Câu hỏi:

13/10/2025 46 Lưu

THỬ NÓI VỀ HẠNH PHÚC (Trích)

(Thanh Thảo)

Những tình yêu thật thường không ồn ào

chúng tôi hiểu đất nước đang hồi khốc liệt

chúng tôi hiểu điều ấy bằng mọi giác quan

bằng chén cơm ăn mắm ruốc

bằng giấc ngủ bị cắt ngang cắt dọc

bằng những nắm đất mọc theo đường hành quân

có những thằng con trai mười tám tuổi

chưa từng biết nụ hôn người con gái

chưa từng biết những lo toan phức tạp của đời

câu nói đượm nhiều hơi sách vở

khi nằm xuống

trong đáy mắt vô tư còn đọng một khoảng trời

hạnh phúc nào cho tôi

hạnh phúc nào cho anh

hạnh phúc nào cho chúng ta

hạnh phúc nào cho đất nước

có những thằng con trai mười tám tuổi

nhiều khi cực quá, khóc ào

nhiều lúc tức mình chửi bâng quơ

phanh ngực áo và mở trần bản chất

mỉm cười trước những lời lẽ quá to

nhưng nhất định không bao giờ bỏ cuộc.

(Trích Thử nói về hạnh phúc, Thanh Thảo, Thơ hay Việt Nam thế kỷ XX, NXB VHTT, 2006)

Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích?

Quảng cáo

Trả lời:

verified Giải bởi Vietjack

Phương thức biểu đạt: Biểu cảm.

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ trên là ai?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Nhân vật người lính.

Câu 3:

Hãy chỉ ra các yếu tố lịch sử, văn hóa có trong bài thơ?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Yếu tố lịch sử, văn hóa:

+ Đất nước đang tiến hành cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm.

+ Thế hệ trẻ Việt Nam khao khát lên đường chiến đấu để bảo vệ Tổ quốc.

+ Thực hiện lý tưởng sống đẹp.

Câu 4:

Anh/chị hiểu gì về tâm hồn “những thằng con trai mười tám tuổi” trong những dòng thơ sau?

có những thằng con trai mười tám tuổi

chưa từng biết nụ hôn người con gái

chưa từng biết những lo toan phức tạp của đời

câu nói đượm nhiều hơi sách vở

khi nằm xuống

trong đáy mắt vô tư còn đọng một khoảng trời

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, trẻ trung, lãng mạn.

Câu 5:

Những hình ảnh chén cơm ăn mắm ruốc, giấc ngủ bị cắt ngang cắt dọc, những nắm đất mọc theo đường hành quân diễn tả điều gì?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

+ Hiện thực gian khổ trong chiến tranh.

+ Bản lĩnh, ý chí... của những người lính trẻ trước hiện thực gian khổ.

+ Sự cảm thông, trân trọng... của tác giả với những người lính thời chiến tranh.

Câu 6:

Chỉ ra và nêu hiệu quả của một phép tu từ trong những dòng thơ sau:

hạnh phúc nào cho tôi

hạnh phúc nào cho anh

hạnh phúc nào cho chúng ta

hạnh phúc nào cho đất nước

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Chỉ ra được phép điệp cấu trúc câu.

- Nhấn mạnh những trăn trở của con người về sự lựa chọn hạnh phúc.

- Tạo nhịp điệu, âm hưởng cho lời thơ. Tạo sự liên kết giữa các câu.

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) phân tích văn bản ngữ liệu “Thử nói về hạnh phúc” trong phần Đọc hiểu.

Lời giải

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 400 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích văn bản ngữ liệu “Thử nói về hạnh phúc” trong phần Đọc hiểu.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Thanh Thảo: một trong những nhà thơ tiêu biểu thời chống Mỹ, thơ giàu chất suy tư, triết lý, nhưng vẫn đậm chất trữ tình.

- Giới thiệu bài thơ “Thử nói về hạnh phúc” và đoạn trích: thể hiện hình ảnh người lính trong chiến tranh cùng những suy tư về hạnh phúc, lý tưởng sống.

