TRĂNG

Trong vườn đêm ấy nhiều trăng quá,

Ánh sáng tuôn đầy các lối đi.

Tôi với người yêu qua nhẹ nhẹ ...

Im lìm, không dám nói năng chi.

 

Bâng khuâng chân tiếc dậm lên vàng,

Tôi sợ đường trăng tiếng dậy vang,

Ngơ ngác hoa duyên còn núp lá,

Và làm sai lỡ nhịp trăng đang

 

Dịu dàng đàn những ánh tơ xanh,

Cho gió du dương điệu múa cành;

Cho gió đượm buồn, thôi náo động

Linh hồn yểu điệu của đêm thanh.

 

Chúng tôi lặng lẽ bước trong thơ,

Lạc giữa niềm êm chẳng bến bờ.

Trăng sáng, trăng xa, trăng rộng quá!

Hai người, nhưng chẳng bớt bơ vơ.

 (Thơ Xuân Diệu, NXB Giáo dục, 1993, tr. 28)

Bài thơ được viết theo thể

B. Biểu cảm

A. Nhẹ nhàng, buồn man mác.

D. Dịu dàng đàn những ánh tơ xanh,

- Chỉ ra những từ láy trong bài thơ: nhẹ nhẹ, Im lìm, bâng khuâng, ngơ ngác, dịu dàng, du dương, lặng lẽ, bơ vơ

- Tác dụng:

+ Tạo nhạc điệu du dương, nhẹ nhàng mà tha thiết cho lời thơ

+ Làm cho hình ảnh thiên nhiên hiện lên sinh động, có hồn và gợi tả tâm trạng của chủ thể trữ tình với nỗi buồn nhẹ nhàng, man mác, đắm chìm trong cảnh sắc thiên nhiên

- Chỉ ra tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa:

 Đem hành động, tâm trạng của con người gán cho hoa (duyên, ngơ ngác, núp)

 - Tác dụng:

+ Làm câu thơ thêm sinh động, gợi hình, gợi cảm

+ Hoa trở nên có hồn giống con người: duyên dáng, e ấp, ngây thơ

- Chỉ ra đặc điểm của chủ thể trữ tình “tôi” trong bài thơ:

+ Hòa mình với thiên nhiên (Cảm nhận được ánh trăng tuôn đầy, đi nhẹ nhẹ, không dám nói năng chi, sợ dẫm lên ánh trăng, sợ làm dậy tiếng vang trên con đường trăng… => Con người tinh tế, nhạy cảm, yêu, nâng niu, trân trọng vẻ đẹp của thiên nhiên.

+ Đi bên người yêu mà vẫn có cảm giác cô đơn, bơ vơ, lạc lõng giữa cuộc đời (Hai người, nhưng chẳng bớt bơ vơ.)

- HS nêu quan điểm đồng tình hoặc không đồng tình

- Lý giải

- Thơ Xuân Diệu: Trăng làm cho con người ý thức rõ hơn về tâm hồn mình: bơ vơ, cô đơn, lạc lõng giữa cuộc đời

- Thơ Hồ Chí Minh: Trăng đã vượt qua song sắt nhà tù đến với Bác, đối diện đàm tâm như người bạn tri âm tri kỉ