Áo mẹ

 

Mượt mà châu chấu áo xanh

Cào cào áo đỏ mỏng manh lụa hồng

Mẹ em cắt lúa trên đồng

Nâu nâu áo vải đượm nồng gió thơm.

Bây giờ áo lúa vàng ươm

Mai này cởi áo, gạo cơm trắng ngần

Nuôi người hạt thóc quên thân

Vì con mẹ phải tảo tần gian nan...

Mẹ ơi, châu chấu sảy sàng

Cào cào giã gạo sẻ san nhọc nhằn

Lẽ nào con mặc áo trăng

Lại quên áo mẹ dệt bằng nắng mưa?!

(Nguyễn Ngọc Hưng, Áo mẹ, Báo Giáo dục & Thời đại Chủ nhật số 49 – Ngày 8.12.2024, tr.10)

Xác định thể thơ của văn bản.

Các từ ngữ chỉ màu sắc có trong văn bản: xanh, đỏ, hồng, nâu nâu, vàng ươm, trắng ngần.

Hướng dẫn chấm:

- Thí sinh trả lời được 5 - 6  từ: 0.75đ

- Thí sinh trả lời được 3 - 4 từ: 0.5đ

- Thí sinh trả lời được 1- 2 từ: 0.25đ

- Thí sinh trả lời không đúng như đáp án: không cho điểm

Ý nghĩa nhan đề văn bản Áo mẹ:

- Chỉ chiếc áo vải màu nâu nâu mẹ vẫn mặc đi làm đồng, thấm đượm gió sương, nắng mưa.

- Là hình ảnh biểu tượng gợi những tảo tần, nhọc nhằn, vất vả và sự đơn sơ, giản dị của mẹ.

Hướng dẫn chấm:

- Thí sinh trả lời như đáp án: 0.75đ

- Biện pháp nhân hóa được sử dụng câu thơ: Nuôi người, quên thân

- Tác dụng:

+ Làm nổi bật sự gần gũi cũng như ý nghĩa, công lao của hạt thóc đối với cuộc sống của con người. Từ đó, tác giả thể hiện lòng biết ơn trước những hi sinh thầm lặng của hạt thóc hay chính là với người mẹ đã tảo tần làm ra hạt thóc.

+ Giúp cho câu thơ thêm sinh động, hấp dẫn, tăng sức gợi hình, gợi cảm.

Hướng dẫn chấm:

- Thí sinh trả lời như đáp án: 0.75đ

- Thí sinh chỉ trả lời được 1/2 số ý : 0.5đ

- Thí sinh chỉ trả lời được 1/3 số ý : 0.25đ

Lưu ý: Thí sinh có thể trả lời bằng các từ ngữ/các cách diễn đạt tương đương vẫn cho điểm tối đa.

Từ nội dung hai câu thơ “Mẹ ơi, châu chấu sảy sàng/ Cào cào giã gạo sẻ san nhọc nhằn” em rút ra bài học về lẽ sống cho bản thân.

- Nội dung hai câu thơ: Châu chấu và cào cào biết đỡ đần, san sẻ với những vất vả, tảo tần, nhọc nhằn của mẹ trong công việc đồng áng.

- Rút ra một bài học về lẽ sống cho bản thân. Có thể theo một trong các hướng sau: biết sống thấu hiểu và sẻ chia; sống hiếu thảo, biết ơn cha mẹ; lao động cần cù, chăm chỉ…

Hướng dẫn chấm:

* Về hình thức: