Câu hỏi:
17/01/2025 106I. Đọc hiểu (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau đây và trả lời các câu hỏi bên dưới:
TỪ CHỐI KẾT GIAO VỚI NGƯỜI TIÊU CỰC
(D.Rockefeller)
(1) Cha không phản đối việc con mở rộng vòng tròn xã giao của mình, bởi điều này có thể gia tăng sự thú vị cho cuộc sống, phát triển các lĩnh vực đời sống, giúp con thực hiện lý tưởng sống của mình. Tuy nhiên, rõ ràng có một số người không đáng để con kết giao. Ngay từ hồi trẻ, cha đã có quan điểm rõ ràng về hai kiểu người mà mình sẽ kiên quyết từ chối kết giao. Kiểu người đầu tiên là những người hoàn toàn đầu hàng trước hiện thực và bằng lòng với hiện tại. Họ tin chắc rằng mình không có đủ điều kiện và khả năng để tạo nên những thành tựu to lớn, đó chỉ là quyền lợi riêng của những người may mắn, và họ thì không có được phúc phận ấy [...]. Kiểu người này chỉ biết than thở thời vận không tốt. Họ đánh mất suy nghĩ cống hiến hết mình cùng khả năng cổ vũ bản thân, thay vào đó là để sự tiêu cực lấn át nội tâm họ. Kiểu người thứ hai là những người không thể kiên trì thử thách đến cùng. Những người này từng có quyết tâm và hy vọng tạo nên những điều vĩ đại. Kỳ thực, kiểu người này đã mang trong mình cảm giác sợ hãi, họ sợ thất bại, sợ mọi người không công nhận bản thân, sợ mất đi thứ mình sở hữu nên họ mới bằng lòng sống một cuộc đời tầm thường. Hai kiểu người này đều có chung một suy nghĩ độc hại, rất dễ tiêm nhiễm cho người khác, đó chính là sự tiêu cực.
(2) Cha luôn cho rằng tính cách và tham vọng, danh phận và địa vị hiện tại của một người có liên quan đến những người mà anh ta kết giao. Nếu thường xuyên qua lại với người tiêu cực, bản thân anh ta cũng sẽ trở nên tiêu cực; ngược lại, nếu thường xuyên được những nhân vật đức cao vọng trọng soi sáng, tự khắc anh ta sẽ nâng cao trình độ tư duy của bản thân; và nếu thường xuyên tiếp xúc với những người thành công và đầy tham vọng, anh ta cũng sẽ nuôi dưỡng cho mình tham vọng cần thiết để tiến tới thành công. Cha thích làm bạn với những người không bao giờ chịu khuất phục. Có một người thông minh từng nói một câu rất hay: “Tôi muốn thách thức nghịch cảnh đáng ghét, bởi vì các bậc trí giả nói với tôi rằng đó là hướng đi sáng suốt nhất để đạt được thành công”. Kiểu người này tuyệt đối sẽ không để sự bi quan chi phối mọi thứ, không khuất phục trước mọi khó khăn, càng không tin bản thân chỉ có thể sống một cuộc đời vô tri. Họ biết tận hưởng cuộc sống cũng như thực sự hiểu rõ giá trị của cuộc sống. Những người không bao giờ chịu khuất phục luôn mong chờ từng ngày mới và những cuộc tiếp xúc mới, nhiệt tình đón nhận chúng, bởi vì họ coi đây là trải nghiệm làm phong phú cuộc sống. Cha tin rằng tất cả mọi người đều muốn trở thành kiểu người như vậy.
(3) Nhưng thật không may, người tiêu cực lại có mặt ở khắp mọi nơi. Hãy cứ qua đời con. Thay vào đó, con hãy học hỏi những người có suy nghĩ mặc họ lướt tích cực, trưởng thành và tiến bộ cùng họ. John à, hãy nhớ rằng bất cứ ai nói con không làm được đều là những kẻ không thể thành công tức là thành tích cá nhân của họ cũng chỉ ở mức bình thường mà thôi. Tốt hơn hết, con nên coi ý kiến của họ như một sự thách thức và chứng minh đó là những ý kiến ngu ngốc nực cười. Hãy hết sức cẩn thận và đề phòng những người tiêu cực, đừng để họ làm hỏng kế hoạch thành công của con, cũng đừng để những người suy nghĩ tiêu cực, lòng dạ hẹp hòi cản trở bước tiến của con. Khi con gặp khó khăn không thể giải quyết và tìm kiếm sự giúp đỡ, cách làm khôn ngoan là tìm tới những người thành công. Nếu con xin lời khuyên từ một kẻ thất bại, điều này cũng nực cười như nhờ lang băm chữa bệnh nan y.
