CÂY NÊU NGÀY TẾT VIỆT
Tết Nguyên đán người Việt được xem là những ngày quan trọng nhất trong năm. Dù cả năm qua có làm ăn vất vả, cực nhọc hay đi xa chăng nữa thì dịp Tết, mọi người đều cố gắng trở vể đoàn tụ bên gia đình và chuẩn bị đầy đủ lễ vật để dâng cúng ông bà tổ tiên. Từ xa xưa nếp sống phong tục tập quán đó đã được dân gian đúc kết thành câu đối ý nghĩa:
“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”
Dựng nêu ngày Tết có cả dụng ý trừ ma, quỷ, thờ phụng thần linh và vong hồn tổ tiên, tảo trừ những điều xấu xa trong năm cũ để đón năm mới. Theo tục lệ xưa, cây nêu được dựng trước sân nhà vào ngày 23 tháng Chạp, hạ nêu vào ngày mùng 7 tháng Giêng. Thân cây nêu thường làm bằng cây tre già dài khoảng 5 - 6 mét, ngọn nêu vươn cao, gắn với ước vọng về một năm mới bình yên, thuận hòa. Trên cây nêu treo những vòng tròn nhỏ và trên vòng tròn này treo một số đồ vật như các loại phướn, đèn lồng, cờ, câu đối, niêu đất chứa vôi, hoa tre vàng mã… Có địa phương treo các vật như lá bùa hình bát quái, nhánh xương rồng, cành lá dứa, bầu rượu bện bằng rơm, giỏ tre đựng vôi và trầu cau, cá chép bằng giấy hay những chiếc khánh đất nung va đập vào nhau kêu leng keng giống chuông gió. Bên dưới gốc rắc bột vôi trắng tạo thành vòng tròn hoặc rắc hình cánh cung, mũi tên hướng ra phía cổng nhà để xua đuổi tà ma.
Thời gian dựng cây nêu ở các địa phương cũng khác nhau, người Kinh dựng nêu vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch, để ngăn ngừa ma quỷ tới quấy rầy gia chủ trong những ngày ông Công, ông Táo lên chầu trời. Một số dân tộc khác như đồng bào Tày, Nùng ở miền núi phía Bắc như: Hà Giang, Tuyên Quang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Cạn, Lào Cai, Yên Bái lại trồng cây nêu vào chiều 30 tháng Chạp âm lịch. Người H’mông dựng cây nêu trong lễ hội Gầu tào từ ngày 3 đến ngày 5 tháng Giêng âm lịch, ngày 7/1 âm lịch là ngày hạ nêu, đồng bào dân tộc Sán Dìu dựng cây nêu trong lễ Cầu mùa.
Trong nhịp sống hiện đại, con người tất bật lo toan, nhà chật, đất hẹp khiến nêu dần vắng bóng. Điều đáng mừng, những năm gần đây, ở nhiều địa phương và một số đơn vị hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, đã tổ chức Thượng nêu để lưu giữ một tục lệ cổ truyền của người Việt. Mang ý nghĩa tạo lập hạnh phúc với con người, phong tục dựng nêu ngày Tết nhắc nhớ mỗi người ý thức giữ gìn một phong tục đẹp và lâu đời của Tết Việt.
(Theo Thế Dương, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, chuyên mục Tết Việt, 23/01/2023)
Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
CÂY NÊU NGÀY TẾT VIỆT
Tết Nguyên đán người Việt được xem là những ngày quan trọng nhất trong năm. Dù cả năm qua có làm ăn vất vả, cực nhọc hay đi xa chăng nữa thì dịp Tết, mọi người đều cố gắng trở vể đoàn tụ bên gia đình và chuẩn bị đầy đủ lễ vật để dâng cúng ông bà tổ tiên. Từ xa xưa nếp sống phong tục tập quán đó đã được dân gian đúc kết thành câu đối ý nghĩa:
“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”
Dựng nêu ngày Tết có cả dụng ý trừ ma, quỷ, thờ phụng thần linh và vong hồn tổ tiên, tảo trừ những điều xấu xa trong năm cũ để đón năm mới. Theo tục lệ xưa, cây nêu được dựng trước sân nhà vào ngày 23 tháng Chạp, hạ nêu vào ngày mùng 7 tháng Giêng. Thân cây nêu thường làm bằng cây tre già dài khoảng 5 - 6 mét, ngọn nêu vươn cao, gắn với ước vọng về một năm mới bình yên, thuận hòa. Trên cây nêu treo những vòng tròn nhỏ và trên vòng tròn này treo một số đồ vật như các loại phướn, đèn lồng, cờ, câu đối, niêu đất chứa vôi, hoa tre vàng mã… Có địa phương treo các vật như lá bùa hình bát quái, nhánh xương rồng, cành lá dứa, bầu rượu bện bằng rơm, giỏ tre đựng vôi và trầu cau, cá chép bằng giấy hay những chiếc khánh đất nung va đập vào nhau kêu leng keng giống chuông gió. Bên dưới gốc rắc bột vôi trắng tạo thành vòng tròn hoặc rắc hình cánh cung, mũi tên hướng ra phía cổng nhà để xua đuổi tà ma.
Thời gian dựng cây nêu ở các địa phương cũng khác nhau, người Kinh dựng nêu vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch, để ngăn ngừa ma quỷ tới quấy rầy gia chủ trong những ngày ông Công, ông Táo lên chầu trời. Một số dân tộc khác như đồng bào Tày, Nùng ở miền núi phía Bắc như: Hà Giang, Tuyên Quang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Cạn, Lào Cai, Yên Bái lại trồng cây nêu vào chiều 30 tháng Chạp âm lịch. Người H’mông dựng cây nêu trong lễ hội Gầu tào từ ngày 3 đến ngày 5 tháng Giêng âm lịch, ngày 7/1 âm lịch là ngày hạ nêu, đồng bào dân tộc Sán Dìu dựng cây nêu trong lễ Cầu mùa.
Trong nhịp sống hiện đại, con người tất bật lo toan, nhà chật, đất hẹp khiến nêu dần vắng bóng. Điều đáng mừng, những năm gần đây, ở nhiều địa phương và một số đơn vị hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, đã tổ chức Thượng nêu để lưu giữ một tục lệ cổ truyền của người Việt. Mang ý nghĩa tạo lập hạnh phúc với con người, phong tục dựng nêu ngày Tết nhắc nhớ mỗi người ý thức giữ gìn một phong tục đẹp và lâu đời của Tết Việt.
(Theo Thế Dương, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, chuyên mục Tết Việt, 23/01/2023)
Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Quảng cáo
Trả lời:

