Bài 10: Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa (tiếp theo)

Do tác động của khí hậu.

Khí hậu (bao gồm các yếu tố nhiệt độ, biên độ nhiệt, gió, mưa ẩm, sự phân hoá mùa mưa, mùa khô) tham gia vào các quá trình cơ học, vật lí, thể hiện ở quá trình xâm thực diễn ra mạnh mẽ. (Biểu hiện: bề mặt địa hình bị cắt xẻ, hẻm vực, khe sâu...).

   - Tích cực: mở mang đồng bằng hạ lưu sông.

   - Tiêu cực: đất bị bào mòn rửa trôi, nhiều nơi chỉ còn trơ sỏi đá.

   - Do tác động của khí hậu mưa nhiều trên địa hình đồi núi chiếm phần lớn diện tích và bị cắt xẻ mạnh, sườn dốc lớn nên mạng lưới sông ngòi dày đặc, nhiều nước, giàu phù sa.

   - Do mưa theo mùa nên sông ngòi có chế độ nước theo mùa.

  • Đặc tính của đất feralit:

      + Đất chua, nghèo mùn, nhiều sét.

      + Đất có màu đỏ vàng do có nhiều hợp chất sắt, nhôm. Các hợp chất nầy thường tích tụ thành kết von hoặc đá ong nằm cách mặt đất khá sâu (0,5-1m). Khi đá ong bị mất lớp che phủ và lộ ra ngoài sẽ khô cứng lại.

  • Sự ảnh hưởng của đất feralit đến việc sử dụng đất trong trồng trọt:

      + Không thích hợp cho phát triển cây lương thực, chỉ thích hợp cho việc phát triển một số loại cây công nghiệp, đặc biệt là cây công nghiệp lâu năm và một số loại cây ăn quả, bên cạnh đó có thể phát triển đồng cỏ để chăn nuôi và trồng rừng.

      + Do đất feralit chua và nghèo chất dinh dưỡng nên trong quá trình trồng trọt phải luôn chú ý cải tạo đất.

      + Phần lớn đất feralit phân bố ở địa hình cao nên rất dễ bị xói mòn, vì vậy trong quá trình sản xuất cần có biện pháp thích hợp để bảo vệ đất.

    - Địa hình: quá trình xâm thực - bồi tụ là quá trình chính trong sự hình thành và biến đổi địa hình Việt Nam hiện tại. Do chịu tác động của nền nhiệt độ cao, lượng mưa lớn với hai mùa khô, ẩm nên quá trình xâm thực, rửa trôi ở miển núi và bồi tụ nhanh ở đồng bằng hạ lưu diễn ra mạnh.

    - Sông ngòi: mạng lưới dày đặc; nhiều nước, giàu phù sa; chế độ nước theo mùa.