Thực hành về thành ngữ, điển cố

Tìm thành ngữ trong đoạn thơ sau, phân biệt với từ ngữ thông thường về cấu tạo và đặc điểm ý nghĩa.

Eo sèo mặt nước buổi đò đông.

Một duyên hai nợ âu đành phận

Năm nắng mười mưa dám quản công.

Phân tích giá trị nghệ thuật của các thành ngữ in đậm.

- Người nách thước kẻ tay dao
Đầu trâu mặt ngựa ào ào như sôi.

 - Một đời được mấy anh hùng
Bõ chi cá chậu chim lồng mà chơi!

 - Đội trời đạp đất ở đời
Họ Từ tên Hải vốn người Việt Đông.

Đọc lại chú thích về những điển cố in đậm ở hai câu thơ sau trong bài Khóc Dương Khuê và cho biết thế nào là điển cố.

Giường kia treo cũng hững hờ
Đàn kia gảy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn

Dựa vào chú thích trong các văn bản đã học, hãy phân tích tính hàm súc, thâm thuý của các điển cố.

- Sầu đong càng lắc càng đầy
Ba thu dọn lại một ngày dài ghê

 - Nhớ ơn chín chữ cao sâu
Một ngày một ngả bóng dâu tà tà

 - Khi về hỏi liễu Chương Đài
Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay
- Bấy lâu nghe tiếng má đào
Mắt xanh chẳng để ai vào có không?

Thay thế các thành ngữ bằng những từ ngữ thông thường. Nhận xét vé hiệu quả diễn đạt.

a) Này các cậu, đừng có mà ma cũ bắt nạt ma mới. Cậu ấy vừa mới chân ướt chân ráo đến mình phải tìm cách giúp đỡ chứ.
b) Họ không đi tham quan, không đi thực tế kiểu cưỡi ngựa xem hoa mà đi chiến đấu thực sự, đi làm nhiệm vụ của những chiến sĩ bình thường.

Đặt câu với mỗi thành ngữ sau:
mẹ tròn con vuông
trứng mà đòi khôn hơn vịt
nấu sử sôi kinh
lòng lang dạ thú
phú quý sinh lễ nghĩa.
đi guốc trong bụng
nước đổ đầu vịt
dĩ hòa vi quý
con nhà lính tính nhà quan
thấy người sang bắt quàng làm họ