I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

NHỮNG BỨC TƯỜNG

Có những bức tường ta xây

và ta phá,

có những bức tường ta không xây

và không nhìn thấy.

 Anh và em đi trên mặt đất này

giữa những bức tường ta xây và phá

nhưng tất cả đều bị bao quanh

bởi những bức tường không nhìn thấy

 Giữa những cái bắt tay

có một bức tường,

giữa em và người em thấy trong gương

có một bức tường,

giữa hai chiếc gối nằm kề nhau

có một bức tường.

 Khi ta ngước mắt nhìn trời xanh

trên mặt đất đã có những bức tường,

khi ta cúi xuống nhìn mặt đất

xung quanh ta đã có những bức tường

khi ta nghĩ đến những miền xa

phía trước ta đã có những bức tường.

 Những bức tường, những bức tường, những bức tường

có mặt khắp nơi,

trong những lời vui đoàn tụ

trong những lời buồn chia tay,

những bức tường ta không xây

những bức tường không thể phá…

 Đêm đêm anh vẫn nghe lũ quạ

cười nói huyên thuyên trên những bức tường này.

(Trương Đăng Dung, Những bức tường, dẫn theo https://www.thivien.net)

Chú thích:

Trương Đăng Dung là nhà thơ, dịch giả, nhà lý luận văn học hàng đầu ở nước ta hiện nay. Bài thơ "Những bức tường” của tác giả Trương Đăng Dung được sáng tác vào tháng 04/2007, thể hiện những suy ngẫm sâu sắc về các "bức tường" vô hình tồn tại trong đời sống con người.

Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ của văn bản trên.

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức và dung lượng đoạn văn

Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng của đoạn văn (khoảng 200 chữ). Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Ý nghĩa hình ảnh những bức tường trong bài thơ

0,25

c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu

Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng

trên cơ sở đảm bảo các nội dung sau:

- Nghĩa của hình ảnh những bức tường trong bài thơ:

+ Giới hạn trong tâm hồn con người: Những nỗi sợ hãi, định kiến, xung đột nội tâm khiến con người xa cách chính mình và những người khác.

+ Giới hạn trong các mối quan hệ: Sự ngăn cách giữa con người với nhau, ngay cả trong những mối quan hệ thân thiết nhất.

+ Giới hạn trong cuộc sống: Những rào cản vô hình mà con người không thể vượt qua, như quy luật tự nhiên, định mệnh, và sự hữu hạn của đời người.

- Hình ảnh những bức tường trong bài thơ là hình tượng đa tầng nghĩa góp phần thể hiện sâu sắc tư tưởng, chủ đề bài thơ.

1,0

d. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25

a. Đảm bảo bố cục và dung lượng bài văn nghị luận xã hội

Đảm bảo yêu cầu về bố cục và dung lượng (600 chữ) của bài văn.

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Trách nhiệm của tuổi trẻ trong việc gìn giữ môi trường mạng xã hội tích cực, có văn hóa.

0,5

c. Viết được bài văn đảm bảo các yêu cầu

Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp với bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

* Thân bài

- Giải thích vấn đề:

+ Môi trường mạng xã hội tích cực, có văn hóa là không gian trực tuyến an toàn, văn minh, nơi thông tin được chia sẻ có kiểm chứng và tôn trọng các giá trị đạo đức, nhân văn. Đó là nơi mọi người giao tiếp, chia sẻ ý kiến trên tinh thần xây dựng, tôn trọng lẫn nhau.

+ Trách nhiệm là ý thức tự giác và hành động cụ thể để bảo vệ, xây dựng môi trường mạng xã hội lành mạnh.

- Bàn luận các khía cạnh của vấn đề:

+ Tầm quan trọng của môi trường mạng tích cực, có văn hóa:

++ Đối với cá nhân: Góp phần định hình nhân cách, lối sống, đặc biệt là đối với giới trẻ - những người dễ bị ảnh hưởng bởi các luồng thông tin tiêu cực. Tạo môi trường học tập, giải trí, phát triển bản thân lành mạnh.

