Bài 10: Các thể của chất và sự chuyển thể

Giữa các thể của nước có sự chuyển đổi qua lại lẫn nhau ở những điều kiện nhất định. Sự chuyển thể của nước tạo ra những hiện tượng tự nhiên nào trên Trái Đất?

Hãy nêu một số ví dụ về chất ở thể rắn, lỏng và khí mà em biết

Em có thể dùng chất ở thể lỏng để tạo nên vật có hình dạng cố định không?

Tìm hiểu một số tính chất của chất ở thể rắn, lỏng và khí

Chuẩn bị: 1 miếng gỗ nhỏ, 2 xi-lanh, nước có pha màu.

Tiến hành:

Hãy rút ra nhận xét về hình dạng, khả năng chịu nén của chất ở thể rắn, thể lỏng và thể khí.

Khi mở lọ nước hoa, một lát sau có thể ngửi thấy mùi nước hoa. Điều này thể hiện tích chất gì của chất ở thể khí?

Nước từ nhà máy nước được dẫn đến các hộ dân qua các đường ống. Điều này thể hiện tính chất gì của chất ở thể lỏng?

Ta có thể đi được trên mặt nước đóng băng đủ dày. Điều này thể hiện tính chất gì của chất ở thể rắn?

Nhiệt độ nóng chảy của sắt (iron), thiếc (tin) và thủy ngân (mercury) lần lượt là 1538⁰C, 232⁰C, -39⁰C. Hãy dự đoán chất nào là chất lỏng ở nhiệt độ thường.

Khi để cục nước đá ở nhiệt độ phòng em thấy có hiện tượng gì? Tại sao?

Quan sát hình 10.4 và trình bày sự chuyển thể đã diễn ra ở thác nước khi chuyển sang mùa hè (hình a) và khi chuyển sang mùa đông (hình b).

Theo dõi nhiệt độ của nước đá trong quá trình nóng chảy

Chuẩn bị: nước đá viên, nước nóng, 1 ống nghiệm, 1 cốc thủy tinh, nhiệt kế (có dải đo từ dưới -5^oC đến trên 50^oC).

Tiến hành: Cho nước đá viên đập nhỏ vào ống nghiệm. Cắm nhiệt kế vào giữa khối nước đá. Đặt ống nghiệm vào cốc thủy tinh có chứa nước nóng.

Em hãy:

1. Ghi lại nhiệt độ và thể của nước trong ống nghiệm theo mẫu bảng sau:

2. Nhận xét nhiệt độ của nước đá trong quá trình nóng chảy.

Nêu điểm giống và khác nhau giữa sự bay hơi và sự ngưng tụ.

Nêu điểm giống và khác nhau giữa sự bay hơi và sự sôi.

Theo dõi nhiệt độ của nước trong quá trình nước sôi

Chuẩn bị: nước cất, cốc thủy tinh chịu nhiệt, nhiệt kế, đèn cồn.

Tiến hành: đun nóng nước cất trong cốc chịu nhiệt. Khi đun sôi, ta sẽ thấy các bọt khí nổi lên rất nhanh và vỡ tung trên bề mặt nước.

Em hãy:

1. Ghi lại nhiệt độ trên nhiệt kế trong quá trình đun nước đến sôi (1 phút ghi 1 lần, ghi khoảng 4 đến 5 lần)

2. Nhận xét nhiệt độ của nước trong quá trình đun nước sôi.

Giải thích vì sao chất làm bình chứa phải ở thể rắn.

Trình bày được sự nóng chảy, hóa hơi, ngưng tụ, đông đặc trong vòng tuần hoàn của nước trên trái đất.

Phơi quần áo ở nơi có nắng hoặc gió thì quần áo khô nhanh hơn. Theo em, nắng và gió ảnh hưởng thế nào đến sự bay hơi nhanh, chậm của nước?

Hiện tượng tự nhiên nào sau đây là do hơi nước ngưng tụ? 

Sự chuyển thể nào sau đây xảy ra tại nhiệt độ xác định? 

Một số chất khí có mùi thơm tỏa ra từ bông hoa hồng làm ta có thể ngửi thấy mùi hoa thơm. Điều này thể hiện tính chất nào của thể khí?

Chất làm bình chứa phải ở thể rắn vì: 

Khi làm muối từ nước biển, người dân làm muối (diêm dân) dẫn nước biển vào các ruộng muối. Nước biển bay hơi, người ta thu được muối. Theo em, thời tiết như thế nào thì thuận lợi cho nghề làm muối?

Trong các đặc điểm sau đây, đặc điểm nào không phải là của sự bay hơi?

Nước đựng trọng cốc bay hơi càng nhanh khi: 

Hiện tượng nào sau đây không phải là sự ngưng tụ?

Tính chất nào sau đây không phải tính chất của sự sôi

Sự nóng chảy, sự đông đặc,và sự sôi có đặc điểm nào giống nhau?

Trong suốt thời gian nước sôi nhiệt độ của nước như thế nào?