Ở ruồi giấm, alen A quy định thân xám trội hoàn toàn so với alen a quy định thân đen, alen B quy định cánh dài trội hoàn toàn so với alen b quy định cánh cụt. Hai cặp gen này cùng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể thường. Alen D quy định mắt đỏ trội hoàn toàn so với alen d quy định mắt trắng. Gen quy định màu mắt nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X, không có alen tương ứng trên Y. Thực hiện phép lai $\frac{AB}{ab}{X}^D{X}^d\times \frac{Ab}{ab}{X}^{d}Y$thu được F1. Ở F1, ruồi thân đen, cánh cụt, mắt đỏ chiếm 10%. Theo lí thuyết, có bao nhiêu dự đoán sau đây đúng?

I. Tỷ lệ ruồi đực mang một trong 3 tính trạng trội ở F1 chiếm 13,5%.

II. Tỷ lệ ruồi cái dị hợp về 2 trong 3 cặp gen ở F1 chiếm 12,5%.

III. Tỷ lệ ruồi đực có kiểu gen mang 2 alen trội ở F1 chiếm 15%.

IV. Tỷ lệ ruồi cái mang 3 alen trội ở F1 chiếm 14,5%.

Bước 1: Tính tần số HVG

+ Tính ab/ab → ab = ?

+ Tính f khi biết ab

Bước 2: Tính tỉ lệ các kiểu hình còn lại

+ P dị hợp 1 cặp gen: Aa, Bb × Aa, bb: A-B- = 0,25 + aabb; A-bb = 0,5 – aabb; aaB - = 0,25 – aabb.

Bước 3: Xét các phát biểu

Hoán vị gen ở 2 bên cho 10 loại kiểu gen

Giao tử liên kết = (1-f)/2; giao tử hoán vị: f/2

Cách giải:

Tỷ lệ ruồi thân đen, cánh cụt, mắt đỏ: → con cái cho ab = 0,4 (là giao tử liên kết) → f= 20%.

$P:\frac{AB}{ab}{X}^D{X}^d\times \frac{Ab}{ab}{X}^{d}Y;f=20\%$ 

→ (0,4AB : 0,4ab : 0,1aB : 0,1Ab) (0,5 Ab : 0,5ab) (1X^DX^d :1X^dX^d :1X^DY :1X^dY)

A-B-=0,25 +aabb =0,45; aabb =0,2; Aabb = 0,5 - aabb = 0,3; aaBb= 0,25 – aabb = 0,05

Xét các phát biểu

I sai. Ruồi đực có kiểu hình trội 1 tính trạng A-bbX^dY + aaB-X^dY + aabbX^DY là :

0,3 × 0,25 + 0,05 × 0,25 + 0,2 × 0,25 = 0,1375 = 13,75%

II sai. Ruồi cái dị hợp 2 cặp gen (Ab/aB + ab/AB) X^dX^d + (Ab/ab + Ab/AB + ab/Ab + ab/aB )X^DX^d

0,5 × (0,1 + 0,4) × 0,25 + 0,5 × (0,4 + 0,4 + 0,1 + 0,1) × 0,25 = 0,1875 = 18,75%

III đúng. Ruồi ♂ mang 2 alen trội : (ab/AB + Ab/aB + Ab/Ab )X^dY + (ab/Ab + ab/aB + Ab/ab) X^DY chiếm

tỉ lệ : 0,5 × (0,4 + 0,1 + 0,1) × 0,25 + 0,5 × (0,1 + 0,1 + 0,4) × 0,25 = 0,15 = 15%

IV sai. Ruồi ♀ mang 3 alen trội : (ab/AB + Ab/aB + Ab/Ab )X^DX^d + (Ab/AB) X^dX^d chiếm tỉ lệ :

0,5 × (0,4 + 0,1 + 0,1) × 0,25 + 0,5 × 0,4 × 0,25 = 0,125 = 12,5%

Chọn B.1