NHÀ VẬT LÝ HỌC STEPHEN HAWKING

Google hôm 8/1 đã bày tỏ lòng biết ơn đối với nhà khoa học Stephen Hawking, người đã vượt qua căn bệnh suy nhược để tiếp tục khám phá những bí ẩn của vũ trụ, nhân dịp sinh nhật lần thứ 80 của ông.

                                                             

Google Doodle tôn vinh sinh nhật lần thứ 80 của Stephen Hawking

Nhà vật lý học Stephen Hawking (8/1/1942 - 14/3/2018), qua đời ở tuổi 76. Ông đồng thời là một nhà vũ trụ học, thiên văn học, toán học và là tác giả của nhiều cuốn sách trong đó có cuốn "Lược sử thời gian", đã bán hơn 10 triệu bản.

Năm 1963, khi mới 21 tuổi và đang theo học cao học, Hawking bị chẩn đoán mắc bệnh xơ cứng teo cơ một bên, còn gọi là bệnh Lou Gehrig, căn bệnh phá hủy hệ thống neuron thần kinh của cơ thể khiến ông bị liệt. Các bác sĩ cho rằng ông chỉ có thể sống thêm hai năm. Tuy nhiên, dạng bệnh ông mắc phải phát triển chậm hơn bình thường, giúp ông tiếp tục sống thêm hơn nửa thế kỷ, trở thành ông hoàng vật lý với những thành tựu khoa học rực rỡ. “Dưới bóng mây đe dọa của cái chết, tôi ngạc nhiên phát hiện rằng mình tận hưởng cuộc sống còn hơn trước. Tôi bắt đầu đạt được tiến triển trong nghiên cứu của mình", Hawking nói.

Ban đầu ông sử dụng nạng để di chuyển, sau đó phải dùng đến xe lăn. Trong hoàn cảnh như vậy, ông vẫn không ngừng nghiên cứu khoa học. "Mục tiêu của tôi rất đơn giản. Đó là hiểu toàn bộ về vũ trụ, vì sao vũ trụ lại như vậy và vì sao nó tồn tại", ông chia sẻ.

Hawking quyết tâm không để điều gì cản trở ông nghiên cứu. Bước ngoặt lớn đầu tiên trong sự nghiệp của Hawking là năm 1970, khi ông cùng nhà vật lý Roger Penrose áp dụng các công trình toán học về hố đen vào nghiên cứu vũ trụ và chỉ ra một điểm kỳ dị không - thời gian vào thời điểm vụ nổ Big Bang xảy ra. Những năm 1980, ông tiếp tục có những cống hiến vĩ đại cho khoa học thế giới dựa trên "Lý thuyết về sự phình to của vũ trụ". Năm 1982, Hawking trở thành một trong những người đầu tiên chỉ ra cách các dao động lượng tử, những biến đổi rất nhỏ trong sự phân bố vật chất, có thể tác động đến sự trải rộng của các thiên hà trong vũ trụ.

Stephen Hawking từng giành nhiều giải thưởng danh giá như giải Albert Einstein, giải Wolf, Huân chương Copley và giải Vật lý Cơ bản. Năm 2009, ông được tổng thống Mỹ Barack Obama trao tặng Huân chương Tự do Tổng thống. Những năm cuối đời, "ông hoàng vật lý" vẫn không ngừng nghiên cứu và đóng góp cho khoa học thế giới. Với những cống hiến của mình, Stephen Hawking được coi là một tượng đài trong lĩnh vực khoa học vũ trụ.

                                                         (Dẫn theo https://dantri.com.vn/, 10/01/2022)

Nêu hai thông tin chính về Stephen Hawking được đề cập trong văn bản.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Trình bày suy nghĩ về khát vọng sống và cống hiến của con người.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề: Trong cuộc sống, mỗi con người đều phải đối diện với những giới hạn và nghịch cảnh; nhưng chính khát vọng sống và cống hiến đã giúp họ vươn lên, tạo nên giá trị lớn lao cho nhân loại.

