là:

+ Ngô Sĩ Liên đánh giá cao những nhà sử học tiền bối; nhưng ông cũng nêu lên những nhược điểm của hai bộ quốc sử mà các bậc tiền bối biên soạn.

+ Khi ghi chép các sự kiện lịch sử, Ngô Sĩ Liên luôn ghi chép đầy đủ, nghĩa lí thích đáng, chữ nghĩa chắc chắn, khuyến khích răn đe công luận rõ ràng.

+ Khi bình luận về các nhân vật lịch sử, ngòi bút của Ngô Sĩ Liên thẳng thắn, công tội phân minh.

- Ý nghĩa: để lại cho hậu thế những tri thức lịch sử khách quan, trung thực đúng như những gì đã diễn ra trong quá khứ.

♦ Yêu cầu b)

- Trường hợp thể hiện sự khách quan:

+ Trường hợp. Chủ tịch Hồ Chí Minh, từng căn dặn các nhà báo: trong mọi trường hợp khen cũng như chê đều với động cơ trong sáng, khách quan, không thể viết báo vì mục đích vụ lợi, cá nhân, ích kỉ. Người nói: “Không biết rõ, hiểu rõ, chớ nói, chớ viết. Khi không có gì cần nói, không có gì cần viết, chớ nói, chớ viết càn” và “chưa điều tra, chưa nghiên cứu, chưa biết rõ, chớ nói, chớ viết”; “Viết giản dị thôi và phải đúng sự thật. Không được bịa ra"; “Không nên chỉ viết cái tốt và giấu đi cái xấu. Nhưng phê bình phải đúng đắn. Nêu cái hay, cái tốt thì phải có chừng mực, chớ phóng đại, ... Phê bình thì phải phê bình một cách thật thà, chân thành, đúng đắn".

+ Nhận xét: thái độ khách quan không chỉ quan trọng đối với người làm báo mà còn với tất cả mọi người trong xã hội. Khi giữ được thái độ khách quan, chúng ta sẽ nhìn nhận sự vật, hiện tượng đúng với bản chất vốn có của nó để xây dựng nên những mối quan hệ đoàn kết, tích cực và tốt đẹp.

- Trường hợp thể hiện sự thiếu khách quan:

+ Trường hợp. Bạn N và bạn K cùng tham gia một dự án học tập, với đề tài: Khảo sát thực tế mức độ ô nhiễm môi trường ở khu vực em đang sinh sống. Bạn N lên kế hoạch: “Bọn mình nên xây dựng mẫu phiếu để đi khảo sát, sau đó đi quan sát thực tế để lấy số liệu viết báo cáo” nhưng bạn K gạt đi: “không cần phải phiền phức thế, lấy tư liệu trên mạng xã hội để viết báo cáo là đủ rồi, bây giờ ở đâu mà chẳng ô nhiễm, cứ kết luận ô nhiễm là được".

+ Nhận xét: Bạn K có thái độ và hành vi thiếu khách quan trong quá trình xây dựng kế hoạch khảo sát về mức độ ô nhiễm môi trường tại địa phương. Nếu thực hiện theo ý tưởng “bịa số liệu” này của K, thì kết quả khảo sát của nhóm sẽ không sát với thực tế, từ đó, nhóm bạn sẽ không đề ra được những giải pháp phù hợp giúp cải thiện chất lượng môi trường sống ở địa phương.

Hot: 500+ Đề thi vào 10 file word các Sở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh có đáp án 2025 (chỉ từ 100k). Tải ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

Bình luận

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Em hãy kể những việc làm của bản thân thể hiện tính khách quan hoặc chưa khách quan; công bằng hoặc chưa công bằng theo gợi ý trong bảng sau:

Khách quan, công bằng

Thiếu khách quan, công bằng

Việc làm

Kết quả, ý nghĩa

Việc làm

Cách khắc phục

Xem đáp án

Lời giải

Khách quan, công bằng		Thiếu khách quan, công bằng
Việc làm	Kết quả, ý nghĩa	Việc làm	Cách khắc phục
- Nghiêm túc xếp hàng khi đi mua hàng hóa	- Thể hiện lối ứng xử văn minh, tôn trọng người khác.	- Bình chọn cho một bộ phim vì có thần tượng của mình tham gia diễn xuất.	- Trước khi bầu chọn, cần nghiên cứu, xem xét kĩ các tiêu chí đánh giá; - Thực hiện đánh giá một cách công tâm, không thiên vị
- Khách quan trong việc bầu chọn ban cán sự lớp (lớp trưởng, lớp phó, bí thư,…)	- Bầu chọn được những bạn học sinh có năng lực phù hợp để đảm nhận các công việc của lớp,…	- Vì thấy đa số các bạn ủng hộ ý kiến của bạn T nên em cũng ủng hộ.	- Đưa ra quan điểm riêng (không phụ thuộc vào ý kiến của đa số) khi nhìn nhận, đánh giá các sự vật, hiện tượng.

Câu 2

Em hãy cùng bạn xử lí các tình huống sau:

Tình huống a. Khi đọc thông báo về kết quả thi đua tháng 11, bạn N thấy điểm thành tích của các lớp khối 9 không có sự chênh lệch, nhưng điểm trừ thì lại chênh lệch khá lớn. N phát hiện thấy lớp mình không bị trừ điểm trong khi quá trình tham gia các hoạt động của lớp vẫn có một số sai sót, nếu xét theo tiêu chí thì sẽ bị trừ điểm thi đua. N băn khoăn không biết nên xử lí như thế nào.

Nếu là N, em sẽ làm như thế nào? Giải thích vì sao em làm như thế.

Tình huống b. Hai vợ chồng anh T làm cùng một phân xưởng của nhà máy. Phân xưởng của anh chị thường phải trực đêm. Anh T có nhiệm vụ phân công trực đêm cho mọi người. Khi thấy anh T thường không phân công trực đêm cho vợ, có người thắc mắc, anh T trả lời: “Tôi là người có quyền, tôi phân công thế nào là việc của tôi".

Em nhận xét gì về việc làm và câu trả lời của anh T? Nếu là người làm việc trong phân xưởng, em giải quyết vấn đề này như thế nào?

Xem đáp án

Lời giải

- Tình huống a.

+ Xử lí: Nếu là N, em sẽ: phản ánh lại thông tin mình vừa phát hiện cho lớp trưởng và bí thư biết. Đồng thời, đề nghị lớp trưởng và bí thư báo cáo lại sự việc với Ban Giám hiệu nhà trường, để nhà trường xem xét, đánh giá lại kết quả thi đua giữa các lớp.

+ Giải thích: nếu những sai sót của lớp không được phản ánh lại thì sẽ gây ra sự thiếu khách quan và công bằng với các lớp khác.

- Tình huống b.

+ Nhận xét: việc làm và câu trả lời của anh T cho thấy anh T đã thiếu công bằng khi anh ấy lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để ưu ái, thiên vị cho người thân. Sự thiếu công bằng của anh T đã gây ra sự mâu thuẫn, rạn nứt mối quan hệ giữa các thành viên trong phân xưởng.

+ Xử lí: nếu là người trong phân xưởng, em sẽ: tiếp tục yêu cầu anh T thực hiện việc phân công trực đêm một cách công bằng; nếu anh T không thực hiện, em sẽ phản ánh sự việc tới ban lãnh đạo của phân xưởng.

Câu 3