Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày cảm nhận giá trị nội dung và ý nghĩa nhân văn được thể hiện qua đoạn trích “Kiều gặp Từ Hải” (Truyện Kiều – Nguyễn Du).

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Trình bày cảm nhận giá trị nội dung và ý nghĩa nhân văn được thể hiện qua đoạn trích “Kiều gặp Từ Hải” (Truyện Kiều – Nguyễn Du).

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Du – đại thi hào dân tộc, nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn.

- Giới thiệu tác phẩm Truyện Kiều – kiệt tác của văn học trung đại Việt Nam.

- Giới thiệu đoạn trích “Kiều gặp Từ Hải” – đoạn thơ miêu tả cuộc gặp gỡ định mệnh giữa Thúy Kiều và người anh hùng Từ Hải, mở ra bước ngoặt trong cuộc đời nàng.

* Thân bài:

a. Khái quát nội dung đoạn trích:

- Kiều bị bán vào lầu xanh lần thứ hai, đau khổ, tuyệt vọng.

- Từ Hải – người anh hùng xuất hiện, chuộc Kiều ra, đem đến cho nàng niềm tin và hạnh phúc.

b. Hình tượng Từ Hải – biểu tượng của lý tưởng tự do và nghĩa khí anh hùng:

- Ngoại hình “đường đường một đấng anh hào”, oai phong, lẫm liệt → biểu hiện khí chất phi thường.

- Có tài năng, mưu lược “côn quyền hơn sức, lược thao gồm tài” → con người vừa có võ công vừa có trí tuệ.

- Sống tự do, tung hoành khắp non sông “gươm đàn nửa gánh, non sông một chèo” → thể hiện khát vọng vẫy vùng, làm chủ cuộc đời, tiêu biểu cho hình tượng người anh hùng lý tưởng của Nguyễn Du.

c. Hình ảnh Thúy Kiều – người phụ nữ tài sắc, nhiều truân chuyên, nay được cứu rỗi:

- Gặp Từ Hải – người đồng điệu, nàng tìm thấy niềm tin, hi vọng mới sau chuỗi ngày tủi nhục.

- Tình cảm giữa hai người được khắc họa qua ánh mắt “hai bên cùng liếc, hai lòng cùng ưa” – tình yêu đồng cảm, chân thành.

d. Giá trị nhân đạo và ý nghĩa đoạn trích:

- Thể hiện niềm tin của Nguyễn Du vào khả năng con người có thể tự giải thoát, hướng đến tự do và hạnh phúc.

- Ca ngợi vẻ đẹp anh hùng, nghĩa khí, bản lĩnh sống của Từ Hải và khát vọng tình yêu, công lý của Thúy Kiều.

- Gửi gắm tư tưởng nhân đạo: cảm thông với thân phận con người, đề cao quyền sống, quyền mưu cầu hạnh phúc.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị nhân văn sâu sắc của đoạn trích: ca ngợi con người tự do, chính nghĩa và khát vọng hạnh phúc.

- Từ Hải là biểu tượng của lý tưởng sống lớn lao, còn Thúy Kiều là biểu tượng của niềm tin vào điều thiện và công lý.

- Đoạn thơ góp phần làm nên vẻ đẹp rực rỡ của Truyện Kiều và tấm lòng nhân đạo bao la của Nguyễn Du.

Bài viết tham khảo

Nguyễn Du – đại thi hào của dân tộc Việt Nam – đã để lại cho đời kiệt tác Truyện Kiều, một bản trường ca nhân đạo và hiện thực bậc nhất trong văn học trung đại. Trong dòng chảy bi thương nhưng đầy nhân ái ấy, đoạn trích “Kiều gặp Từ Hải” nổi lên như một khúc ca rực rỡ, ghi dấu bước ngoặt trong cuộc đời đầy nước mắt của Thúy Kiều. Từ đây, cuộc đời người con gái tài hoa bạc mệnh ấy tạm thoát khỏi khổ đau để tìm thấy ánh sáng của tự do và tình yêu đích thực.

Giữa lúc Kiều rơi vào tận cùng tủi nhục, Từ Hải xuất hiện như một vì sao lạ. Nguyễn Du đã khắc họa hình tượng người anh hùng bằng những nét chấm phá cổ điển: “Râu hùm, hàm én, mày ngai / Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao”. Vẻ đẹp ấy không chỉ là ngoại hình oai phong mà còn biểu hiện cho sức mạnh tinh thần, ý chí phi thường của một con người “đội trời đạp đất ở đời”. Từ Hải là người anh hùng tự do, có tài năng và khí phách, “côn quyền hơn sức, lược thao gồm tài”, vừa có sức mạnh thể chất, vừa có trí tuệ mưu lược. Đó là mẫu người lý tưởng – tự tin, phóng khoáng, dám làm chủ vận mệnh mình, khác hẳn những nhân vật nam giới yếu hèn, bạc nhược khác trong truyện.

Đối với Thúy Kiều, Từ Hải không chỉ là người giải cứu mà còn là biểu tượng của niềm tin và hạnh phúc. Nàng đã từng bị cuộc đời vùi dập, từng chịu bao đau đớn nơi lầu xanh, nên khi gặp Từ Hải – người đồng cảm và tôn trọng – Kiều như được tái sinh. Tình yêu giữa hai người bắt đầu trong sự đồng điệu của tâm hồn: “Tấm lòng nhi nữ cũng xiêu anh hùng”. Nguyễn Du đã dùng hình ảnh ánh mắt “hai bên cùng liếc, hai lòng cùng ưa” để nói lên sự hòa hợp, cảm mến, và tình yêu chân thành không vụ lợi – một tình yêu đẹp và trong sáng giữa cõi đời đầy toan tính.

Qua hình tượng Từ Hải và cuộc gặp gỡ định mệnh ấy, Nguyễn Du gửi gắm tư tưởng nhân đạo sâu sắc. Ông tin vào sức mạnh của con người, tin rằng trong khổ đau vẫn có thể lóe lên ánh sáng của tự do và nhân phẩm. Từ Hải là giấc mơ anh hùng, là khát vọng công lý và lẽ sống lớn lao mà Nguyễn Du dành cho Kiều – và cũng cho con người nói chung. Đoạn trích thể hiện niềm cảm thông với số phận người phụ nữ, ca ngợi khát vọng sống, khát vọng yêu thương và được tôn trọng của họ.

“Kiều gặp Từ Hải” không chỉ là một đoạn thơ hay, mà còn là minh chứng cho tấm lòng nhân đạo và tài năng nghệ thuật của Nguyễn Du. Với ngòi bút tinh tế, nhà thơ đã khắc họa được hai hình tượng giàu tính biểu tượng: Từ Hải – người anh hùng lý tưởng, và Thúy Kiều – người phụ nữ khát vọng tự do, hạnh phúc. Cả hai đã làm nên một chương tươi sáng trong bản trường ca Truyện Kiều, khẳng định niềm tin bất diệt vào con người và giá trị của tự do, nhân phẩm.