- Dẫn dắt từ hình ảnh Stephen Hawking – nhà khoa học vĩ đại dù mang bệnh hiểm nghèo vẫn cống hiến trọn đời cho tri thức nhân loại.

* Thân bài:

a. Giải thích vấn đề:

- Khát vọng sống là niềm khao khát được tồn tại, được sống một cuộc đời có ý nghĩa.

- Khát vọng cống hiến là mong muốn được đem năng lực, trí tuệ của mình phục vụ cộng đồng, làm điều có ích cho nhân loại.

=> Hai khát vọng ấy gắn bó chặt chẽ, tạo nên sức mạnh tinh thần giúp con người vượt qua giới hạn của bản thân.

b. Biểu hiện qua ngữ liệu:

- Stephen Hawking mắc căn bệnh hiểm nghèo từ năm 21 tuổi, bị liệt toàn thân, chỉ có thể giao tiếp bằng máy tính.

- Dù các bác sĩ tiên đoán chỉ sống được hai năm, ông vẫn sống thêm hơn nửa thế kỷ, miệt mài nghiên cứu vũ trụ.

- Ông đóng góp những công trình quan trọng về hố đen, vụ nổ Big Bang, sự phình to của vũ trụ; là tác giả của cuốn “Lược sử thời gian” vang danh toàn cầu.

- Dù thân thể tật nguyền, tinh thần và trí tuệ ông vẫn tỏa sáng — minh chứng cho ý chí phi thường và khát vọng cống hiến không giới hạn.

c. Bàn luận – mở rộng:

- Khát vọng sống và cống hiến giúp con người vượt lên số phận, chiến thắng hoàn cảnh, sống một cuộc đời có giá trị.

- Trong thời đại hiện nay, tinh thần ấy càng đáng quý khi con người phải đối mặt với bệnh tật, khó khăn, hay sự thờ ơ, ích kỷ trong xã hội.

- Người có khát vọng sống và cống hiến không chỉ làm giàu cho bản thân mà còn truyền cảm hứng, thúc đẩy sự tiến bộ của nhân loại.

- Ngược lại, những ai sống thờ ơ, thiếu lý tưởng, dễ buông xuôi sẽ không bao giờ chạm tới ý nghĩa đích thực của cuộc sống.

d. Liên hệ bản thân:

- Mỗi người trẻ hôm nay cần nuôi dưỡng khát vọng sống đẹp, sống có ích, không ngại khó khăn, không đầu hàng trước nghịch cảnh.

- Biết đặt câu hỏi “Mình sống để làm gì?” và “Mình có thể đóng góp gì cho xã hội?” để định hướng cuộc đời có ý nghĩa.

* Kết bài:

3. Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị của khát vọng sống và cống hiến – ngọn lửa bất diệt của nhân loại.

- Từ tấm gương Stephen Hawking, mỗi chúng ta hiểu rằng: thân thể có thể giới hạn, nhưng trí tuệ và tinh thần con người thì không có biên giới.

Bài viết tham khảo

Cuộc sống của con người không chỉ được đo bằng số năm tồn tại, mà còn bằng giá trị họ để lại cho thế giới. Mỗi con người, dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, đều có thể tỏa sáng nếu nuôi dưỡng trong mình khát vọng sống và cống hiến. Câu chuyện về nhà vật lý thiên tài Stephen Hawking là minh chứng rực rỡ cho sức mạnh của tinh thần ấy.

Năm 21 tuổi, Hawking được chẩn đoán mắc căn bệnh xơ cứng teo cơ, căn bệnh khiến ông dần bị liệt toàn thân và mất khả năng nói. Các bác sĩ dự đoán ông chỉ sống thêm hai năm, nhưng với nghị lực phi thường, ông đã sống thêm hơn nửa thế kỷ. Không những thế, ông còn trở thành một trong những nhà khoa học vĩ đại nhất thế kỷ XX, để lại dấu ấn sâu đậm trong ngành vật lý thiên văn. Dù bị cầm tù trong chiếc xe lăn, trí tuệ của Hawking vẫn bay xa đến tận cùng vũ trụ. Ông miệt mài nghiên cứu, khám phá những bí ẩn của không - thời gian, công bố những lý thuyết mang tầm vũ trụ như về hố đen hay sự hình thành của các thiên hà. Với ông, sống không chỉ là tồn tại, mà là được cống hiến, được tìm tòi, được làm giàu cho tri thức nhân loại.

