Cho đoạn văn bản sau:

“Ôi phương Đông là phương Đông, phương Tây là phương Tây, và hai bên sẽ chẳng thể bao giờ gặp nhau,

Cho đến khi Đất Trời có mặt tại Tòa phán xử tối cao của Thượng Đế;

Nhưng sẽ chẳng có Đông cũng chẳng có Tây, chẳng có Ranh giới, chẳng có Giống nòi,  cũng chẳng có Sinh sôi,

Khi hai người đàn ông mạnh mẽ đứng đối diện nhau, dù họ đến từ những nơi tận cùng của Trái đất!”

(Trích Khúc ca Đông - Tây, R.Kipling)

a. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên. (0,5 điểm)

b. Theo đoạn thơ, điều kiện nào khiến cho phương Đông và phương Tây có thể xóa nhòa mọi khác biệt? (0,75 điểm)

c. Phân tích tác dụng của việc sử dụng hình ảnh tương phản giữa Đông và Tây trong đoạn thơ trên. (0,75 điểm)

d. Theo em, thông điệp chính mà đoạn thơ trên muốn truyền tải là gì? (1,0 điểm)

- Nền tảng quan trọng trong mọi kết giao mà tác giả Lữ Hồng nhấn mạnh là sự tôn trọng.

- Tác giả cho rằng “dám khác biệt là vô cùng đáng quý” bởi vì trong một xã hội đa dạng
và phức tạp, việc con người dám sống đúng với giá trị của mình, không bị ảnh hưởng
bởi sự áp đặt của người khác, thể hiện bản lĩnh và sự tự tin. Dám khác biệt không phải
là cố tình đi ngược lại xã hội, mà là can đảm để sống đúng với con người thật của mình,
giữ vững bản sắc cá nhân trong bối cảnh nhiều áp lực từ xã hội.

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn.

Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn.
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc
xích hoặc song hành.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Trình bày cảm nhận về tư tưởng nhân văn được thể hiện trong đoạn thơ trích từ tác
phẩm Khúc ca Đông - Tây của R. Kipling.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.

- Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.

- Sắp xếp được hệ thống ý hợp lí theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn.

Sau đây là một số gợi ý:

1. Mở đoạn

• Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm Khúc ca Đông - Tây và nội dung của đoạn thơ.

• Nêu tư tưởng nhân văn mà tác giả muốn thể hiện trong đoạn thơ (tôn trọng sự khác
biệt và khả năng hòa hợp giữa con người).

2. Thân đoạn

a. Giải thích ý nghĩa đoạn thơ

• Đoạn thơ cho thấy sự khác biệt giữa phương Đông và phương Tây qua hình ảnh tương
phản, nhưng cũng khẳng định rằng sự khác biệt ấy không phải là rào cản mãi mãi.
• Điều kiện để xóa nhòa mọi ranh giới là khi con người đối diện nhau với sự mạnh mẽ,
tôn trọng và bình đẳng.

b. Phân tích tư tưởng nhân văn

• Tư tưởng nhân văn thể hiện qua việc tôn trọng sự khác biệt:

Thay vì xóa nhòa hay loại bỏ những khác biệt về văn hóa, con người cần học cách tôn
trọng và hòa hợp với những giá trị đa dạng ấy.

• Sự hòa hợp không dựa trên việc làm mất đi bản sắc của một bên, mà là sự gặp gỡ bình
đẳng giữa những con người từ những nền văn hóa khác nhau.

c. Liên hệ với thực tiễn xã hội

• Trong thế giới hiện đại, khi quá trình toàn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ, tư tưởng tôn trọng
sự khác biệt và hòa hợp giữa các dân tộc, các nền văn hóa càng trở nên quan trọng.
• Đây cũng là một bài học quý giá cho mỗi cá nhân: hãy biết tôn trọng, chấp nhận và
học hỏi từ những khác biệt xung quanh mình.

3. Kết đoạn

• Khẳng định lại giá trị của tư tưởng nhân văn được thể hiện trong đoạn thơ.

• Nhấn mạnh ý nghĩa bền vững của tư tưởng này đối với con người và xã hội.

d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn
đề nghị luận:

- Trình bày rõ quan điểm về hệ thống các ý.

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp
nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.
e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Đoạn văn mẫu

Mỗi sáng tác văn học không chỉ phản ánh cuộc sống hay tâm tư tình cảm của tác
giả mà qua đó còn gửi gắm những giá trị tư tưởng nhân văn cao đẹp. Bài thơ “Khúc
ca Đông – Tây” của R. Kipling với những câu thơ giàu giá trị biểu tượng đã nhắn gửi
về thông điệp, tư tưởng: tôn trọng sự khác biệt và khả năng hòa hợp giữa con người.
Những câu thơ mở đầu đã khẳng định sự khác biệt giữa phương Đông và phương Tây
“hai bên sẽ chẳng bao giờ gặp nhau” nhưng cũng khẳng định chính ý chí, tinh thần quyết
tâm, kiên định của con người sẽ xóa bỏ được ranh giới, rào cản ấy “chẳng có Đông cũng
chẳng có Tây, chẳng có Ranh giới...”. Điều này phụ thuộc vào sự tôn trọng bình đẳng
như “hai người đàn ông mạnh mẽ đứng đối diện nhau” với quyết tâm và sức mạnh bình
đẳng, không còn phân biệt ranh giới, giống nòi hay sự khác biệt về văn hóa, tôn giáo... Từ
những ý thơ trên, tác giả R. Kipling đã bày tỏ tư tưởng nhân văn thể hiện qua việc tôn
trọng sự khác biệt: thay vì xóa bỏ những sự khác biệt về địa lý, văn hóa, sắc tộc thì chúng
ta hãy tôn trọng sự khác biệt và sống hòa hợp với những giá trị ấy để làm phong phú
hơn cho cuộc sống của mình. Sự khác biệt luôn tồn tại, quan trọng hơn là thái độ của
chúng ta để chung sống hòa hợp với những giá trị đó. Đây cũng là một tư tưởng nhân
văn định hướng lẽ sống cho mỗi người.