I. PHẦN ĐỌC - HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

CÂU CHUYỆN VỀ CHIM ÉN VÀ DẾ MÈN

Mùa xuân, đất trời đẹp. Dế Mèn thơ thẩn ở cửa hang, hai con Chim Én thấy tội nghiệp bèn rủ Dế Mèn dạo chơi trên trời. Mèn hốt hoảng. Nhưng sáng kiến của Chim Én rất giản dị: hai Chim Én ngậm hai đầu của một cọng cỏ khô. Mèn ngậm vào giữa. Thế là cả ba cùng bay lên. Mây nồng nàn, đất trời gợi cảm, cỏ hoa vui tươi.

Dế Mèn say sưa. Sau một hồi lâu miên man Mèn ta chợt nghĩ bụng: “Ơ hay, việc gì ta phải gánh hai con én này trên vai cho mệt nhỉ. Sao ta không quăng gánh nợ này đi để dạo chơi một mình có sướng hơn không?”. Nghĩ là làm. Nó bèn há mồm ra và nó rơi vèo xuống đất như một chiếc lá lìa cành.

                 (Theo Đoàn Công Huy trong mục “Trò chuyện đầu tuần” của báo “Hoa học trò” số 1056 ngày 21/4/2014)

Đặc điểm cơ bản nào của “Câu chuyện về Chim Én và Dế Mèn” cho em biết nó thuộc thể loại truyện đồng thoại?

Trong câu chuyện, Chim Én đã giúp Dế Mèn: Hai Chim Én ngậm hai đầu của một cọng cỏ khô. Mèn ngậm vào giữa để được dạo chơi trên bầu trời.

Học sinh có thể xác định và nêu tác dụng của một trong hai biện pháp tu từ sau:

- Biện pháp tu từ: So sánh: “nó rơi vèo xuống đất như một chiếc lá lìa cành”.

- Tác dụng:

+ Làm cho câu văn sinh động, giàu hình ảnh, cuốn hút...

+ Giúp người đọc hình dung rõ hơn về hình dáng và trạng thái của Dế Mèn khi bị rơi xuống đất.

 + Qua đó tác giả bộc lộ thái độ phê phán, chế giễu sự ích kỉ, vô ơn của Dế Mèn.

- Biện pháp tu từ: Điệp từ “Nó”

- Tác dụng:

+ Tạo ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc, người nghe về hình ảnh Dế Mèn.

+ Nhấn mạnh, làm nổi bật thái độ không biết trân trọng của Dế Mèn về món quà Chim Én dành tặng nên phải trả giá đắt bằng mạng sống của mình.

+ Qua đó tác giả bộc lộ thái độ phê phán, chế giễu sự ích kỉ, vô ơn của Dế Mèn.

Học sinh rút ra được một bài học có ý nghĩa nhất từ câu chuyện:

Gợi ý:

HS có thể nêu một trong các bài học sau:

+ Phải biết ơn người đã giúp đỡ mình, không nên sống ích kỷ, vô ơn, trân trọng những gì mình đang có; sự ích kỷ, tính toán sẽ phải trả một cái giá rất đắt.

+ Không nên nhìn nhận, đánh giá mọi việc một cách hời hợt, tránh dẫn đến những quyết định sai lầm.

+ Cần quan tâm, chia sẻ giúp đỡ mọi người xung quanh.