* Thân bài:

a. Nội dung

- Hình ảnh người lính trong chiến tranh:

+ Sống trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh: “chén cơm ăn mắm ruốc”, “giấc ngủ bị cắt ngang cắt dọc”…

+ Hi sinh tuổi trẻ, tình yêu, hạnh phúc riêng cho độc lập Tổ quốc: “mười tám tuổi chưa từng biết nụ hôn người con gái”.

+ Tâm hồn trong sáng, lý tưởng cao đẹp: “trong đáy mắt vô tư còn đọng một khoảng trời”.

+ Dù gian khổ, mệt mỏi, vẫn kiên cường, lạc quan, “nhất định không bao giờ bỏ cuộc”.

- Suy tư về hạnh phúc và lẽ sống:

+ Hạnh phúc cá nhân hòa quyện với hạnh phúc chung của dân tộc.

+ Khát vọng cống hiến, sống có lý tưởng, vượt lên gian khổ để bảo vệ Tổ quốc.

b. Nghệ thuật

- Thể thơ tự do, câu thơ linh hoạt, phóng khoáng.

- Hình ảnh thơ giản dị mà giàu sức gợi, vừa gần gũi vừa mang ý nghĩa tượng trưng.

- Ngôn ngữ giàu cảm xúc, kết hợp chất trữ tình và suy tư triết lý.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị nội dung, nghệ thuật của đoạn thơ: vừa khắc họa vẻ đẹp người lính vừa gửi gắm thông điệp sâu sắc về lý tưởng sống.

- Liên hệ bản thân: trân trọng quá khứ, biết sống có lý tưởng và trách nhiệm với đất nước hôm nay.

Bài văn tham khảo

Thanh Thảo là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền thơ ca thời chống Mỹ, được biết đến với những tác phẩm giàu chất suy tư, mang vẻ đẹp vừa trữ tình vừa đậm chất triết lý. Bài thơ “Thử nói về hạnh phúc” là một minh chứng tiêu biểu, khắc họa hình ảnh người lính trong chiến tranh với những vẻ đẹp cao cả và gửi gắm nhiều suy tư về lý tưởng, hạnh phúc, lẽ sống của con người.

Đoạn thơ đã tái hiện chân thực hình ảnh người lính trong những năm tháng khốc liệt của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Họ là những chàng trai mười tám, đôi mươi mang trong mình lý tưởng yêu nước cao đẹp, sẵn sàng ra đi vì Tổ quốc khi tuổi đời còn rất trẻ. Cuộc sống của họ hiện lên vô cùng gian khổ: bữa ăn chỉ có “mắm ruốc”, giấc ngủ chập chờn “bị cắt ngang cắt dọc”, hành quân vất vả với “những nắm đất mọc theo đường hành quân”. Nhưng chính trong hoàn cảnh ấy, vẻ đẹp tâm hồn người lính càng sáng ngời. Họ ra đi khi “chưa từng biết nụ hôn người con gái”, bỏ lại phía sau tuổi trẻ và những khao khát riêng tư để sống và chiến đấu cho độc lập dân tộc. Khi hy sinh, “trong đáy mắt vô tư còn đọng một khoảng trời” – đó là khoảng trời của mơ ước, của lý tưởng và niềm tin yêu tha thiết dành cho Tổ quốc.

Bên cạnh khắc họa vẻ đẹp người lính, đoạn thơ còn chất chứa suy tư về hạnh phúc và lẽ sống của con người. Hạnh phúc với những người lính không chỉ là tình yêu đôi lứa, tình cảm riêng tư mà còn hòa quyện với hạnh phúc chung của dân tộc. Được sống, chiến đấu, cống hiến tuổi trẻ cho độc lập, tự do của đất nước chính là lẽ sống, là niềm tự hào của họ. Dù “cực quá, khóc ào”, dù có lúc “tức mình chửi bâng quơ”, nhưng “nhất định không bao giờ bỏ cuộc” – câu thơ vang lên như một lời khẳng định ý chí kiên cường, tinh thần bất khuất của cả một thế hệ.