++ Đối với cộng đồng: Xây dựng một xã hội đoàn kết, tiến bộ, giảm thiểu mâu thuẫn, xung đột trên không gian mạng. Phát triển nền tảng thông tin chính xác, tránh tin giả, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng.

++ Đối với quốc gia: Bảo vệ giá trị văn hóa truyền thống và hình ảnh đất nước trước bạn bè quốc tế.

+ Thực trạng và các vấn đề tiêu cực hiện nay trên mạng xã hội:

++ Thực trạng tích cực: Ngày nay nhiều người trẻ sử dụng mạng xã hội để học tập, làm việc, lan tỏa những giá trị tốt đẹp. Mặt khác, người trẻ cũng sử dụng các chiến dịch truyền thông vì cộng đồng, bảo vệ môi trường, chia sẻ tri thức đang được triển khai mạnh mẽ.

++ Thực trạng tiêu cực:

Sự gia tăng của tin giả, thông tin sai lệch, nội dung độc hại.

Nạn bắt nạt trực tuyến, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác.

Việc sử dụng ngôn ngữ tục tĩu, thiếu văn hóa trong giao tiếp trực tuyến.

Thói quen "sống ảo," so sánh bản thân, dẫn đến áp lực tâm lý.

+ Trách nhiệm của tuổi trẻ trong việc gìn giữ môi trường mạng tích cực, có văn hóa:

++ Về nhận thức:

Người trẻ cần ý thức được tác động của lời nói, hành động trên mạng đến bản thân và cộng đồng. Cần nhận diện và tránh xa các nội dung độc hại,

không phát tán hoặc bình luận tiêu cực.

++ Về hành động:

Hãy lan tỏa thông điệp tích cực trên mạng xã hội như: Chia sẻ những thông tin chính thống, giá trị sống tốt đẹp, khích lệ tinh thần người khác.

Tôn trọng ý kiến cá nhân: Tranh luận lịch sự, không xúc phạm hay công kích cá nhân.

Nói không với tin giả và nội dung độc hại: Kiểm chứng thông tin trước khi chia sẻ, không tham gia vào các hành vi tiêu cực như bắt nạt trực tuyến.

Thể hiện văn hóa giao tiếp” Sử dụng ngôn từ lịch sự, trong sáng, phù hợp với văn hóa Việt Nam.

Hỗ trợ xây dựng cộng đồng: Báo cáo những nội dung vi phạm, tham gia cá chiến dịch tuyên truyền về văn mình mạng.

- Phản đề và quan điểm trái chiều về vấn đề:

Tuổi trẻ ngày nay bên cạnh việc sử dụng mạng xã hội hữu ích, có văn hóa cũng nên gìn giữ môi trường mạng xã hội tích cực, có văn hóa vai trò. Tuy nhiên, trách nhiệm gìn giữ môi trường mạng xã hội tích cực, có văn hóa cần sự phối hợp đồng bộ từ các nền tảng mạng xã hội, cơ quan quản lý, gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Điều này giúp giải quyết vấn đề từ gốc rễ và tạo nên không gian mạng toàn diện, an toàn hơn cho tất cả mọi người.

- Định hướng hành động của bản thân sau khi nhận thức vấn đề:

Người trẻ cần có các giải pháp để thực hiện trách nhiệm trong việc gìn giữ môi trường mạng xã hội tích cực, có văn hóa.

Trau dồi kỹ năng sử dụng mạng xã hội an toàn, học cách phản biện, kiểm chứng thông tin.

Nâng cao tinh thần trách nhiệm trong mọi hành động và lời nói trên không gian mạng.

Tuân thủ quy tắc ứng xử trên không gian mạng xã hội.

* Kết bài: Khái quát lại vấn đề

2,5

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5