I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Thu

Nõn nà sương ngọc quanh thềm đậu;

Nắng nhỏ bâng khuâng chiều lỡ thì.

Hư vô bóng khói trên đầu hạnh;

Cành biếc run run chân ý nhi.

 

Gió thầm, mây lặng, dáng thu xa;

Mới tạnh mưa trưa, chiều đã tà.

Buồn ở sông xanh nghe đã lại,

Mơ hồ trong một tiếng chim qua.

 

Bên cửa ngừng kim thêu bức gấm,

Hây hây thục nữ mắt như huyền;

- Gió thu hoa cúc vàng lưng giậu,

Sắc mạnh huy hoàng áo trạng nguyên.

(Xuân Diệu- Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học, 2016, tr126, 127)

(0,5 điểm) Xác định thể thơ của văn bản.

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Phân tích hình ảnh mùa thu:

+ Không gian thu thanh nhẹ: “sương ngọc”, “nắng nhỏ”, “gió thầm”, “mây lặng” → tạo nên vẻ đẹp yên tĩnh, thanh thoát.

+ Hình ảnh gần gũi mà tinh tế: “bóng khói trên đầu hạnh”, “cành biếc run run”, “tiếng chim qua” → gợi sự mong manh, huyền ảo.

+ Sự chuyển động nhẹ nhàng của thời gian: “mới tạnh mưa trưa, chiều đã tà” → cảm giác thời gian như chậm lại, chất chứa nỗi buồn dịu nhẹ.

- Tâm trạng nhân vật trữ tình:

+ Cảm xúc man mác, bâng khuâng, như hòa tan vào thiên nhiên.

+ Vẻ đẹp thu không chỉ là cảnh mà còn là cái nhìn đầy chất nghệ sĩ, say mê, rung động trước thiên nhiên và con người (thiếu nữ bên cửa).

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

-Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Cái rễ của học hành thì cay đắng nhưng quả của nó thì ngọt ngào.

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

- Thói quen thức khuya là gì? Về mặt sinh học, nếu bạn thức quá 22h30 thì có nghĩa là thức khuya.

- Nguyên nhân của việc thức khuya ở giới trẻ:

+ Do sống không có kỷ luật.

+ Do áp lực, căng thẳng.

+ Do thói quen sử dụng thiết bị công nghệ quá mức.

+ Do thói quen ăn uống chưa khoa học.

+ Do bệnh lý.

- Tác hại của việc thức khuya:

+ Giảm hiệu suất làm việc và học tập.

+ Tăng nguy cơ gặp tai nạn.

+ Ảnh hưởng đến tâm lý.

+ Suy giảm hệ miễn dịch.

+ Tác động đến sức khoẻ dài hạn.

- Giải pháp giúp từ bỏ thói quen thức khuya:

+ Thay đổi lối sống và thói quen hàng ngày.

+ Sử dụng thuốc theo đơn.

+ Thể dục thể theo điều độ.

+ Thay đổi thói quen ăn uống.

* Đánh giá

+ Thói quen thức khuya là một thói quen xấu và cần được bạn nhận thức/xóa bỏ để phát triển, cải thiện và thay đổi bản thân.

+ Rút ra bài học cho đối tượng thuyết phục và cho bản thân.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

-Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.