NHỮNG HẠT CÂY

(Nguyễn Quang Thiều)

Có hai người trở về Ngồi dưới tán cây đầu đông Gió đang xếp lại từng phiến lá Một người đi xa xếp đồ đạc của mình   Họ là những hạt cây thẫm đỏ Tách ra từ chùm quả Thiên đường Người gieo họ xuống cánh đồng nhân tính Lời mọc lên tốt tươi trong ánh sáng vô bờ   Khi con mười tám tuổi, mẹ nói: - Bền vững hơn vàng là kim cương Khi con năm mươi tuổi, mẹ nói: - Bền vững hơn kim cương là hạt cây   Dưới tán cây chiều nay hai người im lặng Những hạt cây xếp bên nhau chuẩn bị khai mùa Và bầy chim mỏ ngà từ trời xanh đậu xuống Tán cây vàng Nhặt họ Bay đi.

(Nguồn: 21 bài thơ hay của Nguyễn Quang Thiều,

https://voh.com.vn/song-dep/tho-nguyen-quang-thieu, 06/11/2024).

“Họ” chỉ đối tượng nào trong khổ thơ thứ nhất?

Phương pháp giải

Dựa vào kết hợp từ đặc biệt kết hợp lí giải cá nhân để phân tích ý nghĩa của hình ảnh 

Lời giải chi tiết

- Sự độc đáo trong kết hợp từ ngữ: "Quả Thiên đường" kết hợp yếu tố thực "quả" và siêu thực "Thiên đường", tạo sự bất ngờ, gợi liên tưởng đến nguồn gốc linh thiêng, hoàn hảo.

- Ý nghĩa: Biểu tượng cho vẻ đẹp thuần khiết, nguồn cội cao quý của con người, như những hạt giống được sinh ra từ cõi tốt lành.

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản để phân tích ý nghĩa 

Lời giải chi tiết

- Hình tượng "hạt cây" mang ý nghĩa:

+ Sự sống bền bỉ: Hạt cây tượng trưng cho sức sống tiềm tàng, khả năng sinh sôi vượt thời gian

+ Giá trị nhân văn: Con người như hạt giống được gieo vào "cánh đồng nhân tính", lan tỏa lòng tốt, đạo đức.

+ Sự hòa hợp với tự nhiên: Kết thúc bài thơ, hạt cây được chim mang đi, gợi vòng tuần hoàn của sự sống.

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản kết hợp với những hiểu biết cá nhân để bày tỏ quan điểm về vấn đề 

Gợi ý: 

- Đồng tình, vì:

+ Hạt cây tượng trưng cho sự sống vĩnh cửu nhờ khả năng tái sinh, trong khi kim cương dù quý giá nhưng vô tri.

+ Con người và thiên nhiên tồn tại bằng sự trao đi (gieo hạt), không phải tích trữ vật chất. Điều này phù hợp với triết lý sống bền vững, gắn kết với tự nhiên.

Lời giải chi tiết

Tôi hoàn toàn đồng tình với tư tưởng “Bền vững hơn kim cương là hạt cây”. Bởi lẽ, nếu kim cương là biểu tượng cho sự quý giá, vĩnh cửu nhưng bất biến và vô tri, thì hạt cây lại chứa đựng mầm sống, có khả năng sinh sôi, nảy nở và tái tạo sự sống bất diệt. Giá trị đích thực và bền vững nhất không nằm ở sự tích trữ những vật chất vô hồn, mà nằm ở khả năng gieo mầm, trao đi và kết nối với vòng tuần hoàn bất tận của tự nhiên, như cách con người gieo những “hạt cây nhân tính” xuống cánh đồng đời.