Đố kị nghĩa là bực tức, khó chịu trước những may mắn và thành công của người khác. Trong khi người thành công luôn nhìn thấy và học hỏi những đức tính tốt đẹp của người khác thì kẻ thất bại lại không làm được điều đó. Họ không muốn nhắc đến thành công của người khác, đồng thời luôn tìm cách chê bai, hạ thấp họ. Họ để mặc cho lòng tị hiềm, thói ganh tị, cảm giác tự ti gặm nhấm tâm trí ngày qua ngày.

Đố kị không những khiến con người cảm thấy mệt mỏi mà còn hạn chế phát triển của mỗi người. Thói đố kị khiến chúng ta lãng phí thời gian và không thể tận dụng hết năng lực để đạt được điều mình mong muốn. Ganh tị với sự thành công của người khác sẽ khiến chúng ta đánh mất cơ hội thành công của chính mình.

Tạo hóa tạo ra con người trong sự khác biệt và bình đẳng. Bạn cần phải ý thức được rằng, bạn là duy nhất và không bao giờ có người nào hoàn toàn giống bạn, cả về diện mạo lẫn tính cách. Vì thế, thay vì ganh tị với thành công và may mắn của người khác, bạn hãy tập trung toàn bộ tâm trí vào những ước mơ, dự định, đồng thời cố gắng hoàn thành chủng một cách triệt để. Hãy tự hào về sự khác biệt của bản thân bạn và vui mừng trước sự may mắn, thành công của những người xung quanh. Niềm vui ấy sẽ chắp cánh cho hạnh phúc của bạn và sớm muộn gì, bạn cũng sẽ đạt được thành công như họ”.

(George Matthew Adams, “Không gì là không thể”, Thu Hằng dịch, Tr.117, NXB Tổng hợp Tp Hồ Chí Minh, 2019)

(0,5 điểm) Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là gì?

1. Mở bài

- Giới thiệu bài thơ khát vọng và tác giả Phạm Minh Tuấn

- Khái quát chủ đề, nội dung, ý nghĩa của bài thơ: thể hiện khát vọng và ước mong bình dị nhưng đầy ý nghĩa của con người.

2. Thân bài

- Lần lượt phân tích đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ

- Bốn câu đầu: lặp lại từ “hãy sống như” ở đầu các câu thơ để nhấn mạnh lý tưởng sống của mỗi người hôm nay, sống vừa có giá trị, vừa khẳng định được mình và sống dựa trên đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc.

- 8 câu tiếp theo: lặp lại các từ “sao” “và sao” vừa khẳng định lý tưởng sống, vừa khuyên răn, nhắc nhở con người nhất là lớp trẻ hãy chọn cho mình lối sống phù hợp, sống đẹp và có ý nghĩa, hiến dâng cho cuộc đời.

- Nghệ thuật: sử dụng điệp từ, kết cấu trùng điệp, lặp lại cấu trúc, phép liệt kê, ẩn dụ nhịp điệu nhanh, rộn ràng, tha thiết…

- Tình cảm của tác giả: khát vọng được sống cống hiến cho cuộc đời, khẳng định giá trị của mình, vừa làm giàu đẹp cho cuộc sống, vừa giữ gìn nét truyền thống của dân tộc…

3. Kết bài

- Khẳng định giá trị bài thơ: lời nhắc mọi người hãy sống cuộc đời thật giá trị, cống hiến, cho đi mà không nhận lại thứ gì.

a. Giải thích

Lòng đố kị được định nghĩa là tình trạng mỗi người không bằng lòng với những gì bản thân mình đang có, muốn chiếm đoạt những thứ tốt đẹp hơn của người khác và không chấp nhận bản thân mình thua kém người khác. Đây là một tật xấu mà nếu không được kiểm soát, sẽ dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.

b. Phân tích

Người có lòng đố kị thường luôn cảm thấy áp lực và muốn chứng tỏ mình không thua kém người khác. Đây là động cơ kích thích ý muốn hạ thấp, hãm hại người khác để thỏa lòng ích kỉ tăng lên. Tuy nhiên, trên thực tế, lòng đố kị không thể ngăn cản được người khác thành công, mà chỉ làm cho kẻ đố kị không được sống thanh thản, luôn dằn vặt khổ đau và có thể dẫn họ đến những mưu đồ xấu xa, thậm chí phạm tội ác.

Lòng đố kị còn khiến con người mù quáng và bất chấp những việc làm, hành động xấu xa để thỏa mãn những tham vọng của mình.

c. Chứng minh

Có rất nhiều ví dụ về những con người sống với lòng đố kị đã chuốc lấy thảm hại. Ví dụ như những người bị kết án vì tội giết người, cướp tài sản, lừa đảo, v.v... Những hậu quả đó là kết quả của tâm lý đố kị không được kiểm soát.

d. Phản đề