Kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Lý Tự Trọng - Người đoàn viên thanh niên cộng sản đầu tiên (20/10/1914 - 20/10/2024).

Sinh ra trong một gia đình giàu truyền thống yêu nước cùng với truyền thống lịch sử, văn hóa, tinh thần cách mạng quê hương Hà Tĩnh đã góp phần bồi đắp cho người thanh niên lòng yêu quê hương, đất nước; thấu hiểu được nỗi thống khổ, bất công của các tầng lớp nhân dân lao động dưới ách áp bức, bóc lột của chính quyền thực dân, phong kiến, căm ghét bọn cướp nước và bè lũ tay sai, đã hun đúc ý chí và tinh thần học hỏi, vươn lên tìm con đường cứu nước của đồng chí Lý Tự Trọng.

(...) Những ngày bị bắt, thực dân Pháp đã tra tấn vô cùng dã man để Lý Tự Trọng khai báo những manh mối, thông tin bí mật của Đảng, của cách mạng. Nhưng những đòn roi, thủ đoạn tàn bạo của bọn thực dân đã không thể quật ngã người chiến sĩ cách mạng kiên cường. Tinh thần bất khuất, lòng gan dạ, dũng cảm của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi đã khiến một số tên mật thám từ căm giận đến sửng sốt, ngạc nhiên và khâm phục. Trong thời gian bị giam cầm, Lý Tự Trọng còn động viên, khích lệ đồng đội trong tù vững tin để tiếp tục chiến đấu cho độc lập, tự do của dân tộc.

Đứng trước cái chết, Lý Tự Trọng không hề run sợ, anh đã chủ động biến phiên tòa của đế quốc thành một diễn đàn của người chiến sĩ cộng sản. Khi Luật sư bào chữa xin bọn thực dân “mở lượng khoan hồng” vì Lý Tự Trọng chưa đến tuổi trưởng thành, “hành động thiếu suy nghĩ”, anh đã gạt phắt và dõng dạc nói: “Tôi hành động có suy nghĩ, tôi hiểu việc tôi làm, tôi làm vì mục đích cách mạng. Tôi chưa đến tuổi trưởng thành thật, nhưng tôi đã đủ trí khôn để hiểu con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”. Khi Bộ trưởng thuộc địa Pháp trực tiếp gặp Lý Tự Trọng và thốt ra những giọng điệu: “Tuổi thanh niên ngông cuồng, nước Pháp sẵn sàng tha thứ cho anh. Đối với những người thông minh, Chính phủ bao giờ cũng nâng đỡ, chỉ cần anh thật thà hối cải. Nếu muốn anh có thể sang Pháp học để trở về giúp đất nước, tha hồ quyền cao chức trọng, vợ đẹp con khôn, ăn mặc sung sướng”. Đáp lại, Lý Tự Trọng đã dõng dạc: “Ta sinh ra không phải để ăn thứ cơm ấy”. Những câu nói mang đầy “chất thép” ấy đã thể hiện niềm tin, tinh thần lạc quan vào con đường cách mạng giải phóng dân tộc và quyết chiến đấu với giặc tới cùng của người chiến sĩ cộng sản trẻ Lý Tự Trọng.

(Theo baocaovien.vn, Tinh thần cách mạng, lý tưởng kiên định và sự hy sinh anh dũng của đồng chí Lý Tự Trọng - tấm gương sáng cho thế hệ trẻ noi theo)

Đoạn trích đã thể hiện lòng kiên định và tinh thần cách mạng của người anh hùng Lý Tự Trọng. Theo em, kiên định có vai trò quan trọng như thế nào đối với lý tưởng sống của con người?

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài

Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội

b. Xác định được đúng vấn đề cần nghị luận:

Quan điểm của mình về chủ đề “Kiên định và sứ mệnh của thanh niên trong thời đại mới”.
c. Đề xuất được hệ thống ý để làm rõ vấn đề nghị luận:

- Xác định được các ý chính của bài viết

- Sắp xếp được các ý theo bố cục hợp lí ba phần của bài văn nghị luận:

- Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát cảm xúc, quan điểm cá nhân về vấn đề.

- Triển khai vấn đề nghị luận:

- Giải thích vấn đề nghị luận

- Thể hiện quan điểm của người viết

- Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có được cái nhìn toàn
diện hơn về vấn đề

- Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân.