Thành công của đoạn thơ còn đến từ nghệ thuật thể hiện đặc sắc. Thanh Thảo sử dụng thể thơ tự do, câu thơ phóng khoáng, hình ảnh gần gũi mà giàu sức gợi, kết hợp chất trữ tình với suy tư triết lý, tạo nên giọng điệu vừa chân thành vừa sâu lắng.

“Thử nói về hạnh phúc” không chỉ khắc họa vẻ đẹp lý tưởng, tâm hồn trong sáng và tinh thần dũng cảm của người lính thời kháng chiến, mà còn gửi đến người đọc hôm nay thông điệp sâu sắc: hãy sống có lý tưởng, biết cống hiến cho hạnh phúc chung của cộng đồng, của dân tộc. Chính điều ấy làm nên giá trị bền vững cho bài thơ.

Lời giải

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Cảm nhận về vẻ đẹp của người lính trong bài thơ trên.

- Hệ thống ý:

* Nội dung:

+ Đoạn thơ khắc họa hình ảnh người lính trong chiến tranh:

. Có tình yêu tổ quốc lớn lao

. Nếm trải hiện thực khó khăn, khốc liệt và chịu đựng nhiều hi sinh.

. Tâm hồn trong sáng, lãng mạn

+ Đoạn thơ thể hiện những suy tư của tác giả về hạnh phúc, lẽ sống:

. Trăn trở về sự lựa chọn hạnh phúc: mỗi người đều có những lựa chọn hạnh phúc cho riêng mình, hạnh phúc riêng quyện hòa với hạnh phúc chung

. Tuổi trẻ dù là ai, dù trong hoàn cảnh nào cũng lùi bước trước những thử thách, kiên trì với lí tưởng…

 * Nghệ thuật:

+ Thể thơ tự do, câu thơ không gò bó về hình thức góp phần thể hiện cảm xúc phóng khoáng

+ Hình ảnh thơ vừa gần gũi vừa có màu sắc tượng trưng

+ Ngôn ngữ gợi hình gợi cảm; nhiều biện pháp tu từ

+ Giọng điệu vừa trữ tình vừa suy tư…

* Đánh giá: Đoạn thơ khắc họa hình tượng người lính trong chiến tranh. Qua đó tác giả gửi gắm niềm tin yêu, tự hào, biết ơn người lính; tình yêu tổ quốc.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ cảm nhận về vẻ đẹp của người lính trong bài thơ trên.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

Đoạn thơ Thử nói về hạnh phúc của Thanh Thảo đã khắc họa hình ảnh người lính trong chiến tranh với vẻ đẹp vừa bình dị vừa cao cả. Đó là những chàng trai mười tám tuổi mang trong mình tình yêu Tổ quốc lớn lao, sẵn sàng hi sinh tuổi trẻ và hạnh phúc riêng để bảo vệ đất nước. Họ nếm trải hiện thực khốc liệt với “chén cơm ăn mắm ruốc”, “giấc ngủ bị cắt ngang cắt dọc”, với bao gian khổ, mất mát, nhưng tâm hồn vẫn trong sáng, lãng mạn, vẫn mỉm cười trước những thử thách. Đặc biệt, hình ảnh “trong đáy mắt vô tư còn đọng một khoảng trời” gợi lên vẻ đẹp hồn nhiên, lý tưởng của tuổi trẻ Việt Nam trong chiến tranh. Họ trăn trở về hạnh phúc, về lẽ sống, và kiên trì với lý tưởng cao đẹp, “nhất định không bao giờ bỏ cuộc” dù gian khổ, hi sinh. Bằng thể thơ tự do, hình ảnh thơ gần gũi mà giàu sức gợi, giọng điệu trữ tình xen lẫn suy tư, tác giả đã thể hiện tình yêu, niềm tự hào, sự biết ơn sâu sắc với những người lính đã cống hiến tuổi xuân cho độc lập dân tộc.

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP