Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết: "Là học sinh, em nghĩ làm thế nào để tránh những ảnh hưởng tiêu cực từ bạn bè?”

Bài làm tham khảo

Tuổi học trò là khoảng thời gian tươi đẹp nhất của mỗi người. Đó là khi ta được học tập, vui chơi và đặc biệt là được kết bạn, mở rộng các mối quan hệ. Tuy nhiên, bên cạnh những người bạn tốt luôn giúp đỡ, động viên ta tiến bộ, vẫn có những người bạn có lối sống lệch lạc, có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của chúng ta. Là một học sinh, em nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ bản thân khỏi những tác động tiêu cực đó và xây dựng một môi trường bạn bè lành mạnh, tích cực.

Ảnh hưởng tiêu cực từ bạn bè có thể đến từ nhiều khía cạnh khác nhau. Trước hết là về lối sống, bạn bè có thể lôi kéo ta vào những thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu, chơi game quá độ, thậm chí là sử dụng chất kích thích. Về học tập, một số bạn bè có thể không quan tâm đến việc học, thường xuyên bỏ tiết, không làm bài tập, khiến ta bị ảnh hưởng và sao nhãng việc học. Thậm chí, có những người bạn có suy nghĩ tiêu cực, bi quan, luôn phàn nàn, đổ lỗi, có thể khiến ta mất đi niềm tin vào bản thân và cuộc sống. Chưa dừng lại ở đó, bạo lực học đường, bắt nạt, nói xấu sau lưng... là những hành vi tiêu cực thường gặp trong môi trường học đường mà bất cứ học sinh nào cũng có thể là nạn nhân.

Thực trạng đáng báo động này được thể hiện rõ qua một khảo sát của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2022, có đến 30% học sinh THCS và 20% học sinh THPT thừa nhận đã từng bị bạn bè lôi kéo vào những hành vi xấu. Con số này cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề và sự cần thiết phải có những biện pháp ngăn chặn kịp thời. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng này, trong đó phải kể đến sức ép từ bạn bè đồng trang lứa. Ở lứa tuổi học trò, chúng ta thường muốn được bạn bè chấp nhận, công nhận, nên dễ bị lung lay trước những lời rủ rê, lôi kéo. Bên cạnh đó, sự thiếu quan tâm, định hướng từ gia đình cũng là một yếu tố quan trọng. Nếu gia đình không dành đủ thời gian quan tâm, chia sẻ, định hướng cho con cái, các em sẽ dễ bị lạc lối và sa vào những mối quan hệ không lành mạnh. Ngoài ra, môi trường học đường chưa thực sự an toàn cũng góp phần tạo nên vấn nạn này khi một số trường học vẫn còn tồn tại tình trạng bạo lực học đường, bắt nạt, khiến học sinh cảm thấy bất an và dễ bị lôi kéo vào những nhóm bạn xấu để được bảo vệ.

Ảnh hưởng tiêu cực từ bạn bè không chỉ dừng lại ở những lời nói, hành động nhất thời mà còn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, kéo dài. Học sinh bị ảnh hưởng tiêu cực thường không còn tập trung vào việc học, dẫn đến kết quả học tập kém, ảnh hưởng đến tương lai. Không chỉ vậy, áp lực từ bạn bè, cảm giác tội lỗi, xấu hổ khi làm những việc sai trái có thể khiến học sinh rơi vào trạng thái lo âu, trầm cảm. Thậm chí, những em học sinh này còn có thể mất đi những mối quan hệ tốt đẹp với những người bạn tốt, thầy cô, gia đình, khiến họ trở nên cô lập và mất đi sự hỗ trợ.

Tuy nhiên, một số người cho rằng việc tiếp xúc với những người bạn có lối sống khác biệt sẽ giúp chúng ta mở mang tầm nhìn, học hỏi được nhiều điều mới. Điều này không sai, nhưng chỉ đúng khi chúng ta có đủ bản lĩnh và sự tỉnh táo để phân biệt đúng sai, tốt xấu. Nếu không, chúng ta sẽ dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy tiêu cực.