Thuyết minh (có kết hợp yếu tố miêu tả).
Câu hỏi cùng đoạn
Câu 2:
Nêu nội dung của văn bản.
Nêu nội dung của văn bản.

- Nội dung: cung cấp thông tin về đặc điểm, ý nghĩa, thời gian dựng nêu của người Việt ở các địa phương.
Câu 3:
Theo văn bản, cây nêu thường được dựng vào thời gian nào?

Theo tục lệ xưa, người Kinh dựng cây nêu vào ngày 23 tháng Chạp; một số dân tộc khác dựng vào chiều 30 tháng Chạp; người H’mông dựng từ mùng 3 đến mùng 5 Tết; ngày mùng 7 tháng Giêng là ngày hạ nêu.
Câu 4:
Nêu ít nhất hai ý nghĩa của việc dựng cây nêu ngày Tết theo phong tục truyền thống của người Việt.
Nêu ít nhất hai ý nghĩa của việc dựng cây nêu ngày Tết theo phong tục truyền thống của người Việt.

Ý nghĩa của việc dựng cây nêu:
- Trừ tà ma, xua đuổi điều xấu.
- Thờ phụng thần linh và tổ tiên, cầu mong năm mới bình an, hạnh phúc.
- Lưu giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.
(Chỉ cần nêu đúng 2 ý, đủ 1,0 điểm)
Câu 5:
Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau:
“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ
Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”
Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau:
“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ
Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”

- Biện pháp tu từ: Liệt kê.
- Tác dụng: Gợi không khí Tết cổ truyền của người Việt với những phong tục, món ăn quen thuộc; gợi sự rộn ràng, phong phú và đậm đà bản sắc dân tộc.
Câu 6:
Xác định cách trình bày thông tin, dữ liệu trong phần văn bản: “Thời gian dựng cây nêu ở các địa phương… cây nêu trong lễ Cầu mùa”. Nhận xét về hiệu quả của cách trình bày ấy.
Xác định cách trình bày thông tin, dữ liệu trong phần văn bản: “Thời gian dựng cây nêu ở các địa phương… cây nêu trong lễ Cầu mùa”. Nhận xét về hiệu quả của cách trình bày ấy.

