GIÁO DỤC THÀNH CÔNG THEO KIỂU HARVARD (Trích)

(Vương Nghệ Lộ)

Trong chiến tranh thế giới lần thứ hai, trận tấn công Normandy mang tính quyết định đã thành công vang dội. Tại sao lại có được thành công to như vậy? Liên minh quân đội Mỹ - Anh trước khi tấn công đã có một sự chuẩn bị vô cùng kĩ lưỡng. Họ diễn tập rất nhiều lần, không chỉ diễn tập bình thường mà tập dượt cả phương hướng, địa điểm, thời gian, tất cả những việc cần làm khi tấn công. Cuối cùng, khi tấn công thực sự, thắng lợi như đã nằm gọn trong lòng bàn tay, thời gian tấn công chỉ lệch mấy giây so với kế hoạch. Đó chính là sức mạnh của sự chuẩn bị.

Người xưa đã dạy, biết lo xa sẽ tránh được tai họa. Chỉ có sự chuẩn bị kĩ lưỡng mới mang đến kết quả tốt nhất. Một người có sự chuẩn bị càng kĩ lưỡng thì khả năng thành công càng cao. Chúng ta đều thuộc lòng câu ngạn ngữ: “Nuôi binh ngàn ngày, dụng binh một giờ” hay “một phút huy hoàng trên sân khấu, mười năm khổ luyện trong cánh gà”. Đó chính là triết lí sâu xa về sự chuẩn bị.

Michael Jordan “không trung” là tuyển thủ vĩ đại nhất mọi thời đại trong lịch sử bóng rổ Mỹ, được tôn xưng là vua bóng rổ. Anh có đủ mọi tố chất và điều kiện của một ông vua bóng rổ, anh tham gia bất kì trận đấu nào thì tỉ lệ chiến thắng đều rất cao. Nhưng trước mỗi trận đấu, dù quan trọng hay thông thường, anh đều luyện tập kĩ càng. Anh tập ném bóng, tập các động tác cơ bản. Anh luôn là người luyện tập vất vả nhất trong đội bóng, cũng là người có sự chuẩn bị chu đáo nhất.

(Trích Giáo dục thành công theo kiểu Harvard,Tập 2, Vương Nghệ Lộ, người dịch: Nguyễn Đặng Chi, NXB Lao động, 2016, trang 235 - 236)

Đoạn văn trên được viết theo phương thức biểu đạt chính nào?

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Suy nghĩ về ý kiến được trích dẫn từ phần Đọc hiểu: “Chỉ có sự chuẩn bị kĩ lưỡng mới mang đến kết quả tốt nhất”.

- Hệ thống ý:

* Giải thích

+ Sự chuẩn bị: trang bị, tích lũy những gì cần thiết; xem xét, cân nhắc, tập dượt, dự tính các phương án khác nhau… trước khi hành động.

+ Kĩ lưỡng: chú ý đầy đủ đến từng chi tiết, cẩn trọng, đến nơi đến chốn...

→ Ý kiến khẳng định, đề cao tầm quan trọng, ý nghĩa, sự cần thiết của khâu chuẩn bị chu đáo. Chính khâu này sẽ giúp ta thành công.

* Dùng lí lẽ và dẫn chứng thực tế để làm sáng tỏ tính đúng đắn của ý kiến:

+ Khi thực sự chú trọng việc chuẩn bị, thực tâm chuẩn bị kĩ lưỡng: đáp ứng được yêu cầu, hành động trơn tru, hiệu quả nhất; sẵn sàng ứng phó tốt nhất trước mọi tình huống; có thể đảm bảo sẽ không mắc sai lầm hoặc giảm sai sót đến mức tối thiểu…

+ Khi tỏ ra chủ quan, coi nhẹ công tác chuẩn bị, không chuẩn bị hoặc chuẩn bị một cách qua loa, hời hợt, không đầy đủ, thiếu chu đáo: dễ mắc sai lầm, phải gánh chịu thất bại…

+ Chuẩn bị kĩ lưỡng không có nghĩa là chậm chạp, chần chừ; thiếu quyết đoán, mạo hiểm; bỏ lỡ cơ hội…

+ Phê phán những tư tưởng lệch lạc, những biểu hiện chủ quan…

=> Bài học nhận thức và hành động

+ Nhận thức rõ về bản thân để có những sự chuẩn bị cần thiết, đúng đắn.