Vậy làm thế nào để tránh những ảnh hưởng tiêu cực từ bạn bè? Trước hết, để tránh xa những cám dỗ và áp lực tiêu cực từ bạn bè, mỗi học sinh cần chủ động trang bị cho mình một bản lĩnh cá nhân vững vàng. Điều này có nghĩa là biết nói "không" với những lời rủ rê, lôi kéo vào các hoạt động không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu, chơi game quá độ hay tham gia vào các nhóm bạn xấu. Đồng thời, mỗi học sinh cần có sự lựa chọn sáng suốt trong việc kết bạn, ưu tiên những người bạn có lối sống tích cực, có mục tiêu học tập rõ ràng và biết hỗ trợ nhau trong học tập cũng như cuộc sống. Bên cạnh đó, việc tham gia các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ cũng là một cách để mở rộng mối quan hệ, tránh bị phụ thuộc vào một nhóm bạn nhất định và giúp bản thân phát triển toàn diện hơn. Để làm được điều này, mỗi học sinh có thể chủ động đọc sách, tham gia các khóa học kỹ năng sống để nâng cao nhận thức và bản lĩnh cá nhân. Ngoài ra, việc chia sẻ với cha mẹ, thầy cô hoặc những người lớn đáng tin cậy khi gặp khó khăn hoặc bị bạn bè lôi kéo cũng là một cách để nhận được sự hỗ trợ và giúp đỡ kịp thời. Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, những học sinh có kỹ năng sống tốt và biết cách quản lý cảm xúc có khả năng chống lại áp lực đồng trang lứa cao hơn so với những học sinh khác, chứng minh cho hiệu quả của việc tự trang bị kiến thức và kỹ năng.

Không chỉ bản thân học sinh, gia đình cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp con em mình tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực từ bạn bè. Cha mẹ, người thân trong gia đình cần dành thời gian quan tâm, chia sẻ và lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của con cái. Tạo một không khí gia đình ấm áp, gần gũi sẽ giúp con cái cảm thấy thoải mái chia sẻ mọi vấn đề mà không sợ bị phán xét. Bên cạnh đó, cha mẹ cần định hướng cho con cái về việc lựa chọn bạn bè, khuyến khích con tham gia các hoạt động lành mạnh và giám sát việc sử dụng mạng xã hội của con, ngăn chặn con tiếp xúc với những nội dung độc hại. Để làm được điều này, cha mẹ có thể tổ chức các buổi trò chuyện gia đình, các hoạt động chung để tăng cường sự gắn kết và tham gia các khóa học về nuôi dạy con cái để có thêm kiến thức và kỹ năng. Một nghiên cứu của Đại học Pennsylvania đã chỉ ra rằng những trẻ em có mối quan hệ tốt với cha mẹ ít có nguy cơ bị bạn bè lôi kéo vào các hoạt động xấu hơn so với những trẻ em khác, cho thấy tầm quan trọng của gia đình trong việc bảo vệ con cái khỏi những ảnh hưởng tiêu cực.

Bên cạnh gia đình, nhà trường cũng có vai trò không thể thiếu trong việc giúp học sinh tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực từ bạn bè. Ban giám hiệu, giáo viên và các tổ chức đoàn thể trong nhà trường cần chung tay tổ chức các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ để tạo sân chơi lành mạnh cho học sinh, giúp các em có thêm cơ hội giao lưu, kết bạn và phát triển sở thích cá nhân. Đồng thời, nhà trường cần tăng cường giáo dục kỹ năng sống, giáo dục giới tính, giáo dục pháp luật cho học sinh để các em có đủ kiến thức và nhận thức để tự bảo vệ mình. Việc xây dựng môi trường học đường an toàn, thân thiện, không có bạo lực học đường cũng là một yếu tố quan trọng giúp học sinh cảm thấy an tâm và tập trung vào việc học tập. Để hỗ trợ cho quá trình này, nhà trường có thể tổ chức các buổi tọa đàm, diễn đàn về các vấn đề xã hội, mời các chuyên gia tâm lý đến tư vấn cho học sinh và sử dụng các phương tiện truyền thông để tuyên truyền về tác hại của các tệ nạn xã hội. Một nghiên cứu của UNESCO đã chứng minh rằng những trường học có chương trình giáo dục kỹ năng sống hiệu quả có tỷ lệ học sinh vi phạm pháp luật thấp hơn so với những trường học khác, khẳng định vai trò của nhà trường trong việc định hướng và bảo vệ học sinh.

Bản thân em cũng từng bị bạn bè rủ rê chơi game quá độ. Tuy nhiên, em đã nhận ra tác hại của việc này và quyết tâm từ bỏ. Em đã tìm đến những người bạn có cùng sở thích đọc sách, học tập và cùng nhau phấn đấu. Nhờ đó, em đã cải thiện được kết quả học tập và có thêm nhiều người bạn tốt.

Tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực từ bạn bè là một vấn đề quan trọng đối với mỗi học sinh. Bằng cách chủ động lựa chọn bạn mà chơi, tự tin vào bản thân, chia sẻ với người lớn và tham gia các hoạt động ngoại khóa, chúng ta có thể xây dựng một môi trường bạn bè lành mạnh, tích cực, giúp chúng ta phát triển toàn diện và đạt được những thành công trong cuộc sống. Cuối cùng, em muốn nhắn nhủ với các bạn học sinh rằng: "Hãy chọn bạn mà chơi, kẻo chọn nhầm bạn mà hư". Hãy là những người bạn tốt của nhau, cùng nhau học tập, tiến bộ và xây dựng một tương lai tươi sáng.