Câu hỏi:
23/11/2024 40Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
NÓI VỚI CON
Y Phương
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
1980
(Y Phương, in trong Thơ Việt Nam,
1945 – 1985, NXB Giáo dục, 1987)
a. Xác định bố cục của bài thơ. Bố cục đó có gì đặc sắc?
b. Tác giả đã nói đến những vẻ đẹp gì của “người đồng mình”? Dụng ý của việc nói đến vẻ đẹp đó là gì?
c. Lời dặn dò của người cha đối với con trong bài thơ thể hiện hình ảnh người cha như thế nào?
d. Cách diễn tả tình cảm, suy nghĩ của nhà thơ trong bài thơ có gì đặc sắc?
đ. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì?
e. Nêu chủ đề của bài thơ và một số căn cứ giúp em xác định chủ đề.
g. Theo em, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp gì qua bài thơ này?
Sách mới 2k7: Tổng ôn Toán, Lí, Hóa, Văn, Sử, Địa…. kỳ thi tốt nghiệp THPT Quốc gia 2025, đánh giá năng lực (chỉ từ 110k).
Quảng cáo
Trả lời:
a. Bố cục bài thơ gồm hai phần:
- Phần một (khổ một): Người cha nói với con về tình cảm cội nguồn sinh dưỡng mỗi con người.
- Phần hai (khổ 2): Người cha nói với con về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của quê hương, mong muốn con tiếp nối truyền thống đó, sống sao cho xứng đáng với quê hương.
- Nét đặc sắc: Từ tình cảm gia đình mở rộng ra lời dặn dò con về cách sống, sao cho thể hiện được những phẩm chất tốt đẹp của “người đồng mình”.
b. Tác giả đã nói đến những vẻ đẹp của “người đồng mình” như sau:
– Người đồng mình khéo tay, yêu đời: đan lờ cài hoa, vách nhà ken câu hát.
– Người đồng mình thuỷ chung với quê hương: sống trong đá không chê đá gập ghềnh/ sống trong thung không che thung nghèo đói.
– Người đồng mình sống mạnh mẽ (như sông như suối, lên thác xuống ghềnh), có ý chí (xa nuôi chí lớn).
– Người đồng mình chất phác (thô sơ da thịt) và kiêu hãnh, nhân cách cao đẹp (chẳng mấy ai nhỏ bé), có ý thức mạnh mẽ đối với việc xây dựng quê hương (đục đá kê cao quê hương), giữ gìn văn hoá dân tộc (làm phong tục).
Dụng ý của việc nói đến những vẻ đẹp đó là nhắc nhở con giữ gìn, tiếp nối những vẻ đẹp và phẩm chất của con người đối với quê hương mình.
c. Lời dặn dò của người cha đối với con cho thấy hình ảnh người cha trong bài thơ là hình ảnh người cha yêu con sâu sắc, yêu quý và tự hào về con người quê hương, gắn bó máu thịt với quê hương, muốn truyền dạy cho con tình yêu và lòng kiêu hãnh về quê hương Không bao giờ nhỏ bé được/ nghe con.
d. Nét đặc sắc trong cách diễn tả tình cảm, suy nghĩ của nhà thơ trong bài thơ này là thể hiện hình ảnh đứa con hạnh phúc, mỗi bước đi đều được mẹ cha che chở bằng cách dùng phép đối: một bước – hai bước, chân phải chân trái, tiếng nói – tiếng cười; thể hiện hình ảnh người đồng mình tài hoa, yêu đời, thuỷ chung, mạnh mẽ,... bằng những hình ảnh so sánh cụ thể nhưng đầy chất thơ: đan lờ cài hoa vách nhà ken câu hát, cao đo nỗi buồn xa nuôi chí lớn| sống trên đá không chê đá gập ghềnh sống trong thung không chê thung nghèo đói,...
đ. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là cảm hứng yêu quý và tự hào về quê hương, những giá trị và phẩm giá của con người quê hương.
e. Chủ đề của bài thơ: Lời nhắn nhủ, hi vọng thế hệ sau (người con) biết rõ nguồn cội, phẩm chất của con người quê hương và có thể tiếp tục tiếp nối, phát huy những phẩm chất ấy và sống sao cho xứng đáng với quê hương. Căn cứ xác định: bố cục, biện pháp điệp ngữ, hình ảnh so sánh,...
g. Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến cho người đọc qua bài thơ này: Mỗi người, mỗi thế hệ cần phải giữ gìn được bản sắc của dân tộc, quê hương mình.
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Câu 1:
Xác định cách gieo vần và cách ngắt nhịp của bài thơ Quê hương (Tế Hanh).
Câu 3:
Cho ngữ liệu sau:
Màu thời gian không xanh
Màu thời gian tím ngát
Hương thời gian không nồng
Hương thời gian thanh thanh
(Đoàn Phú Tứ, Màu thời gian)
a. Em có nhận xét gì về thanh điệu của các âm tiết trong các dòng thơ trên?
b. Việc sử dụng thanh điệu như vậy có tác dụng gì?
Câu 4:
Xác định một vài biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong khổ thơ sau và nêu tác dụng của chúng:
Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu,
Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả,
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:
– Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa?...
(Bằng Việt, Bếp lửa)
Câu 5:
Chọn một bài thơ tám chữ và viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nghĩ của em về bài thơ đó.
Câu 6:
Theo em, cần lưu ý những gì khi thảo luận trong nhóm về một vấn đề trong đời sống?
về câu hỏi!