Ai hành quân qua đây?

Đất vẫn in mòn lối cũ

Ai dừng chân nơi đây

Đá vẫn nguyên hình bếp lửa

Đồng chí nào chia tay nơi đây?

Ngã ba rừng hoang lá đầy

 

Ôi những con đường chỉ một lần qua

Hai mươi năm biết ai còn nhớ

Nhưng từ đó cây hoang rừng già

Thương mãi đàn con gian khổ

Đất nhớ chân người thiết tha

 

Mẹ Trường Sơn tóc mây bạc phơ

Chiều khói xanh mưa nguồn chớp bể

Hai mươi năm dài trên trán mẹ

Những con đường rừng vẽ nét ưu tư

 

Ôi những con đường không tên

Dưới ngàn cây im lặng

Vẫn nối dài đất nước hai miền

Vẫn âm thầm đưa máu về tim

 

Tôi đi trên những con đường ấy

Mang Việt Nam trong linh hồn

Cuộc hành trình hai mươi năm chân chưa hề mỏi

Nên tôi theo đường rừng mê mải vượt Trường Sơn

 

Hôm nay trên đường đánh Mỹ

Tôi dừng chân mắc võng qua đêm

Nghe suối khuya động tiếng thì thầm

Đang cùng tôi có mặt đêm nay

 

(6) Quên một ngày đường dài dốc đổ

Trong giấc mơ thơm mùi có lá

Ai người xưa một lần qua đây

Đang cùng tôi có mặt đêm nay

 

(7) Người trước qua đây hành quân giết giặc

Người sau qua đây thấy dấu ông cha

Trên vết chân người nhọc nhằn gian khổ

Loài lan rừng mùa xuân nở hoa.

(Rừng 1968)

(Theo Tiếng Việt qua thơ tình mười thế kỉ, Hoàng Tuấn, NXB Văn hóa thông tin, 2010, tr 505- 506)

Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ.