Câu hỏi:

09/12/2025 43 Lưu

I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

[..] Có những ngày mà tự nhiên không hiểu tại sao, ta thấy khó chịu, và hay gắt gỏng, không muốn làm việc gì. Tôi đang ở vào một ngày như thế mà chiều trời hôm ấy lại ảm đạm và rét mướt càng khiến cho cảm giác đó rõ rệt hơn.

Tôi đi vài bước trên con đường phố vắng người. Một cái xe tay dằng xa đi lại, anh phu xe co ro vì rét, hai tay giấu dưới manh áo tơi tàn. Theo lệ như mọi khi, tôi mặc cả:

- Xe đi không? Bốn xu về gần nhà bò Yên Phụ.

- Thầy cho sáu xu.

- Không, bốn xu là đúng giá rồi.

Tôi vừa nói vừa bước đi. Người phu xe đã có tuổi, cứ kéo cái xe theo sau tôi mà lẩm bẩm: "Bốn đồng xu từ đây về nhà bò". Cái tiếng nhà bò anh ta nhắc đi nhắc lại làm cho tôi khó chịu. Tôi biết đó là một cách của các phu xe cứ đi theo sau khách để làm cho người ta bực tức, tôi lại càng ghét và quay lại gắt:

- Có đi hay không thì thôi! Đừng có theo sau người ta mà lải nhải.

Thấy tôi gắt, người phu xe đứng lại, không dám theo nữa. Nhưng để tôi đi một quãng xa, anh ta ới gọi:

- Lại đây đi mà.

Rồi anh ta hạ càng xe xuống, cứ đứng yên chỗ ấy đợi chứ không kéo lại phía tôi. Cái cử chỉ ấy làm tôi sinh ghét thêm, đã toan không đi, nhưng lúc ấy không có cái xe nào khác. Tôi giận dữ bước mạnh lên xe, vừa mắng:

- Anh thật là lắm chuyện, không đi ngay lại còn vẽ.

Anh xe cãi lại:

- Từ đây về đấy thầy cho được bốn đồng xu thật rẻ quá!

- Thì ai bảo anh đi? Không có tôi đã gọi xe khác.

Người phu xe khẽ thở dài, yên lặng nhấc xe lên. Lúc bấy giờ tôi mới ngả mình ra phía sau, nhưng thấy cái đệm cứng như gỗ đập vào lưng, tôi cúi xuống bên nhìn cái tay xe.

Tôi đoán không sai, chính là một cái xe hiệu "con lợn" cái tên hiệu cũng xứng đáng một hạng xe tàng ở ngoại ô mà tôi vẫn phải đi. Anh xe này đã vào đây kéo trộm, vì xe ngoại ô không được phép vào thành phố đón khách, nếu không tuân lệnh thì bị phạt từ ba đến bốn đồng bạc. Sự tồi tàn của cái xe làm tôi càng ghét anh xe nữa.

- Xe khổ thế này mà anh lại còn đòi cao giá.

- Xe thế mà thầy chê thì còn thế nào nữa!

Anh xe bướng bỉnh cũng không chịu kém. Tôi nói câu gì là anh ta đối lại liền. Sau cùng, giận quá, tôi dẫm mạnh chân xuống sàn xe, gắt:

- Thôi, câm họng đi, đừng lải nhải nữa. Sự giận dữ làm cho tôi quên rằng anh xe cũng chỉ có trả lời những câu mắng của tôi mà thôi, và chính tại tôi gắt với anh ta nhiều quá.

Nhưng lúc bấy giờ tôi chỉ thấy tức người xe ấy đến cực điểm, vì hắn dám cãi lại tôi mà không sợ.

Xe đi khỏi nhà máy nước thì gặp một người đội xếp tây đi xe đạp lại, theo sau một người đội xếp ta. Tôi nhận thấy anh xe kéo tôi có ý luống cuống và sợ hãi. Có lẽ vì thế mà người cảnh sát để ý, đi giáp vào cái xe kéo để xem dấu hiệu.

- Ê! Đứng lại!

Người kéo xe dừng chân… Anh ta quay lại tôi hớt hải van xin:

- Lạy thầy… thầy nói giúp con... thầy làm ơn…

Dưới ánh đèn tôi thấy mặt anh xe tái mét. Những vết răn in sâu xuống trên mặt già nua hốc hác, chân tay người khốn nạn ấy run bật lên và tôi thấy cái rung động chuyển cả vào chiếc thân xe.

Người cảnh sát tây đến, nói bằng tiếng ta hơi sõi:

- Mày chết nhé! Mày sẽ bị phạt!