Con cần chú trọng tới môi trường xung quanh mình, coi nó như thức ăn cung cấp cho cơ thể, bởi các hoạt động tinh thần cũng sẽ nuôi dưỡng tâm trí con. Hãy khiến môi trường xung quanh phục vụ công việc của con chứ không phải kìm hãm con. Đừng để những người tiêu cực chuyên níu chân con trở thành vật cản cho sự tiến bộ của con. Cách để khiến môi trường phát huy vai trò tích cực trong quá trình thành công của con là: Năng tiếp cận những người thành công tích cực và từ chối kết giao với những người tiêu cực.
Mến thương con – Cha.
(Trích 38 lá thư gửi Rockefeller gửi con trai, NXB Hồng Đức, 2023).
Xác định luận đề, các luận điểm trong văn bản trên.
Sách mới 2k7: Bộ 20 đề minh họa Toán, Lí, Hóa, Văn, Sử, Địa…. form chuẩn 2025 của Bộ giáo dục (chỉ từ 69k).
Quảng cáo
Trả lời:
- Luận đề: Cách lựa chọn người kết giao để thành công.
- Luận điểm 1: Hai kiểu người kiên quyết từ chối kết giao vì đem đến sự tiêu cực.
- Luận điểm 2: Tính cách, tham vọng, danh phận, địa vị của một người có liên quan đến những người anh kết giao.
- Luận điểm 3: Lời khuyên dành cho con về kiểu người kết giao và cách phát huy ảnh hưởng từ môi trường.Câu hỏi cùng đoạn
Câu 2:
Để thuyết phục người đọc về hai kiểu người không nên kết giao, tác giả đã sử dụng thao tác lập luận nào trong đoạn văn số (1)? Hãy chỉ rõ.
Lời giải của GV VietJack
- Thao tác phân tích, giải thích: Nêu rõ đặc điểm cụ thể và lý giải sự ảnh hưởng của hai kiểu người này nếu kết giao.
- Thao tác so sánh: Xác định điểm tương đồng, khác biệt của hai kiểu người này.Câu 3:
“Cha luôn cho rằng tính cách và tham vọng, danh phận và địa vị hiện tại của một người có liên quan đến những người mà anh ta kết giao” là thông tin khách quan hay ý kiến chủ quan? Vấn đề đó được triển khai thuyết phục trong đoạn văn số (2) như thế nào?
Lời giải của GV VietJack
- Đây là ý kiến chủ quan của người viết được dẫn ngay đầu đoạn văn. Tiếp đó, tác giả triển khai, sắp xếp các lí lẽ, bằng chứng làm sáng tỏ luận đề/quan điểm đã nêu.
- Lí lẽ: Nêu lí lẽ với hai mệnh đề đối sánh: Tiếp xúc với người tiêu cực thì cũng trở nên tiêu cực, tiếp xúc với người có tham vọng, ý chí sẽ nâng tầm tư duy, khát vọng.
- Bằng chứng: Dẫn minh chứng thực tế, xác thực: Người cha dẫn việc mình luôn kết giao với những người không chịu khuất phục. Những tác động tích cực của họ đến cha.Câu 4:
Xác định các câu (biện pháp tu từ) thể hiện tính phủ định, khẳng định trong đoạn văn số (3). Nêu vai trò của chúng trong việc thể hiện thái độ, quan điểm của người cha.
Lời giải của GV VietJack
- Biện pháp: sử dụng các từ ngữ/kiểu câu khẳng định: hãy là, là, chính là, đều, cũng là; từ ngữ phủ định/câu hỏi tu từ thể hiện sự khẳng định: không có, không thể, chẳng thể,…
- Vai trò của câu phủ định, khẳng định:
+ Thể hiện rõ sự đánh giá, xác định đối tượng/kiểu người cần tránh xa.
+ Thể hiện rõ sự đánh giá, xác định đối tượng/kiểu người cần kết thân để giúp con phát triển bản thân và thành công.Câu 5:
Xác định thông điệp của văn bản “Từ chối kết giao với người tiêu cực”. Vấn đề lựa chọn người kết giao trong văn bản có phù hợp bối cảnh xã hội thông tin hiện nay, đặc biệt với những người trẻ không? Nó tác động gì tới nhận thức và hành động của em trong việc lựa chọn bạn?
Lời giải của GV VietJack
- Thông điệp văn bản: Cần nuôi dưỡng năng lượng từ việc kết thân với người tích cực để thành công, cần tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực từ người tiêu cực vì sẽ kìm hãm bước tiến của bản thân.