Tấm gương của Stephen Hawking nhắc ta rằng, khát vọng sống và cống hiến chính là ngọn lửa giúp con người vượt qua nghịch cảnh. Cuộc đời không bao giờ hoàn hảo; nhưng nếu ta dám sống trọn vẹn với đam mê, dám theo đuổi lý tưởng, thì dù thân thể yếu đuối, tâm hồn ta vẫn kiêu hãnh và bất tử. Trong xã hội hiện nay, vẫn còn những người trẻ dễ buông xuôi trước thất bại, dễ nản lòng trước thử thách. Họ quên rằng chính nghịch cảnh là phép thử của ý chí, là cơ hội để trưởng thành và khẳng định giá trị bản thân.

Học tập tấm gương của Stephen Hawking, mỗi chúng ta cần biết sống có mục tiêu, giữ niềm tin, không ngừng học hỏi và đóng góp cho cộng đồng. Khi con người dám vượt lên số phận và hướng tới cống hiến, cuộc đời họ sẽ trở nên ý nghĩa và đáng trân trọng.

Stephen Hawking ra đi, nhưng tinh thần và trí tuệ của ông vẫn là ánh sáng dẫn đường cho nhân loại. Khát vọng sống và cống hiến không chỉ làm nên một thiên tài, mà còn là ngọn lửa bất diệt giúp con người khẳng định sức mạnh của tinh thần trước mọi giới hạn của thể xác và thời gian.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Suy nghĩ về nghị lực sống và ý chí vươn lên của con người trong nghịch cảnh

- Hệ thống ý:

+ Giải thích vấn đề:

. Nghị lực sống là sức mạnh tinh thần giúp con người kiên cường vượt qua khó khăn, bệnh tật hay thử thách.

. Ý chí vươn lên là khát vọng không ngừng tiến bước, vượt qua giới hạn bản thân để đạt mục tiêu.

+ Biểu hiện trong ngữ liệu:

. Stephen Hawking mắc bệnh hiểm nghèo, bị liệt toàn thân nhưng vẫn miệt mài nghiên cứu khoa học.

. Ông không gục ngã trước số phận, biến nghịch cảnh thành động lực sống và sáng tạo.

. Nhờ nghị lực phi thường, ông đạt được những thành tựu vĩ đại, trở thành niềm cảm hứng cho nhân loại.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ suy nghĩ về nghị lực sống và ý chí vươn lên của con người trong nghịch cảnh

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

Trong cuộc sống, không phải ai cũng gặp thuận lợi trên hành trình của mình, và chính những nghịch cảnh lại là nơi thử thách ý chí, nghị lực sống của con người. Câu chuyện về nhà vật lý Stephen Hawking là minh chứng sống động cho sức mạnh ấy. Mắc căn bệnh xơ cứng teo cơ khiến toàn thân liệt, tưởng chừng cuộc đời ông sẽ khép lại ở tuổi hai mươi mốt, nhưng Hawking đã không đầu hàng số phận. Ông vẫn tiếp tục nghiên cứu, khám phá vũ trụ, cống hiến cho nhân loại những tri thức vĩ đại. Chính nghị lực và khát vọng sống mạnh mẽ đã giúp ông vượt lên nỗi đau thể xác để sống một cuộc đời ý nghĩa. Từ tấm gương ấy, ta nhận ra rằng: con người chỉ thật sự thất bại khi từ bỏ niềm tin và ý chí của mình. Mỗi người cần học cách đối diện với khó khăn bằng tinh thần kiên cường, bởi chỉ có nghị lực và ý chí vươn lên mới giúp ta chinh phục ước mơ và tạo nên giá trị cho cuộc đời.