Người phu xe ấp úng nói thì ông ta khoát tay bảo im, rồi quay lại tôi hỏi, lần này bằng tiếng Pháp.

- Người này kéo ông từ trong phố ra hay ông đi khứ hồi?

Tôi liếc mắt nhìn anh kéo xe. Trong bóng tối của vành nón qua ngang mặt, tôi thấy hai mắt anh ta long lanh nhìn tôi, như khẩn cầu van xin yên lặng. Tôi biết lời nói của tôi sẽ làm anh ta bị bắt hay không. Những khi nói chuyện với các phu xe khác, tôi được biết rằng nếu người khách nói là đi khứ hồi từ ngoại ô, thì người xe không việc gì. Nhưng lúc ấy, lời van xin của anh xe kia không làm cho tôi động lòng, mà lại làm cho tôi ghét anh thêm. Tôi trả lời người đội xếp:

- Tôi đi từ phố hàng Bún.

- Vậy phiền ông xuống xe.

Rồi anh ta nhìn anh phu xe, cười một cách tinh quái:

- Allez! Đi về bót!

Khi anh phu xe run sợ và hai người cảnh sát đã khuất đầu phố, tôi mới quay đi thong thả trên bờ hè. Cơn giận của tôi đã hết rồi. Sự hối hận dần thấm thía vào lòng tôi, tôi thấy một cái chán nản bực tức rung động trong người. [..]

(Trích Một cơn giận, Thạch Lam)

 (0,5 điểm) Xác định ngôi kể của truyện ngắn trên?

Quảng cáo

Trả lời:

verified Giải bởi Vietjack

Ngôi kể: ngôi thứ nhất

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

(0,5 điểm) Tình huống được kể trong đoạn trích là tình huống gì?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Tình huống: nhân vật tôi thuê xe kéo trở về nhà trong tâm trạng tồi tệ.

Câu 3:

(1,0 điểm) Tâm trạng của nhân vật tôi được đặt trong một ngày như thế nào?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Tâm trạng của nhân vật “tôi” được đặt trong một ngày ảm đạm, rét mướt, khi “tự nhiên không hiểu tại sao, ta thấy khó chịu, hay gắt gỏng, không muốn làm việc gì”.

→ Đó là một ngày u ám cả về thời tiết lẫn tâm trạng, khiến “tôi” dễ nổi nóng, bực bội vô cớ và nhìn mọi việc quanh mình bằng con mắt khó chịu.

Câu 4:

(1,0 điểm) Hãy rút ra thông điệp từ đoạn trích.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Trong đoạn trích trên, nhân vật tôi đã bị cảm xúc bức bối, khó chịu của mình điều khiển, dẫn đến việc có thái độ cư xử thiếu thiện cảm đối với người phu xe nghèo khổ, cuối cùng còn không giúp anh phu xe ngay cả khi anh ta năn nỉ. Nhân vật tôi sau khi cơn nóng giận qua đi đã cảm thấy hối hận vì cách cư xử của mình.

- Qua câu chuyện trên, em rút ra bài học cho bản thân là: Không nên để cảm xúc chi phối, hãy biết cách giữ bình tĩnh, điều khiển cảm xúc của mình. Bởi làm chủ được cảm xúc thì chúng ta mới không gây tổn thương cho người khác, không phải hối hận như nhân vật trong câu chuyện trên.

Câu 5:

II. Viết (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm) Từ nội dung truyện ngắn Một cơn giận của Thạch Lam, em hãy viết đoạn văn bàn về vai trò của sự cảm thông trong cuộc sống.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Từ nội dung truyện ngắn Một cơn giận của Thạch Lam, em hãy viết đoạn văn bàn về vai trò của sự cảm thông trong cuộc sống.

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Giải thích: Cảm thông là biết đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để hiểu và chia sẻ nỗi khổ, khó khăn của họ.

- Phân tích, bàn luận:

+ Sự cảm thông giúp con người sống nhân hậu, biết yêu thương, giúp đỡ nhau.

+ Khi có cảm thông, ta dễ kiềm chế cơn giận, tránh làm tổn thương người khác.

+ Cảm thông là cầu nối gắn kết con người, giúp xã hội trở nên tốt đẹp, ấm áp hơn.

- Phản đề: Người sống ích kỉ, vô cảm dễ gây tổn thương, đánh mất tình người.

- Nêu bài học: Mỗi người cần rèn luyện tấm lòng biết lắng nghe, thấu hiểu và bao dung với người khác.

