Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

MẸ

                                                    (Viễn Phương)

Con nhớ ngày xưa mẹ hát

Hoa sen lặng lẽ dưới đầm

Hương hoa dịu dàng bát ngát

Thơm tho không gian thời gian

 

Mẹ nghèo như đóa hoa sen

Tháng năm âm thầm lặng lẽ

Giọt máu hòa theo dòng lệ

Hương đời mẹ ướp cho con

 

Khi con thành đóa hoa thơm

Đời mẹ lắt lay chiếc bóng

Con đi…chân trời gió lộng

Mẹ về…nắng quái chiều hôm

 

Sen đã tàn sau mùa hạ

Mẹ cũng lìa xa cõi đời

Sen tàn rồi sen lại nở

Mẹ thành ngôi sao trên trời.

(Dẫn theo Nhà văn và tác phẩm trong nhà trường, Viễn Phương, Thanh Hải, Nguyễn Khoa Điềm, NXB Giáo dục Việt Nam, 1999, trang 17.)

I. PHẦN ĐỌC HIỂU

Bài thơ được viết theo thể thơ nào?

Nhân vật trữ tình trong bài thơ là: người con.

Học sinh trình bày theo ý hiểu của mình, lí giải:

- Đóa hoa thơm ý chỉ những thành quả, sự thành công trong cuộc sống.

- Chiếc bóng: Sự vô hình không tồn tại, âm thầm lặng lẽ. → Sự hi sinh của người mẹ là vô tận, người mẹ hi sinh suốt cả cuộc đời cho con mình không một lời than vãn. Đến khi con thành công thì cũng là lúc người mẹ bước sang độ tuổi xế chiều, trở về với cát bụi.

- Biện pháp tu từ so sánh: Mẹ nghèo như đóa hoa sen

- Tác dụng:

+ Làm cho lời thơ sinh động, tăng thêm sức gợi hình, gợi cảm.

+ Cuộc sống của người mẹ được hiện lên đầy rẫy những khó khăn vất vả.

+Thể hiện tình yêu thương che chở, hi sinh, sự vị tha, chắt chiu những gì tốt đẹp nhất của mẹ dành cho con…

HS nêu ít nhất hai bức thông điệp và lí giải hợp lí.

Gợi ý:

- Cuộc đời mẹ đã âm thầm chịu đựng nhiều vất vả, nhọc nhằn và hi sinh cả cuộc đời để dành những điều tốt đẹp nhất cho con. Vì vậy, chúng ta hãy biết trân trọng những điều mẹ đã dành cho ta. Từ đó, có ý chí nghị lực vươn lên để làm người có ích xứng đáng với tình yêu mẹ dành cho chúng ta.

- Phải luôn biết ơn, hiếu thảo với mẹ bởi mẹ đã mang nặng đẻ đau, nuôi dưỡng ta khôn lớn, thành người…