Cho đoạn văn bản sau:

(Trích nguồn: NXB Kim Đồng)

Tuy luyện tập gian khổ, nhưng chúng tôi vẫn cố gắng vượt qua. Vả lại cô giáo cũng
luôn luôn nhắc nhở chúng tôi là muốn trở thành những chiến sĩ giỏi, thì ngay từ khi còn
học ở trường đã phải rèn luyện mình có những đôi chân cứng cáp, nhanh nhẹn, lại biết chịu đựng bền bỉ, dẻo dai.

Mới đầu, tôi chạy chậm. Tốc độ nhanh nhất cũng không quá 1cm/giây. Vừa chạy một quãng chừng hai mét đã thấy mệt lử. Về sau, tôi đã chạy nhanh gấp đôi, rồi gấp ba. Không những thế, tôi còn chạy trên cả một quãng đường dài hai chục mét, hết lao xuống đèo lại leo lên dốc, mà vẫn chưa thấm mệt. Đặc biệt trong cuộc thi ngắn 100 xăng-ti-mét tổ chức trong toàn trường, tôi đã về nhất. Chỉ hết ba mươi giây.

Khó khăn nguy hiểm nhất là khi chúng tôi phải tập leo trèo trên những bức tường
dựng đứng của tòa nhà cao ba mươi tầng hay bám ngược dưới mặt lá cây, ngọn cỏ đang rung rinh trước gió. Chỉ sểnh một cái là ngã lộn cổ. Có lần, tôi đã leo lên đến gần nóc nhà
rồi mà còn bị rớt xuống đất. Cũng may mà tôi chỉ nặng có bốn chục mi-li-gam, nên rơi rất
chậm và êm như một cánh hoa. Tuy không bị què chân, gãy râu, nhưng đầu tôi cũng đau
rức như búa bổ, toàn thân đau ê ẩm. Mãi về sau, tôi mới nắm được bí quyết sử dụng những
vuốt sắc ở bàn chân để bám vào đâu là dính chặt tới đó. Không những thế, tôi còn giúp chị em trong lớp cũng leo trèo thành thạo như mình. Từ đó, lúc nào chúng tôi cũng có thể vào được mọi nơi của địch, dù cho ở đó có hóc hiểm, kiên cố đến mức nào chăng nữa.

(Trích Cô kiến trinh sát, Vũ Kim Dũng)

a. Theo đoạn trích, nhân vật cô kiến phải đối mặt với thử thách gì khi tập leo trèo? (0,5
điểm)
b. Vì sao cô kiến lại có thể vượt qua thử thách khó khăn và nguy hiểm? (0,75 điểm)

c. Xét theo mục đích nói, câu văn “Mãi về sau, tôi mới nắm được bí quyết sử dụng những
vuốt sắc ở bàn chân để bám vào đâu là dính chặt tới đó.” thuộc kiểu câu nào? Hãy nêu
đặc điểm và chức năng của kiểu câu ấy. (0,75 điểm)

d. Qua đoạn trích, em rút ra được bài học ý nghĩa gì cho bản thân? (1,0 điểm)

Đoạn trích đã truyền tải thông điệp mạnh mẽ về sự kiên trì và nỗ lực không ngừng nghỉ
trong cuộc sống. Tác giả khẳng định rằng, mặc dù Lincoln đã trải qua nhiều thất bại và
khó khăn trong cuộc đời, nhưng nhờ vào tinh thần bất khuất và quyết tâm không bỏ
cuộc, ông đã vượt qua mọi thử thách để đạt được thành công vang dội.

Tác giả nhấn mạnh rằng:

• Thất bại không phải là điểm kết thúc: Mỗi lần vấp ngã đều là một bài học và cơ hội
để trưởng thành. Lincoln đã không để những thất bại làm cho mình nản lòng, mà ngược
lại, ngài đã tự động viên và tìm thấy sức mạnh trong những lần trượt chân.

• Cuộc sống luôn có những thăng trầm: Tất cả mọi người đều sẽ trải qua những khó
khăn, nhưng điều quan trọng là khả năng đứng dậy và tiếp tục chiến đấu.

• Sức mạnh của lòng kiên trì: Cuộc đời Lincoln minh chứng rằng thành công đến từ sự
nỗ lực không ngừng và không bao giờ đầu hàng trước thử thách.

Thông điệp cuối cùng của tác giả có thể được tóm gọn là: “Trừ phi bạn bỏ cuộc, còn không
bạn sẽ không bao giờ bị đánh bại.” Điều này khuyến khích người đọc không ngừng cố
gắng và kiên trì trong cuộc sống, dù có gặp phải bao nhiêu gian truân.