- Cách trình bày thông tin, dữ liệu: ý chính - nội dung chi tiết hoặc cấu trúc so sánh, đối chiếu
- Hiệu quả:
+ Về mặt hình thức: thông tin được trình bày một cách chính xác, chân thật, khách quan, sinh động.
+ Về mặt nội dung: người đọc hiểu, nắm bắt được sự đa dạng về thời gian dựng cây nêu của đồng bào các dân tộc.
Câu 7:
Tác giả thể hiện tình cảm, thái độ thế nào trong văn bản?
Tác giả thể hiện tình cảm, thái độ thế nào trong văn bản?

Tình cảm, thái độ của người viết:
+ Tình cảm: sự yêu thích, quan tâm trước những giá trị văn hóa mang tính độc đáo, truyền thống.
+ Thái độ: tự hào, ca ngợi, trân trọng, tôn vinh biểu tượng mang đậm bản sắc văn hóa của người Việt ngày Tết.
Hot: 500+ Đề thi vào 10 file word các Sở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh có đáp án 2025 (chỉ từ 100k). Tải ngay
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Lời giải
Gợi ý:
- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng
+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).
+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.
- Xác định đúng vấn đề nghị luận
+ Suy nghĩ về ý nghĩa văn hóa và giá trị tinh thần của phong tục dựng cây nêu trong dịp Tết Nguyên đán
- Hệ thống ý:
+ Ý nghĩa văn hóa, tinh thần của phong tục dựng cây nêu:
. Dựng cây nêu là phong tục cổ truyền, gắn với tín ngưỡng dân gian, thể hiện ước vọng bình an, may mắn, xua đuổi tà ma, đón năm mới tốt lành.
. Là nét đẹp văn hóa, lưu giữ những giá trị tâm linh, đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của người Việt.
. Góp phần tạo nên bản sắc riêng của Tết Việt, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của cộng đồng.
+ Thực trạng:
. Trong nhịp sống hiện đại, phong tục này đang dần mai một do nhịp sống gấp gáp, điều kiện sinh hoạt thay đổi.
. Tuy nhiên, nhiều địa phương đã tổ chức hoạt động Thượng nêu, phục dựng phong tục để bảo tồn nét đẹp văn hóa này.
+ Liên hệ, bài học:
. Thế hệ trẻ cần trân trọng, tìm hiểu ý nghĩa của phong tục.
. Tích cực tham gia các hoạt động văn hóa, lễ hội, góp phần giữ gìn và phát huy giá trị truyền thống.
- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục
+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.
+ Thể hiện rõ suy nghĩ về vai trò của dòng chảy tự nhiên đối với con người và môi trường.
- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:
+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.
- Sáng tạo
+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.
Đoạn văn tham khảo
Tết Nguyên đán từ lâu đã là dịp lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt, gắn với nhiều phong tục cổ truyền, trong đó dựng cây nêu là một nét đẹp văn hóa đặc sắc. Theo tục lệ xưa, cây nêu được dựng vào ngày 23 tháng Chạp và hạ xuống vào mùng 7 tháng Giêng, mang ý nghĩa xua đuổi tà ma, cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc. Trên thân nêu thường treo cờ, phướn, câu đối, khánh đất nung, bầu rượu rơm… tượng trưng cho ước vọng may mắn, thịnh vượng. Dựng cây nêu không chỉ phản ánh đời sống tín ngưỡng của dân tộc mà còn thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, sự gắn kết giữa con người với thần linh, tổ tiên trong những ngày đầu năm mới. Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện đại, phong tục này đang dần mai một do nhịp sống hối hả, nhà cửa chật hẹp, ít người có điều kiện dựng nêu như xưa. Điều đáng mừng là nhiều địa phương, đơn vị văn hóa đã phục dựng và duy trì tục lệ Thượng nêu để bảo tồn bản sắc dân tộc. Là thế hệ trẻ, chúng ta cần trân trọng những giá trị văn hóa truyền thống, tìm hiểu ý nghĩa của các phong tục Tết, tích cực tham gia hoạt động lễ hội, góp phần quảng bá và phát huy nét đẹp văn hóa của cha ông. Dựng cây nêu ngày Tết chính là nhịp cầu nối quá khứ với hiện tại, giúp thế hệ hôm nay thêm tự hào và có ý thức gìn giữ bản sắc văn hóa Việt Nam.
Lời giải
- Nội dung: cung cấp thông tin về đặc điểm, ý nghĩa, thời gian dựng nêu của người Việt ở các địa phương.
Lời giải
Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.
Lời giải
Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.
Lời giải
Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.
Lời giải
Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.