TRƯA HÈ

Anh Thơ

Trời trong biếc không qua mây gợn trắng,

Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa,

Hoa lựu nở đầy một vườn đỏ nắng.

Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay qua.

 

Trong thôn vắng, tiếng gà xao xác gáy,

Các bà già đưa võng hát, thiu thiu ...

Những đĩ con ngồi buồn lê bắt chấy

Bên đàn ruồi rạc nắng hết hơi kêu.

 

Ngoài đề thắm, không người đi vắng vẻ,

Lũ chuồn chuồn giỡn nắng đuổi nhau bay.

Nhưng thỉnh thoảng tiếng nhạc đồng buồn tẻ

Của vài người cỡi ngựa đến xua ngay.

(Trích Thi nhân Việt Nam, Hoài Thanh – Hoài Chân, NXB Văn học, 1998, tr.191-192)

Bài thơ được viết theo thể thơ nào?

Phương pháp giải

Đọc và xác dịnh những hình ảnh miêu tả bức tranh thiên nhiên buổi trưa hè

Lời giải chi tiết

Các hình ảnh thiên nhiên được miêu tả trong bài thơ gồm:

- Trời trong biếc, không mây.

- Gió nồm nam lộng thổi.

- Cánh diều xa bay trong gió.

- Hoa lựu nở đỏ rực rỡ trong nắng.

- Lũ bướm vàng lơ đãng bay qua.

- Chuồn chuồn giỡn nắng đuổi nhau bay.

- Tiếng nhạc đồng buồn tẻ, nắng gay gắt.

Phương pháp giải

Nhận xét về tác dụng của hình ảnh thiên nhiên

Lời giải chi tiết

Những hình ảnh thiên nhiên trong bài thơ cho thấy không gian làng quê buổi trưa hè thật trong trẻo, rực rỡ nhưng cũng tĩnh lặng và oi ả. Bức tranh thiên nhiên được cảm nhận bằng nhiều giác quan, vừa có vẻ đẹp của màu sắc (trời biếc, hoa đỏ, bướm vàng), vừa có âm thanh (gió thổi, tiếng gà gáy), cho thấy tài quan sát tinh tế và tình yêu sâu đậm với thiên nhiên quê hương của tác giả.

Phương pháp giải

Nhận diện biện pháp tu từ nhân hoá và phân tích

Lời giải chi tiết

- Biện pháp tu từ: Nhân hóa – "lũ chuồn chuồn giỡn nắng đuổi nhau bay"

- Phân tích: Chuồn chuồn được nhân hóa với hành động “giỡn nắng”, “đuổi nhau”, như những đứa trẻ đang chơi đùa. Biện pháp này giúp làm sinh động thêm bức tranh buổi trưa hè, gợi lên không khí tĩnh lặng mà vẫn đầy sức sống, đồng thời thể hiện cái nhìn tinh tế và yêu mến của tác giả dành cho cảnh vật quê hương.

Phương pháp giải

Tổng hợp nội dung bài thơ và suy ngẫm ý nghĩa

Lời giải chi tiết

Qua bài thơ, tác giả muốn gửi gắm:

- Tình yêu và sự gắn bó sâu sắc với quê hương, thiên nhiên bình dị, gần gũi.

- Khám phá vẻ đẹp của cuộc sống thường nhật, dù là trong khoảnh khắc trưa hè oi ả, thiên nhiên và con người vẫn có nét duyên dáng riêng.

- Đồng thời, bài thơ cũng là một lời nhắc nhở hãy biết trân trọng những điều bình dị quanh ta, bởi trong đó ẩn chứa những giá trị thẩm mỹ và tình cảm sâu xa.