• Lưu ý: Hình thức bài văn nghị luận dưới dạng một bài tham luận để phát biểu trước hội nghị, thí sinh nên viết theo phong cách trang trọng, rõ ràng, mạch lạc. Lời văn cần
thể hiện sự tâm huyết, có sức thuyết phục cao, khơi dậy lòng tự hào và tinh thần quyết
tâm ở người nghe.

Có thể theo một số gợi ý sau:

1. Mở bài:

• Gửi lời chào tới Hội nghị

• Giới thiệu chủ đề: Nêu vấn đề “Kiên định và sứ mệnh của thanh niên trong thời đại
mới” là một chủ đề quan trọng, cần được chú trọng.

• Tầm quan trọng: Nhấn mạnh rằng sự kiên định là phẩm chất thiết yếu giúp thanh niên
vượt qua thử thách và đóng góp cho xã hội.

2. Thân bài:

I. Kiên định và tầm quan trọng của nó:

• Khái niệm kiên định:

Định nghĩa kiên định là phẩm chất bền bỉ, quyết tâm theo đuổi mục tiêu dù khó khăn.
• Ý nghĩa của sự kiên định:

○ Giúp vượt qua khó khăn, thử thách trong cuộc sống, thực hiện hoài bão và lý tưởng.
○ Câu nói của Albert Einstein: “Không phải vì tôi thông minh, mà vì tôi gắn bó với những
vấn đề nan giải lâu hơn” như một minh chứng cho giá trị của sự kiên trì.

• Áp dụng vào thực tiễn:

Thanh niên hiện nay đối mặt với áp lực học tập và công việc; sự kiên định giúp phát huy
tiềm năng bản thân.

II. Vai trò của thanh niên trong xây dựng đất nước:

• Thanh niên là lực lượng chủ lực:

○ Khẳng định tầm quan trọng của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
○ Lý Tự Trọng là biểu tượng của tinh thần kiên định và lý tưởng cách mạng.

• Trách nhiệm của thanh niên:

○ Gắn bó với lý tưởng cách mạng, đấu tranh vì lợi ích nhân dân.

○ Tham gia các hoạt động vì môi trường và phát triển xã hội.

• Sức mạnh từ sự kiên định:

Hành động dù nhỏ của thanh niên có sức lan tỏa lớn, tạo sức mạnh cho cộng đồng.

III. Liên hệ với trách nhiệm của thanh niên và bài học từ kiên định:

• Kiên định với lý tưởng và trách nhiệm:

Sống không chỉ cho bản thân mà còn vì lợi ích của cộng đồng, tham gia các hoạt động
tình nguyện.

• Liên hệ mở rộng:

Khẳng định rằng kiên định là chìa khóa dẫn đến thành công và trưởng thành, thể hiện
trong câu nói của Albert Einstein.

3. Kết bài:

• Tóm tắt nội dung chính:

Nhấn mạnh sự cần thiết về kiên định và trách nhiệm của thanh niên trong xã hội hiện nay.
• Kêu gọi thanh niên:

Khuyến khích thanh niên nuôi dưỡng lý tưởng, kiên định trong hành động và tham gia
tích cực vào phong trào xã hội.

• Lời cảm ơn:

Cảm ơn các vị khách quý, các vị đại biểu đã lắng nghe tham luận và bày tỏ hy vọng vào
sức mạnh của thanh niên trong việc xây dựng xã hội tốt đẹp hơn.

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn
đề nghị luận.

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: Lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp
chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn
mực đạo đức và pháp luật.

đ. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ.

Bài văn mẫu

Kính thưa quý vị đại biểu cùng tham dự Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh
niên cộng sản Hồ Chí Minh. Lời đầu tiên cho phép tôi được gửi lời chúc sức khỏe và lời
chào trân trọng nhất tới các quý vị đại biểu, các vị khách quý, các đồng chí đoàn viên
thanh niên. Hôm nay được sự đồng ý của đoàn, tôi xin tham luận với đại hội về chủ đề:
“Kiên định và sứ mệnh của thanh niên trong thời đại mới”. Đây là một chủ đề có ý nghĩa
quan trọng và vô cùng cần thiết vì sự kiên định là một phẩm chất cần có của thanh niên
để hoàn thành sứ mệnh của mình.

