Tôi sinh ra từ cọng rơm vàng

Từ bùn tối, cánh đồng và ngọn sóng

Từ những cơn gió mặn

Thổi rộng dài tít tắp những triền đê.

 

Nơi tôi nằm râm mát bóng lùm tre

Bước chân trâu thậm thịch trưa hè

Tiếng gà ban mai, đêm trăng chó sủa

Thành nước mắt, thịt da và hơi thở.

 

Có thể quên được chăng

Có thể chối từ điều đó?

Đất chôn nhau cũng có quyền lìa bỏ

Như thói quen xé đi tờ lịch cũ

Như thói quen?

 

Đất lạ quê người trong cơn sốt miên man

Trước mắt tôi những cọng rơm vàng...

(Trịnh Thanh Sơn, Cọng rơm vàng, dẫn theo thivien.net)

Bài thơ trên viết về đề tài gì?

Đáp án đúng là C

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản.

Dạng bài đọc hiểu văn bản văn học - Câu hỏi kết hợp

Lời giải

- Các âm thanh xuất hiện trong bài thơ như “bước chân trâu thậm thịch trưa hè”, “tiếng gà ban mai”, và “đêm trăng chó sủa” đều gợi lên khung cảnh yên bình, mộc mạc và gần gũi của làng quê. Những âm thanh này không chỉ là những âm thanh thường ngày trong cuộc sống thôn quê mà còn mang tính biểu tượng cho sự gắn bó sâu sắc của tác giả với quê hương.

- Phân tích, loại trừ:

+ Đáp án A sai vì các âm thanh này hiện lên trong kí ức của tác giả về nỗi nhớ quê hương chứ không mang suy tư.

+ Đáp án B sai vì các âm thanh trên không gợi lên sự hiện đại.

+ Đáp án D sai vì các âm thanh trên gợi lên sự bình yên nhưng nó không mang rõ sự sống động.

Đáp án đúng là B

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản.

Dạng bài đọc hiểu văn bản văn học - Câu hỏi kết hợp

Lời giải

- Khổ thơ thứ ba xuất hiện hai câu hỏi: “Có thể chối từ điều đó?”, “Như thói quen?”. Đây là các câu hỏi tu từ không dùng để hỏi mà dùng để bộc lộ cảm xúc, vì vậy đáp án A, D sai.

- Các câu hỏi này không chỉ mang tính chất suy tư mà còn khơi gợi cảm xúc sâu lắng, khiến người đọc cảm nhận rõ hơn nỗi đau và sự trăn trở của tác giả về sự gắn bó với quê hương, để rồi độc giả tự nhìn lại mình và ngẫm nghĩ rằng mình có khi nào đã từng chối từ quê hương, chối từ những nghĩa tình trong quá khứ hay không.

- Đáp án C chưa đúng vì tạo sự liên tưởng nằm trong câu thơ “Như thói quen xé đi tờ lịch cũ” chứ không nằm trực tiếp trong hai câu hỏi tu từ.

Đáp án đúng là A

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản.

Dạng bài đọc hiểu văn bản văn học - Câu hỏi kết hợp

Lời giải

- Đáp án A đúng vì câu thơ diễn tả cảm giác lạc lõng và cô đơn trong một nơi xa lạ, đồng thời gợi lên sự nhớ nhung và sự trở về với những điều quen thuộc khi phải đối mặt với tình huống khó khăn, từ đó có thể thấy con người thường nhớ tới những điều thân thuộc khi rơi vào tình thế khó khăn. Nếu không rơi vào khó khăn, có lẽ con người vẫn bận rộn với nhịp sống thường nhật và ít khi nghĩ về quá khứ.

- Đáp án B sai vì từ “luôn” là phụ từ chỉ tần suất liên tục, thường xuyên. Thực tế không phải nơi xa lạ nào cũng luôn đem đến sự mệt mỏi.

- Đáp án C sai vì ý nghĩa này không được biểu đạt trong câu thơ.

- Đáp án D sai vì phương án này mang chỉ sự phiến diện, chưa khái quát đúng về cuộc sống và con người.

Đáp án đúng là A

Phương pháp giải

Căn cứ vào kiến thức biện pháp tu từ.

Dạng bài đọc hiểu văn bản văn học - Câu hỏi kết hợp

Lời giải

- Hình ảnh “những cọng rơm vàng” gợi nhớ về nguồn gốc, quê hương của tác giả. Trước mắt nhân vật trữ tình là “những cọng rơm vàng” – là kí ức về tình yêu, tuổi thơ gắn bó với quê hương, vì vậy hình ảnh “những cọng rơm vàng” ở đây chính là biểu tượng cho nghĩa tình của quê hương, quê hương luôn chờ đợi những người con xa xứ trở về kể cả trẻ hay già, khỏe mạnh hay ốm đau.

- Các đáp án B, C, D chưa đúng vì “cọng rơm vàng” xuất hiện khi nhân vật trữ tình đang trong “cơn sốt miên man” vì vậy, nhân vật trữ tình nghĩ về cọng rơm vàng như nghĩ về nguồn cội và nhớ về quê hương luôn đón đợi mình chứ hình ảnh rơm ở đây không nói về nghĩa tình của con người, khát khao được vươn xa hay sự đa dạng của cuộc sống.