Từ ngữ liệu “Nhận” và “Cho” trong hội nhập văn hóa của nhà văn Mai Nam Thắng, anh/chị hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập quốc tế hiện nay.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập quốc tế hiện nay.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề: Trong thời đại toàn cầu hóa, hội nhập văn hóa trở thành xu thế tất yếu của mọi quốc gia.

- Dẫn ngữ liệu: Bài viết của nhà văn Mai Nam Thắng khẳng định hội nhập là quá trình “nhận” tinh hoa nhân loại và “cho” thế giới thấy bản sắc riêng của dân tộc.

- Nêu luận đề: Việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp dân tộc khẳng định bản lĩnh và vị thế trong dòng chảy văn hóa toàn cầu.

* Thân bài:

a. Giải thích vấn đề

- Bản sắc văn hóa dân tộc là những giá trị vật chất và tinh thần mang tính đặc trưng, được hình thành và gìn giữ qua lịch sử: ngôn ngữ, phong tục, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo lý sống...

- Hội nhập văn hóa là sự giao lưu, tiếp biến giữa các nền văn hóa khác nhau, vừa “nhận” giá trị mới từ bên ngoài, vừa “cho” thế giới thấy nét đặc trưng của mình.

- Giữ gìn bản sắc không có nghĩa là khép kín, mà là bảo tồn và phát huy những tinh hoa dân tộc trong quá trình hội nhập.

b. Bàn luận và phân tích

- Ý nghĩa của việc giữ gìn bản sắc văn hóa:

+ Khẳng định cốt cách và bản lĩnh dân tộc: Bản sắc là linh hồn của dân tộc; nếu mất bản sắc, dân tộc sẽ đánh mất chính mình dù kinh tế có phát triển đến đâu.

+ Tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững: Văn hóa là “nền tảng tinh thần của xã hội”, là sức mạnh nội sinh để đất nước hội nhập mà vẫn tự tin, độc lập.

+ Góp phần làm phong phú nền văn hóa nhân loại: Khi giữ được bản sắc, Việt Nam có thể “cho” thế giới thấy nét độc đáo của mình - từ áo dài, tiếng Việt, ẩm thực, nghệ thuật dân gian đến tinh thần nhân ái, hiếu hòa.

+ Nguy cơ của việc không giữ được bản sắc: Sự du nhập ồ ạt của văn hóa ngoại lai khiến nhiều người trẻ sính ngoại, thờ ơ với văn hóa truyền thống. Các giá trị lệch chuẩn, lối sống thực dụng, “vong bản”, “mất gốc” có nguy cơ làm phai nhạt cốt cách dân tộc.

+ Trách nhiệm của mỗi người, đặc biệt là thế hệ trẻ:

Học tập, tìm hiểu và trân trọng văn hóa truyền thống.

Chọn lọc tiếp thu tinh hoa nhân loại một cách thông minh, sáng tạo.

Quảng bá giá trị văn hóa Việt ra thế giới thông qua nghệ thuật, du lịch, truyền thông, công nghệ…

Sống đẹp, nhân văn, thể hiện phẩm chất người Việt trong đời sống hiện đại — đó chính là cách “giữ” bản sắc trong hành động.

c. Mở rộng, phản đề

- Giữ gìn bản sắc không đồng nghĩa với bảo thủ, khước từ cái mới.

- Cần mở lòng đón nhận tinh hoa nhân loại, nhưng phải có bản lĩnh văn hóa để “hòa nhập mà không hòa tan”.

* Kết bài:

- Khẳng định lại ý nghĩa của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong hội nhập: đó là cách bảo vệ cội nguồn và bản lĩnh Việt Nam giữa thế giới toàn cầu.

- Mỗi người Việt, đặc biệt là giới trẻ, cần ý thức mình vừa là “người nhận” vừa là “người cho” trong giao lưu văn hóa, để văn hóa Việt mãi tỏa sáng trên bản đồ nhân loại.

Bài viết tham khảo

Trong thời đại toàn cầu hóa hôm nay, hội nhập văn hóa đã trở thành xu hướng tất yếu của mọi quốc gia. Bài viết “Nhận và Cho trong hội nhập văn hóa” của nhà văn Mai Nam Thắng khẳng định: hội nhập không chỉ là tiếp nhận tinh hoa nhân loại mà còn là quá trình lan tỏa giá trị riêng của dân tộc. Từ đó, ta nhận thấy việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển bền vững của đất nước trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Bản sắc văn hóa dân tộc là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần được hình thành qua lịch sử, làm nên cốt cách và tâm hồn riêng của mỗi dân tộc. Hội nhập văn hóa là sự giao lưu, tiếp biến giữa các nền văn hóa, là quá trình “nhận” cái hay của thế giới và “cho” thế giới thấy điều đặc sắc của dân tộc mình. Giữ gìn bản sắc không có nghĩa là khép kín hay bảo thủ, mà là bảo tồn, phát huy tinh hoa văn hóa truyền thống trong dòng chảy hiện đại.

Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trước hết giúp khẳng định cốt cách và bản lĩnh Việt Nam. Văn hóa là linh hồn của dân tộc; nếu đánh mất bản sắc, dân tộc sẽ đánh mất chính mình. Bên cạnh đó, bản sắc văn hóa còn là nền tảng của phát triển bền vững, là sức mạnh nội sinh để đất nước hội nhập mà vẫn độc lập, tự chủ. Một dân tộc biết giữ gìn và phát huy giá trị riêng của mình mới có thể tự tin đóng góp vào văn hóa chung của nhân loại. Thực tế cho thấy, văn hóa Việt Nam với tinh thần nhân ái, hiếu hòa, với áo dài, tiếng Việt, nghệ thuật dân gian, ẩm thực truyền thống... đã trở thành dấu ấn đẹp trong lòng bạn bè quốc tế. Đó chính là biểu hiện sinh động của quá trình “cho” – chia sẻ những giá trị Việt ra thế giới.

Tuy nhiên, hội nhập văn hóa cũng đem đến nhiều thách thức. Sự lan tỏa mạnh mẽ của các trào lưu ngoại lai dễ khiến một bộ phận giới trẻ sính ngoại, thờ ơ với truyền thống, dẫn đến lối sống thực dụng, lai căng. Những biểu hiện ấy không chỉ làm phai nhạt bản sắc mà còn đe dọa nền tảng tinh thần của xã hội. Vì vậy, việc giữ gìn bản sắc dân tộc không chỉ là nhiệm vụ của Nhà nước mà còn là trách nhiệm của mỗi công dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Mỗi người cần trau dồi hiểu biết về văn hóa dân tộc, sống đúng với các giá trị nhân văn Việt Nam, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa nhân loại để làm giàu thêm cho bản sắc dân tộc. Chỉ khi có bản lĩnh văn hóa, chúng ta mới đủ sức “hòa nhập mà không hòa tan”.

Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập không chỉ là gìn giữ quá khứ mà còn là hành động vì tương lai. Đó là cách để dân tộc Việt Nam khẳng định vị thế, góp phần định hình diện mạo văn hóa nhân loại bằng chính bản lĩnh và tâm hồn Việt. Hội nhập sẽ chỉ thật sự có ý nghĩa khi chúng ta vừa biết “nhận” tinh hoa thế giới, vừa biết “cho” thế giới thấy vẻ đẹp bất diệt của văn hóa Việt Nam.