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn.

Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn.
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc
xích hoặc song hành.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Nêu cảm nhận của mình về nhân vật cô kiến sau khi đọc đoạn trích trong tác phẩm “Cô
kiến trinh sát” của nhà văn Vũ Kim Dũng.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.

- Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.

- Sắp xếp được hệ thống ý hợp lí theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn.

Sau đây là một số gợi ý:

1. Mở đoạn:

• Giới thiệu tác giả Vũ Kim Dũng và tác phẩm Cô kiến trinh sát.

• Nhấn mạnh vai trò và đặc điểm nổi bật của nhân vật cô kiến trong đoạn trích.

2. Thân đoạn:

• Khó khăn và thử thách:

○ Miêu tả những gian khổ mà cô kiến phải trải qua khi tập luyện (chạy chậm, mệt mỏi).
○ Đề cập đến các thử thách nguy hiểm trong quá trình leo trèo (bám trên bức tường cao,
rớt xuống đất).

• Sự kiên trì và quyết tâm:

○ Nhấn mạnh tinh thần kiên trì, không bỏ cuộc dù gặp khó khăn.

○ Thể hiện sự tiến bộ qua từng giai đoạn (từ chạy chậm đến về nhất trong cuộc thi 100m).
• Khả năng vượt lên chính mình:

○ Nhắc đến việc cô kiến đã học hỏi, rút ra bí quyết để cải thiện kỹ năng.

○ Sự giúp đỡ của cô kiến dành cho bạn bè, thể hiện tinh thần đoàn kết và hỗ trợ.

• Bài học và thông điệp:

○ Rút ra bài học về sự kiên trì, nỗ lực vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

○ Ý nghĩa của việc không ngừng học hỏi và vươn lên từ những thất bại.

3. Kết đoạn:

• Tóm tắt cảm nhận về nhân vật cô kiến: hình mẫu của sự nỗ lực, kiên trì và tinh thần
đồng đội.

• Khẳng định sức mạnh của lòng quyết tâm trong hành trình khám phá bản thân và đạt
được mục tiêu.

d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn
đề nghị luận:

- Trình bày rõ quan điểm về hệ thống các ý.

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp
nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.
e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Đoạn văn mẫu

Tác phẩm “Cô kiến trinh sát của nhà văn Vũ Kim Dũng là một truyện đồng thoại
khoa học dành cho thiếu nhi. Trong đoạn trích, cô kiến đóng vai trò trung tâm, đại diện
cho những người biết nỗ lực, kiên trì trong cuộc sống. Ban đầu cô kiến đã phải trải qua nhiều khó khăn, thử thách. Đó là những gian khổ, vất vả trong quá trình tập luyện (cô
kiến chạy chậm, mệt mỏi), là những thử thách hiểm nguy trong quá trình cô kiến leo
trèo (phải bám trên bức tường cao và bị rớt xuống đất). Tuy vất vả và nguy hiểm như
vậy nhưng cô kiến vẫn giữ vững lòng quyết tâm, sự kiên trì không bỏ cuộc trước khó
khăn để trở thành một chiến sĩ giỏi. Nhờ vậy mà cô đã dần dần có được sự tiến bộ qua
từng giai đoạn, từ việc chạy chậm và chóng mệt đến về nhất được trong cuộc thi chạy
100m. Và cũng nhờ lòng quyết tâm, kiên trì mà cô kiến đã có khả năng vượt lên chính
mình, hoàn thiện bản thân. Trên hành trình nỗ lực ấy, cô kiến trinh sát đã học hỏi, rút
ra bí quyết để cải thiện kỹ năng (“sử dụng những vuốt sắc ở bàn chân để bám vào đâu
là dính chặt tới đó”). Hơn nữa, cô kiến còn giúp đỡ được cả bạn bè xung quanh, thể hiện
tinh thần đoàn kết và hỗ trợ đồng đội. Hành trình được cô kiến chia sẻ lại trong đoạn
trích đã truyền tải thông điệp, bài học về sự kiên trì, nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách
trong cuộc sống và ý nghĩa của việc không ngừng học hỏi, vươn lên từ thất bại. Cô kiến
– nhân vật trung tâm trong đoạn trích cũng là hình mẫu điển hình cho sự nỗ lực, kiên
trì và tinh thần đồng đội. Lòng quyết tâm trong hành trình khám phá bản thân sẽ đem
đến cho ta sức mạnh làm được nhiều điều tưởng chừng không thế, khai phá nhiều khía
cạnh tiềm ẩn và đạt được mục tiêu, thành công trong cuộc sống.