+ Hành động kiên trì, tích cực để sự chuẩn bị có kết quả tốt.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ suy nghĩ, quan điểm về quan điểm: “Chỉ có sự chuẩn bị kĩ lưỡng mới mang đến kết quả tốt nhất”.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

“Chỉ có sự chuẩn bị kĩ lưỡng mới mang đến kết quả tốt nhất” là một quan điểm hoàn toàn đúng đắn và giàu ý nghĩa thực tiễn. Trong cuộc sống, thành công không bao giờ đến từ sự may mắn tình cờ mà là kết quả của cả một quá trình nỗ lực, rèn luyện và chuẩn bị chu đáo. Trận tấn công Normandy thắng lợi vang dội hay hình tượng Michael Jordan – “ông vua bóng rổ” đều minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của sự chuẩn bị. Khi chuẩn bị kĩ, chúng ta không chỉ làm chủ kiến thức, kĩ năng mà còn chủ động đối phó với khó khăn, giảm thiểu rủi ro và tăng cơ hội chiến thắng. Ngược lại, sự vội vàng, cẩu thả dễ dẫn đến thất bại và tiếc nuối. Bản thân tôi cũng nhận thấy, mỗi lần chuẩn bị bài thật chu đáo trước khi đến lớp hay luyện tập kĩ lưỡng trước các kì thi, kết quả luôn khả quan hơn. Bởi vậy, mỗi chúng ta cần rèn luyện tính cẩn trọng, chủ động sắp xếp thời gian, lập kế hoạch và thực hiện nghiêm túc. Sự chuẩn bị chính là chìa khóa mở cánh cửa thành công.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 400 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích văn bản ngữ liệu “Để ChatGPT thúc đẩy sự phát triển của giáo dục” của Nguyễn Nhâm.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về văn bản “Giáo dục thành công theo kiểu Harvard” của Vương Nghệ Lộ.

- Dẫn dắt vấn đề: Từ những minh chứng thực tiễn, văn bản khẳng định tầm quan trọng của sự chuẩn bị kĩ lưỡng trên con đường đi đến thành công.

* Thân bài:

1. Khái quát nội dung văn bản

- Trình bày hai minh chứng tiêu biểu:

+ Trận tấn công Normandy trong Chiến tranh thế giới thứ hai thắng lợi nhờ chuẩn bị kĩ lưỡng.

+ Huyền thoại bóng rổ Michael Jordan thành công nhờ chăm chỉ luyện tập trước mọi trận đấu.

-> Rút ra thông điệp: Sự chuẩn bị chu đáo là yếu tố then chốt của mọi thành công.

2. Phân tích ý nghĩa của vấn đề

a) Sự chuẩn bị giúp giảm thiểu rủi ro

- Giúp con người làm chủ tình huống, dự phòng những khó khăn có thể xảy ra.

- Giúp kế hoạch thực hiện trôi chảy, tiết kiệm thời gian, công sức.

b) Sự chuẩn bị tạo nền tảng vững chắc cho thành công

- Giúp con người tích lũy tri thức, rèn luyện kĩ năng, nâng cao năng lực.

- Mang đến sự tự tin, vững vàng khi thực hiện mục tiêu.

c) Bài học từ Michael Jordan

- Tài năng chỉ là một phần, nỗ lực và chuẩn bị mới là yếu tố quyết định để trở thành người xuất sắc.

- Thành công không đến ngẫu nhiên mà đến từ kế hoạch, rèn luyện và kiên trì.

3. Mở rộng vấn đề

- Phê phán lối sống chủ quan, ỷ lại, thiếu chuẩn bị dẫn đến thất bại.

