(Câu hỏi 2, SGK) Những từ ngữ, dòng thơ nào thể hiện trực tiếp tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình với đất nước? Phân tích ý nghĩa của dòng thơ có tính chất như một điệp khúc trong bài thơ.

– Các yếu tố của thơ tượng trưng thể hiện qua một loạt hình ảnh có tính biểu tượng: chiếc lá, lòng giếng cạn, câu thơ, bài hát, đôi mắt em, giếng nước; những kết hợp từ theo lối chuyển đổi cảm giác, phối trộn các giác quan: Thời gian ... Làm khô những chiếc lá / Kỉ niệm trong tôi / Rơi / như tiếng sỏi / câu thơ còn xanh / bài hát còn xanh.

– Những yếu tố nghệ thuật trên góp phần tạo ra những liên tưởng phong phú, sâu xa cho người đọc về thời gian và sự sống.

Trong bài thơ, hình tượng “tiếng đàn” mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc. Nó không phải là một tiếng đàn cụ thể nào mà là biểu tượng đa nghĩa.

- Tiếng đàn là biểu tượng cho số phận của Lor-ca — số phận mong manh của người nghệ sĩ giàu khát vọng cao đẹp nhưng “đơn độc”, “mỏi mòn” trong cuộc chiến với các thế lực đen tối: “những tiếng đàn bọt nước”.

- Tiếng đàn đủ các cung bậc như cuộc đời Lor-ca đã nếm trải đủ các ngọt ngào, cay đắng, hạnh phúc và khổ đau: “tiếng ghi ta nâu / bầu trời cô gái ấy / tiếng ghi ta lá xanh biết mấy / tiếng ghi ta ròng ròng / máu chảy”.

- Tiếng đàn tượng trưng cho nghệ thuật của Lor-ca, cho khát vọng đổi mới nghệ thuật của người nghệ sĩ: “khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”, “không ai chôn cất tiếng đàn”.

Và trên hết, tiếng đàn là biểu tượng cho cái Đẹp cao cả, cho những giá trị chân chính trong cuộc đời.