Những lập luận vững chắc sẽ giúp bạn chứng minh được luận điểm của mình, đồng thời giúp bạn giao tiếp tốt hơn với người khác. Hãy nhớ rằng, tư duy phản biện không xoay quanh việc giành chiến thắng – nó xoay quanh việc theo sát quá trình phát triển luận điểm để đi đến kết luận. Với những kỹ năng tranh biện hiệu quả, bạn sẽ có thể xác định kết luận nào là đúng, cũng như những điểm hợp lý trong luận điểm của người khác. Tranh luận lành mạnh sẽ giúp bạn học hỏi, và từ đó trau chuốt những đức tin và ý tưởng của bạn. Những kỹ năng tranh luận cũng sẽ giúp bạn quen với việc lý luận những ý tưởng của mình, thay vì hợp lý hóa chúng. Hãy nghĩ về hợp lý hóa như là thứ tạo ra thiên kiến xác nhận; đây thường là lúc bạn đưa ra kết luận trước, sau đó mới đưa ra luận điểm để biện hộ cho kết luận đó. Trong khi quá trình lý luận lại hoàn toàn khác. Quá trình lý luận đòi hỏi chúng ta phải thu thập dữ liệu, quan sát và có đủ chứng cứ để đưa ra kết luận. Trùng hợp thay, đây cũng là cách các học giả trong mọi ngành tạo ra công trình học thuật của mình, hoặc ít ra là nên như thế.

(Albert Rutherford, Rèn luyện tư duy phản biện, NXB Phụ nữ, Hà Nội, 2021)

Nhan đề cuốn sách Rèn luyện tư duy phản biện có ý nghĩa gì?

Đáp án đúng là D

Phương pháp giải

Căn cứ vào các phong cách ngôn ngữ đã học.

Dạng bài đọc hiểu văn bản văn học - Câu hỏi kết hợp

Lời giải

Đoạn trích trên sử dụng phong cách ngôn ngữ chính luận. Vì đoạn trích trình bày những quan điểm của tác giả xoay quanh vấn đề lập luận trong tranh luận: Hãy nhớ rằng, tư duy phản biện không xoay quanh việc giành chiến thắng; Tranh luận lành mạnh sẽ giúp bạn học hỏi, và từ đó trau chuốt những đức tin và ý tưởng của bạn.

Đáp án đúng là C

Phương pháp giải

Căn cứ vào kiến thức thao tác bình luận.

Dạng bài đọc hiểu văn bản văn học - Câu hỏi kết hợp

Lời giải

- Phân tích, suy luận:

+ Đáp án A sai vì đoạn trích không đưa ra định nghĩa về vấn đề nào cả.

+ Đáp án B sai vì đoạn trích không đưa ra dẫn chứng nào để chứng minh về tác dụng của lập luận cả.

+ Đáp án C đúng vì trong đoạn trích này, tác giả dành nhiều câu để đưa ra ý kiến của mình lí giải rõ ràng và thuyết phục về vai trò quan trọng của lập luận trong tranh luận.

+ Đáp án D sai vì thao tác bình luận trong đoạn trích đơn thuần giúp cho đoạn văn rõ ràng hơn chứ không thể hiện sự hiểu biết sâu rộng của tác giả.

Đáp án đúng là B

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản.

Dạng bài đọc hiểu văn bản văn học - Câu hỏi kết hợp

Lời giải

- Đoạn trích có đề cập: Hãy nghĩ về hợp lý hóa như là thứ tạo ra thiên kiến xác nhận; đây thường là lúc bạn đưa ra kết luận trước, sau đó mới đưa ra luận điểm để biện hộ cho kết luận đó. Trong khi quá trình lý luận lại hoàn toàn khác. Quá trình lý luận đòi hỏi chúng ta phải thu thập dữ liệu, quan sát và có đủ chứng cứ để đưa ra kết luận.

=> Hợp lý hóa khác với lý luận ở chỗ: Hợp lý hóa đưa ra kết luận trước, sau đó mới biện hộ cho kết luận đó còn lý luận sẽ tìm lập luận trước sau đó mới đưa ra kết luận.

Đáp án đúng là B

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản.

Dạng bài đọc hiểu văn bản văn học - Câu hỏi kết hợp

Lời giải

Văn bản có đề cập: Hãy nhớ rằng, tư duy phản biện không xoay quanh việc giành chiến thắng – nó xoay quanh việc theo sát quá trình phát triển luận điểm để đi đến kết luận. Với những kỹ năng tranh biện hiệu quả, bạn sẽ có thể xác định kết luận nào là đúng, cũng như những điểm hợp lý trong luận điểm của người khác.

-> Mục tiêu chính của tư duy phản biện là xác định kết luận đúng, nhận diện những điểm hợp lý hoặc chưa hợp lý trong luận điểm của mình và người khác.