- Khẳng định: Trong học tập, công việc và cuộc sống, sự chuẩn bị kĩ lưỡng là chìa khóa để mỗi người tiến gần hơn đến thành công.

* Kết bài:

- Khẳng định lại ý nghĩa to lớn của sự chuẩn bị kĩ lưỡng như văn bản đề cập.

- Liên hệ bản thân: Mỗi cá nhân cần rèn luyện tính cẩn trọng, lập kế hoạch rõ ràng, chuẩn bị chu đáo để biến mục tiêu thành hiện thực.

Bài văn tham khảo

Trong cuộc sống hiện đại, ai cũng mong muốn đạt được thành công, nhưng không phải ai cũng hiểu rằng thành công không đến từ sự may mắn nhất thời mà là kết quả của cả một quá trình chuẩn bị lâu dài và kĩ lưỡng. Văn bản “Giáo dục thành công theo kiểu Harvard” của Vương Nghệ Lộ đã khẳng định vai trò to lớn của sự chuẩn bị chu đáo thông qua những minh chứng thực tiễn sâu sắc và giàu ý nghĩa.

Trước hết, văn bản đã đưa ra những dẫn chứng rất thuyết phục. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, trận tấn công Normandy mang tính quyết định đã thành công vang dội, không phải nhờ may mắn mà nhờ sự chuẩn bị vô cùng kĩ lưỡng của liên minh Mỹ – Anh: từ kế hoạch, phương hướng, thời gian, địa điểm cho đến các phương án dự phòng đều được tính toán chặt chẽ. Khi trận đánh thực sự diễn ra, thắng lợi gần như nằm gọn trong tầm tay. Hay như Michael Jordan – huyền thoại bóng rổ nước Mỹ – dù sở hữu tố chất thiên bẩm và danh hiệu lẫy lừng nhưng trước mỗi trận đấu, anh vẫn luyện tập chăm chỉ, chuẩn bị mọi động tác, mọi kĩ thuật một cách tỉ mỉ nhất. Những minh chứng ấy đều nhằm khẳng định một chân lí: “Chỉ có sự chuẩn bị kĩ lưỡng mới mang đến kết quả tốt nhất”.

Quả thật, sự chuẩn bị chu đáo mang lại rất nhiều ý nghĩa. Trước hết, nó giúp con người giảm thiểu rủi ro và làm chủ mọi tình huống. Khi có kế hoạch rõ ràng, ta sẽ tránh được lúng túng, bị động, sẵn sàng đối phó với những khó khăn bất ngờ. Tiếp đến, sự chuẩn bị tạo nên nền tảng vững chắc để thực hiện thành công mọi mục tiêu. Người càng rèn luyện, tích lũy tri thức, trau dồi kĩ năng thì càng tự tin, bản lĩnh khi đối diện thử thách. Trường hợp của Michael Jordan cho thấy, tài năng thiên phú chỉ là một phần nhỏ, chính sự kiên trì và chuẩn bị bền bỉ mới giúp anh trở thành tượng đài bất diệt trong lịch sử bóng rổ.

Ngược lại, lối sống chủ quan, ỷ lại, hành động bốc đồng, thiếu chuẩn bị thường dẫn đến thất bại hoặc lãng phí thời gian, công sức. Thực tế đã chứng minh: để có “một phút huy hoàng trên sân khấu” phải trải qua “mười năm khổ luyện trong cánh gà”. Bởi vậy, mỗi người trong chúng ta cần học cách lập kế hoạch, dự trù tình huống và chuẩn bị kĩ càng trước khi bắt tay thực hiện mục tiêu của mình.

Tóm lại, văn bản “Giáo dục thành công theo kiểu Harvard” đã đem đến bài học quý giá về sức mạnh của sự chuẩn bị chu đáo. Trong học tập cũng như trong cuộc sống, nếu biết chuẩn bị cẩn thận từ kiến thức, kĩ năng đến tinh thần, chúng ta sẽ có nhiều cơ hội hơn để biến ước mơ thành hiện thực và chạm tay tới thành công.