Văn bản: Tìm hiểu đặc điểm cái đẹp trong văn xuôi hư cấu của Thạch Lam (Nguyễn Thành Thi)

(trang 19 sách Chuyên đề học tập Ngữ văn 12 – Chân trời): Bài viết trên nghiên cứu về vấn đề gì? Trong bốn hướng nghiên cứu văn học hiện đại bạn đã học, đề tài của bài viết này thuộc hướng nào?

Trả lời:

Trả lời:

- Hệ thống đề mục chặt chẽ, logic, đi từ cơ sở lí thuyết (mục 1), đến phân tích, giải quyết vấn đề (mục 2 , mục 3 ) và kết luận (mục 4 ).

- Ở phần giải quyết vấn đề (mục 2 và mục 3 ), hai đề mục đồng đẳng với nhau, không bao chứa lẫn nhau hoặc trùng ý với nhau. Cách đặt nhan đề ở mục 2 và mục 3 cho thấy hai luận điểm chính của bài viết và đồng thời cũng nhấn mạnh mối tương quan giữa hai luận điểm này.

*Gợi ý các ý có trong sơ đồ:

- Quan niệm về cái đẹp của Thạch Lam:

+ Cái đẹp bình dị, dung dị, gắn liền với cuộc sống bình thường của con người.

+ Cái đẹp tinh tế, sâu sắc, thể hiện qua những rung động tinh tế của tâm hồn con người.

+ Cái đẹp man mác, mơ hồ, ẩn hiện trong những cảnh vật, sự việc tưởng chừng như bình thường.

+ Cái đẹp buồn, thể hiện nỗi buồn thương cảm cho số phận con người và cuộc sống.

- Cách thức thể hiện cái đẹp trong văn xuôi hư cấu của Thạch Lam:

+ Ngôn ngữ tinh tế, giàu sức gợi cảm, sử dụng nhiều biện pháp tu từ.

+ Miêu tả cảnh vật sinh động, giàu chất thơ.

+ Tạo dựng hình ảnh nhân vật có chiều sâu tâm lý, thể hiện những rung động tinh tế của tâm hồn.

+ Sử dụng nhiều chi tiết nghệ thuật đắt giá, tạo ấn tượng sâu sắc cho người đọc.

- Đặc điểm của cái đẹp trong văn xuôi hư cấu của Thạch Lam:

+ Cái đẹp mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện tình yêu thương con người và niềm tin vào cuộc sống.

+ Cái đẹp mang tính cổ điển, thể hiện qua sự thanh tao, nhẹ nhàng, tinh tế.

+ Cái đẹp mang tính dân tộc, thể hiện qua những nét đẹp của cuộc sống và con người Việt Nam.

- Giá trị của việc thể hiện cái đẹp trong văn xuôi hư cấu của Thạch Lam:

+ Góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học Việt Nam.

+ Giúp người đọc khám phá những vẻ đẹp của cuộc sống và con người.

+ Truyền tải thông điệp nhân văn sâu sắc về tình yêu thương con người và niềm tin vào cuộc sống.

* Nhận xét về cách tác giả đặt các đề mục của bài viết:

- Hệ thống đề mục rõ ràng, logic, thể hiện đầy đủ các nội dung chính của bài viết.

- Các đề mục được đặt theo thứ tự hợp lý, giúp người đọc dễ dàng theo dõi và nắm bắt nội dung.

- Ngôn ngữ đề mục súc tích, cô đọng, thể hiện đầy đủ ý nghĩa của nội dung được trình bày.

Trả lời:

- Phương pháp phân tích - tổng hợp: phân tích các tác phẩm văn xuôi hư cấu của Thạch Lam để cho thấy biểu hiện và giá trị của cái đẹp.

- Phương pháp so sánh: so sánh Thạch Lam với các nhà văn khác để làm bật lên nét độc đáo trong nỗi băn khoăn về con người ở Thạch Lam.

Trả lời:

Dựa vào kinh nghiệm và cách hiểu của bản thân, mỗi HS nêu ra kinh nghiệm cho riêng mình. Chẳng hạn: cần làm rõ vấn đề và câu hỏi nghiên cứu khi viết; cần phân tích các bằng chứng để làm sáng tỏ vấn đề cần nghiên cứu,...