- Vấn đề rất phù hợp với bối cảnh xã hội hiện nay khi mỗi người hàng ngày có thể tiếp xúc với rất nhiều người (trực tiếp/trên mạng xã hội). Việc tỉnh táo lựa chọn kiểu người tích cực, tử tế rất cần thiết, đặc biệt với các bạn trẻ.
- HS tự chia sẻ tác động theo suy nghĩ, quan điểm cá nhân dựa vào gợi ý trên.CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Câu 1:
Câu 2 (4,0 điểm) Viết bài văn nghị luận (400 - 500 chữ) phân tích bài thơ sau: (Liên hệ với một số bài thơ khác viết về lời ru của mẹ để phát hiện giá trị độc đáo của bài thơ).
NGÕ NHỎ
Xa quê từ thuở ấu thơ
Cánh chim phiêu bạt bây giờ về đây
Ngõ nhỏ kỷ niệm đong đầy
Trò chơi “tìm trốn” thơ ngây tiếng cười...
Mải chơi mẹ mắng mấy lời
Cho con khôn lớn nên Người – Mẹ ơi!
Con về mẹ đã xa rồi
Ngõ nhỏ, vắng bóng mẹ ngồi ngóng con
Ngõ nhỏ nâng bước lớn khôn
Lời ru của mẹ theo con tháng ngày
Dù đi hết cuộc đời này
Vẫn chưa hiểu trọn vơi đầy... Lời ru....
(Phía bên kia bờ trăng, Bùi Xuân Mệnh, NXB Hội Nhà văn, 2017).
* Bùi Xuân Mệnh (1953) quê Vân Từ, Phú Xuyên, Hà Nội, tốt nghiệp Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, làm chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo Phú Xuyên Hà Nội. Tác giả có nhiều bài thơ đăng trên các báo và đã xuất bản hai tập thơ Phía bên kia bờ trăng (2017), Vầng trăng xa (2022) chủ yếu theo thể lục bát.
Câu 2:
II. Viết (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm) Viết đoạn nghị luận (150 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý kiến sau: “Con cần chú trọng tới môi trường xung quanh mình, coi nó như thức ăn cấp cho cơ thể, bởi các hoạt động tinh thần cũng sẽ nuôi dưỡng tâm trí con. Hãy khiến môi trường xung quanh phục vụ công việc của con chứ không phải kìm hãm con [...]. Cách để khiến môi trường phát huy vai trò tích cực trong quá trình thành công của con là: Năng tiếp cận những người thành công tích cực và từ chối kết giao với những người tiêu cực”.
Câu 3:
Để thuyết phục người đọc về hai kiểu người không nên kết giao, tác giả đã sử dụng thao tác lập luận nào trong đoạn văn số (1)? Hãy chỉ rõ.
Câu 4:
“Cha luôn cho rằng tính cách và tham vọng, danh phận và địa vị hiện tại của một người có liên quan đến những người mà anh ta kết giao” là thông tin khách quan hay ý kiến chủ quan? Vấn đề đó được triển khai thuyết phục trong đoạn văn số (2) như thế nào?
Câu 5:
Xác định các câu (biện pháp tu từ) thể hiện tính phủ định, khẳng định trong đoạn văn số (3). Nêu vai trò của chúng trong việc thể hiện thái độ, quan điểm của người cha.
Câu 6:
Xác định thông điệp của văn bản “Từ chối kết giao với người tiêu cực”. Vấn đề lựa chọn người kết giao trong văn bản có phù hợp bối cảnh xã hội thông tin hiện nay, đặc biệt với những người trẻ không? Nó tác động gì tới nhận thức và hành động của em trong việc lựa chọn bạn?
Đề thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn lớp 9 Kết nối tri thức có đáp án (Đề 2)
Bộ 10 đề thi cuối kì 1 Ngữ Văn lớp 9 Cánh diều có đáp án ( Đề 8)
Đề minh họa thi vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2025 - Sở GD Hải Dương
Đề thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn lớp 9 Kết nối tri thức có đáp án (Đề 1)
Đề thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn lớp 9 Cánh diều có đáp án (Đề 1)
Bộ 10 đề thi cuối kì 1 Ngữ Văn lớp 9 Kết nối tri thức có đáp án ( Đề 1 )
Đề thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn lớp 9 Kết nối tri thức có đáp án (Đề 9)
Bộ 10 đề thi cuối kì 1 Ngữ Văn lớp 9 Kết nối tri thức có đáp án ( Đề 6)
về câu hỏi!