Kiên định là sự kiên quyết theo đuổi mục tiêu, lý tưởng đến cùng, dù bất kì lí do nào cũng không từ bỏ hay nản chí. Sự kiên định là một yếu tố quan trọng để giữ vững được tinh thần cho chúng ta, nhất là thế hệ trẻ, những thanh, thiếu niên đang mang trong
mình nhiều hoài bão lớn lao nhưng cũng phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức.
Sự kiên định tôi luyện bản lĩnh, tạo dựng niềm tin ở những người xung quanh. Những
điều này vô cùng cần thiết và quý giá đối với cuộc sống của bất kì một ai không chỉ có
thanh niên. Hơn nữa, đối với thế hệ thanh niên, hiện nay khi nền tảng số hóa, công nghệ
phát triển mạnh như vũ bão, những kiến thức mới ra đời đôi lúc làm chúng ta xao nhãng,
phân tán, dễ rơi vào áp lực thì sự kiên định như một trụ cột vững chãi để con người bám
lấy, tin tưởng và phát huy tiềm năng của mình. Như Bác Hồ cũng đã từng dặn dò:

Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên

Bàn về sứ mệnh của thanh niên trong thời đại mới, tôi nhận thấy đây cũng là một
vấn đề cần được chú trọng. Sứ mệnh được hiểu là những nhiệm vụ lớn lao, có giá trị và
ý nghĩa cao đẹp mà con người sinh ra, gánh vác. Nó vừa là trách nhiệm, vừa là vai trò.
Trong bối cảnh thời đại mới như hiện nay, thanh niên đóng một vai trò quan trọng, là
lực lượng nòng cốt để xây dựng và phát triển đất nước. Nếu như trước đây trong thời
chiến, thanh niên là những người anh hùng sẵn lòng xả thân trên chiến trường thì hiện
nay, trong thời bình, thanh niên lại là những người học tập, sáng tạo để đưa đất nước
sánh ngang hàng với cường quốc năm châu. Thanh niên là lực lượng đón đầu công nghệ,
chủ động dấn thân vào những hoạt động bảo vệ đất nước, bảo vệ nhân dân, phát triển
xã hội, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Vì thanh niên là đại diện cho sức trẻ, sức khỏe,
cho nhiệt huyết và sự sáng tạo không ngừng.

Sự kiên định là phẩm chất cần có của mỗi người. Với thanh niên, kiên định theo lý
tưởng của cách mạng là chìa khóa để thanh niên sống hết mình, sống cống hiến và dấn
thân cho quê hương, đất nước. Từ đó làm nên những điều phi thường, biến những điều
tưởng như không thể thành có thể. Sự kiên định này không phải tự nhiên mà có. Nó là
một quá trình rèn luyện về tinh thần theo năm tháng. Sự kiên định chỉ có ý nghĩa khi
nó được đặt vào trong những lý tưởng, mục tiêu đẹp đẽ, tích cực đặc biệt là ở lứa tuổi có
nhiều cám dỗ bủa vây thì giữ lấy lòng kiên định đến cùng với những giá trị mình theo
đuổi là một điều đáng lưu tâm của thế hệ thanh niên hiện nay.

Barack Obama từng nói: “Tạo nên dấu ấn của mình trên thế giới này rất khó. Nếu
dễ thì bất cứ ai cũng đã làm rồi. Nhưng nó không dễ. Nó đòi hỏi sự kiên nhẫn, bổn phận,
và nó đi cùng nhiều thất bại dọc đường. Thử thách thực sự không phải là việc bạn có
tránh được những thất bại này không, bởi vì bạn sẽ không tránh được. Thử thách nằm ở
việc liệu bạn có để chúng làm mình chai cứng hay xấu hổ tới mức ngừng hành động, hay
liệu bạn có học hỏi được từ chúng không; liệu bạn có chọn bền bỉ theo đuổi không”. Kiên
định là một điều quan trọng, là một thanh niên, một đại diện tiêu biểu cho Việt Nam,
chúng ta hãy thể hiện sự kiên định, bản lĩnh của mình để tỏa sáng, để đưa đất nước giàu
đẹp hơn.

Lời cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các vị đại biểu, các vị khách
quý cùng các đồng chí đoàn viên thanh niên vì đã dành thời gian lắng nghe bài tham
luận của tôi. Tôi hi vọng với sức trẻ, với nhiệt huyết của thế hệ thanh niên Việt Nam
cùng những chủ trương, đường lối của các cấp sẽ là những yếu tố để đưa dân tộc ta trở
nên tươi đẹp, rạng rỡ trên khắp năm châu.