Một loài thực vật, tính trạng màu hoa do 2 cặp gen Aa và Bb phân li độc lập quy định. Khi trong kiểu gen có cả hai gen trội A và B thì quy định hoa đỏ; kiểu gen chỉ có 1 alen trội A hoặc B thì quy định hoa vàng; kiểu gen aabb quy định hoa trắng. Gen A và B có tác động gây chết ở giai đoạn phôi khi trạng thái đồng hợp tử trội AABB. Biết không xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Trong loài này có tối đa 4 loại kiểu gen về kiểu hình hoa vàng.

II. Cho các cây dị hợp 2 cặp gen giao phấn ngẫu nhiên thì sẽ thu được các cây F₁ có tỉ lệ kiểu hình 8:6:1.

III. Cho các cây dị hợp 2 cặp gen giao phấn với cây hoa trắng thì sẽ thu được F₁ có 25% số cây hoa đỏ.

IV. Cho các cây dị hợp 2 cặp gen giao phấn ngẫu nhiên, thu được F₁. Lấy ngẫu nhiên 1 cây hoa vàng ở F₁ thì sẽ thu được cây thuần chủng với xác suất 1/3

Đáp án D

Phương pháp giải:

Bước 1: Phân tích tỉ lệ kiểu hình → quy luật di truyền, quy ước gen

Bước 2: Xác định kiểu gen của P, viết sơ đồ lai

Bước 3: Xét các phát biểu

Giải chi tiết:

Xét tỉ lệ từng tính trạng:

Màu hoa: 1 đỏ: 2 hồng: 1 trắng → đỏ trội không hoàn toàn so với trắng → Cây P là Aa × Aa

Hình dạng: 1 tròn: 2 bầu dục:1 dài → tròn trội không hoàn toàn so với dài → Cây P là Bb × Bb

Nếu 2 cặp tính trạng phân li độc lập thì tỉ lệ phân li kiểu hình ở F₁ phải là (1:2:1)(1:2:1) ≠ đề bài

Đời con phân li 1:1:1:1 → Hai cặp tính trạng này di truyền liên kết hoàn toàn, P có kiểu gen khác nhau (nếu có kiểu gen giống nhau thì tỉ lệ phải là 1:2:1)

Hai cây đem lai phải có kiểu gen là: $\frac{AB}{ab}\times \frac{Ab}{aB}$→ Tỉ lệ kiểu gen F₁ là $1\frac{AB}{Ab}:1\frac{AB}{aB}:1\frac{Ab}{ab}:1\frac{aB}{ab}$

Xét các phát biểu:

I sai.

II đúng. nếu cho F₁ lai phân tích:

→ Giao tử của F₁ là: 1AB: 1Ab1aB; 1ab = 1:1:1:1. Vì vậy, khi cho tất cả các cây F1 lai phân tích thì tỉ lệ kiểu hình ở đời con là 1:1:1:1.

III đúng. Nếu F₁ tự thụ phấn thì kiểu gen $\frac{AB}{Ab}$ và $\frac{AB}{aB}$ sẽ sinh ra đời con có kiểu gen đồng hợp trội về 2 tính trạng.

→ Tỉ lệ kiểu gen đồng hợp trội về 2 tính trạng = $\frac{1}{4}\times \frac{1}{2}AB\times \frac{1}{2}AB+\frac{1}{4}\times \frac{1}{2}AB\times \frac{1}{2}AB=\frac{1}{8}$ = 12,5%.