Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

“Tại một công trường làm đường Tây Bắc, 1966.

Tôi nhìn ra cái tàu lăn nghiến đá mặt đường mới, nhìn ra những kíp thợ xây dựng mở đường, nhìn ra một tổ ong của anh chị em làm đường vừa mang được ong chúa về. Cửa sổ buồng tôi viết, lúc nào cũng nhộn nhịp cánh tay người và những cánh ong quen dần với tổ mới. Ong bay trên trang sổ tay tôi. Ong tua tròn trên trang giấy chữ nhật trắng, như là tàu bay đảo nhiều vòng chờ lệnh hạ cánh xuống. Buồng bên có người bị ong đốt. Bởi vì người đó hoảng hốt vừa giết ong một cách không cần thiết, và ngửi thấy mùi máu, bọn ong cùng tổ liền xông tới đốt. Rồi ong cũng lăn ra chết, linh hồn xuất theo luôn với nọc đốt. Con ong bé cũng như con voi to, vốn tính lành nhưng khiêu khích chúng thì chúng đánh lại ngay, dẫu rằng có phải lấy bổn mạng  ra mà trả lời. Anh cán bộ địa chất liền cho tôi mượn một số tạp chí khoa học có mấy trang về nuôi ong. Giờ tôi mới biết rằng đó là một thế giới đầy sinh thú . Đời sống con ong để lại cho người đọc nó một bài học về kiên nhẫn, về cần lao, về tích lũy, chế tạo và sáng tạo. Người ta đã đánh dấu con ong, theo dõi nó, và thấy rằng cái giọt mật làm ra đó, là kết quả của 2.700.000 chuyến (bay) đi, đi từ tổ nó đến khắp các nơi có hoa quanh vùng. Và trong một nửa lít mật ong đóng chai, phân chất ra được 5 vạn thứ hoa. Tính ra thành bước chân người thì tổng cộng đường bay của con ong đó là 8.000.000 cây số.

Giữa rừng Tây Bắc đầy hoa, đầy bướm, đầy ong, cái tôi thấy say say trong chính mình là dầu không được một chuyến đi bằng một đời ong, mình cũng là một con sinh vật đang nung một thứ mật gì. Sự tích lũy ở mình cũng ngày ngày có giọt ra mà phần nào đem thơm thảo vào sự sống. Đối hoa xuân lắng ong mật mà thêm ngẫm tới đàn bướm tốt mã chấp chới bay, lộng lẫy những sắc phấn của sáo ngữ ồn ào. Bướm phù phiếm cũng bay vào hoa, nhưng cặp cánh hào nhoáng cũng chẳng để lại gì. Từ ngày có lịch sử tiến hóa của loài người, chưa ai dám nói đến mật bướm.”

(Trích Tờ hoa , Tuyển tập Nguyễn Tuân (tập 2) Nxb Văn học, 1998, trang 5,6)

Chú thích:

1 Bổn mạng: tính mạng của bản thân.

2 Sinh thú: thú vui trong cuộc sống.

3 Tờ hoa: Tùy bút “Tờ hoa” được sáng tác trong những năm cả nước có chiến tranh đăng trên báo Văn nghệ, số 143, Tết Bính Ngọ 1966.

4 Nguyễn Tuân: Nguyễn Tuân là một nhà nghệ sĩ lớn của dân tộc Việt Nam. Ông được biết đến là một cây bút tài hoa, uyên bác, suốt đời say mê tìm kiếm vẻ đẹp của cuộc sống. Nguyễn Tuân có sở trường về thể loại tuỳ bút.

(0,5 điểm) Đối tượng chủ yếu nhân vật “tôi” đề cập đến đoạn trích trên là gì?

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

+ Giải thích: kiên nhẫn là sự kiên trì, nhẫn nại, bình tĩnh trước mọi vấn đề, mọi khó khăn để tìm ra cách giải quyết tốt nhất cho bản thân.

+ Vai trò của lòng kiên nhẫn: Kiên nhẫn giúp con người có ý chí bền bỉ hơn để theo đuổi mục tiêu, ước mơ; giúp con người xử lí những vấn đề bất ngờ một cách tốt hơn; giúp con người điềm tĩnh hơn, sáng suốt hơn…..

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn thuyết minh

- Học sinh biết tạo lập một bài văn thuyết minh đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần thuyết minh

Hiện tượng sử dụng mạng xã hội

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Giới thiệu chung: mạng xã hội (Facebook, TikTok, Instagram,...) ngày càng phổ biến.

- Hiện tượng: giới trẻ sử dụng mạng xã hội như một phần không thể thiếu trong đời sống.

2. Thân bài

* Giải thích khái niệm

- Mạng xã hội là nền tảng trực tuyến cho phép người dùng tạo hồ sơ, kết nối, chia sẻ thông tin, hình ảnh, video,...

- Giới trẻ hiện nay sử dụng mạng xã hội để học tập, giải trí, giao lưu và thể hiện bản thân.

* Biểu hiện cụ thể

- Dành nhiều thời gian mỗi ngày cho mạng xã hội.

- Tích cực tạo và chia sẻ nội dung: video, ảnh, trạng thái,...

- Tương tác qua like, comment, chia sẻ.

- Tham gia trào lưu, xu hướng (trend) phổ biến trên mạng.

* Nguyên nhân

- Nhu cầu kết nối, giao lưu, khẳng định bản thân.

- Tính tiện lợi, nhanh chóng của mạng xã hội.

- Tâm lý thích khám phá, học hỏi điều mới.

- Ảnh hưởng từ bạn bè và xu hướng toàn cầu hóa.

* Tác động

- Tích cực:

+ Giúp cập nhật thông tin nhanh chóng.

+ Học hỏi kỹ năng mới, truyền cảm hứng sống tích cực.

+ Mở rộng mối quan hệ, tăng cơ hội nghề nghiệp.

- Tiêu cực:

+ Nghiện mạng xã hội, bỏ bê học tập, sức khỏe.

+ Sống ảo, lệch lạc giá trị sống.

+ Tiềm ẩn nguy cơ bị lừa đảo, bạo lực mạng.

* Giải pháp

- Cần sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, có chọn lọc.

- Tự giới hạn thời gian, tránh lệ thuộc.

- Phát triển kỹ năng sống và giao tiếp ngoài đời thực.

- Gia đình, nhà trường cần định hướng cho giới trẻ.

3. Kết bài

- Khẳng định: mạng xã hội là công cụ hai mặt.

- Giới trẻ cần tỉnh táo để sử dụng mạng xã hội đúng mục đích, phục vụ cuộc sống lành mạnh, văn minh.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.