Có sự sáng tạo trong cách viết

Câu 6:

(4,0 điểm) Em hãy viết bài văn phân tích truyện ngắn Một cơn giận của Thạch Lam ở phần đọc hiểu.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phân tích truyện Một cơn giận.

c. Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Mở bài

- Giới thiệu tác giả: Thạch Lam là cây bút tiêu biểu của Tự lực văn đoàn, nổi tiếng với giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế, giàu chất nhân đạo.

 Giới thiệu tác phẩm: Một cơn giận là truyện ngắn đặc sắc, thể hiện khả năng miêu tả tâm lý tinh vi và tấm lòng nhân hậu của nhà văn.

* Thân bài

- Hoàn cảnh, tình huống truyện

+ Câu chuyện diễn ra trong một buổi chiều “ảm đạm và rét mướt”.

+ Nhân vật “tôi” trong tâm trạng bực bội, khó chịu vô cớ.

+ Gặp một người phu xe nghèo, từ đó xảy ra chuỗi hành động thể hiện “một cơn giận” và hậu quả của nó.

- Diễn biến tâm lý của nhân vật “tôi”

+ Tâm trạng ban đầu:

 Khó chịu, dễ nổi cáu, thiếu kiềm chế.

 Không nguyên nhân rõ ràng — biểu hiện tâm lý con người rất thực.

+ Khi gặp người phu xe:

 Ban đầu chỉ là mặc cả nhỏ nhặt, nhưng do tâm trạng xấu nên “tôi” sinh cáu gắt.

 Thái độ gay gắt, lời nói khinh miệt, coi thường người lao động nghèo.

 Khi bị anh phu xe “cãi lại”, cơn giận của “tôi” tăng lên thành sự bực tức vô lý.

+ Khi người phu xe bị cảnh sát bắt:

 “Tôi” thấy rõ sự sợ hãi, van xin của anh ta nhưng vẫn lạnh lùng khai thật, khiến anh bị bắt.

 Hành động bộc lộ sự tàn nhẫn nhỏ bé khi con người mất đi lòng cảm thông.

+ Sau khi sự việc xảy ra:

 Cơn giận qua đi, “tôi” bắt đầu hối hận, dằn vặt, chán nản.

 Nhận ra lỗi lầm và cảm thấy xót xa cho người phu xe.

→ Diễn biến tâm lý được miêu tả tinh tế, tự nhiên, phản ánh sự đấu tranh giữa phần xấu và phần thiện trong con người.

- Nghệ thuật đặc sắc

+ Giọng văn nhẹ nhàng, trầm lắng nhưng giàu sức gợi cảm.

+ Miêu tả tâm lý tinh vi, chân thực theo dòng cảm xúc tự nhiên.

+ Tình huống truyện đơn giản nhưng mang ý nghĩa đạo lý sâu xa.

+ Ngôn ngữ giản dị, gần gũi, thấm đẫm tinh thần nhân văn.

- Ý nghĩa nội dung

+ Truyện gửi gắm bài học đạo đức: con người cần biết kiềm chế cảm xúc, sống nhân hậu, cảm thông với người khác.

+ Phơi bày một mặt yếu đuối của con người – khi nóng giận, ta có thể trở nên vô tâm, tàn nhẫn.

+ Đồng thời thể hiện niềm tin vào lương thiện, vì sau cơn giận, nhân vật biết hối hận – dấu hiệu của tâm hồn còn trong sáng.

* Kết bài

- Khẳng định giá trị của truyện ngắn Một cơn giận: truyện nhỏ nhưng chứa đựng thông điệp lớn về tình người và sự cảm thông.

- Đánh giá nghệ thuật viết truyện tâm lý nhẹ nhàng, tinh tế đặc trưng của Thạch Lam.

- Bài học rút ra: Mỗi người cần học cách kiềm chế cảm xúc và sống bao dung để cuộc sống trở nên nhân ái hơn.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Lời giải

- Phần sau truyện, nhân vật tôi đã tìm đến nhà anh phu xe, biết được gia cảnh nghèo khổ của anh cũng như việc anh bị giữ xe, bị phạt, bị đánh đập… Nhân vật tôi càng cảm thấy hối hận về cách cư xử của mình.

- Câu chuyện khiến em suy nghĩ về hậu quả của sự giận dữ: Sự giận dữ khiến con người dễ đánh mất lí trí, làm những việc không nên làm, nói những điều không nên nói; sự giẫn dữ gây tổn thương cho những người xung quanh; làm rạn nứt các mối quan hệ; thậm chí còn đẩy người khác vào hoàn cảnh ngặt nghèo như anh phu xe trong câu chuyện trên.

Lời giải

Tình huống: nhân vật tôi thuê xe kéo trở về nhà trong tâm trạng tồi tệ.

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP