KHÚC CA VỀ MỘT DÒNG SÔNG

- Đàm Chu Văn -

Chảy từ phả thạch khai sơn

Dòng Đồng Nai quyện khúc đờn ngân nga

Khói sương sẫm bóng rừng già

Vắt trong nguồn mạch lời ca suối ngàn.

 

Chảy qua vô tận thời gian

Chảy qua hữu hạn gian nan kiếp người

Nhận vào giọt giọt mồ hôi

Nên sông trĩu nặng góp lời phù sa.

 

Đậm đà làn điệu dân ca

Nên sông lấp loáng la đà ngâm trăng

Nước gương điệp bóng anh hùng

Mấy trăm năm sáng soi cùng núi sông!

 

Miệt mài chay với mênh mông

Thảo thơm gửi lại bãi đồng xanh tươi

Dòng thương dòng nhở ngược xuôi

Nên thao thiết những tình đời nghĩa nhân.

 

Khúc nông sâu, quãng xa gần

Bao dung nhận cả thác ghềnh về thương

Mặn nồng ôm trọn vòng thương

Nước non là khúc ngày thường mẹ ru.

 

Biên Hòa, 6/12/2018

(In trong Xao thu, NXB Hội Nhà văn, 2019)

Bài thơ Khúc ca về một dòng sông được viết theo thể thơ nào? Cách ngắt nhịp thơ có gì đặc biệt?

Phương pháp giải

Đọc kĩ văn bản và xác định mạch vận động cảm xúc

Lời giải chi tiết

Cảm xúc đi từ ngưỡng mộ vẻ đẹp thiên nhiên, đến trân trọng lịch sử – văn hóa, rồi tự hào, và kết lại bằng tình cảm gắn bó sâu nặng.

Phương pháp giải

Chú ý các từ ngữ, hình ảnh, chi tiết đặc sắc

Lời giải chi tiết

Phương diện tự nhiên: Dòng sông bắt nguồn từ núi rừng hùng vĩ.

Lịch sử: Sông chảy cùng thời gian, gian nan kiếp người.

Văn hóa: Đậm đà dân ca, phản chiếu hình ảnh anh hùng.

Tinh thần: Miệt mài, bao dung, nghĩa tình.

Đọc kĩ văn bản, chú ý các từ ngữ, hình ảnh, chi tiết đặc sắc

Lời giải chi tiết

Dòng sông lan tỏa: Giá trị lao động, văn hóa, truyền thống anh hùng và tình nghĩa con người Đồng Nai.

Phương pháp giải

Chú ý các từ ngữ, hình ảnh, chi tiết đặc sắc

Lời giải chi tiết

Giọng điệu, ngôn ngữ được tạo bởi: thể thơ lục bát, từ ngữ hình ảnh gợi cảm, biện pháp tu từ như ẩn dụ, nhân hóa, điệp ngữ.

Phương pháp giải

Chú ý các từ ngữ, hình ảnh, chi tiết đặc sắc

Lời giải chi tiết

Tính cách con người Đồng Nai: Kiên cường, cần cù, bao dung, nhân hậu, sâu sắc, trữ tình.

Phương pháp giải

Từ nội dung rút ra thông điệp phù hợp

Lời giải chi tiết

Thông điệp: Trân trọng dòng sông quê hương, gìn giữ giá trị văn hóa – lịch sử, nuôi dưỡng tình yêu quê hương – đất nước.