Giải sách giáo khoa Kinh tế pháp luật Cánh diều Bài 6: Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp có đáp án

- Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp được thể hiện qua các bức hình:

+ Hình 6.1: trách nhiệm nhân văn (khi doanh nghiệp tham gia đóng góp vào Quỹ “Vì người nghèo”.

+ Hình 6.2: trách nhiệm pháp lí (khi doanh nghiệp tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường).

- Việc doanh nghiệp thực hiện các trách nhiệm xã hội này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho bản thân doanh nghiệp và cộng đồng, xã hội như: ổn định cuộc sống người dân, tăng thu nhập, tăng tiêu dùng, thúc đẩy kinh tế phát triển trong môi trường tự nhiên được bảo vệ, tài nguyên được tiết kiệm giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, cộng đồng và xã hội ngày càng phồn vinh.

♦ Yêu cầu a) Khái niệm: Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp là việc doanh nghiệp bắt buộc tuân thủ các quy định của pháp luật và tự nguyện đóng góp vào các mục tiêu phát triển bền vững theo cách có lợi cho doanh nghiệp và xã hội

♦ Yêu cầu b) Các hình thức trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp:

- Trách nhiệm kinh tế: đảm bảo kinh doanh hiệu quả, việc làm, thu nhập và cơ hội phát triển cho người lao động; cung ứng nhiều sản phẩm có chất lượng cho người tiêu dùng,... Ví dụ: doanh nghiệp cung cấp tới người tiêu dùng những sản phẩm có chất lượng tốt.

- Trách nhiệm pháp lí: tuân thủ pháp luật về thuế, môi trường, bảo vệ người tiêu dùng và các quy định khác của pháp luật có liên quan. Ví dụ: doanh nghiệp tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

- Trách nhiệm đạo đức: thực hiện đạo đức kinh doanh, không gây hại cho xã hội và môi trường; đối xử công bằng với người lao động. Ví dụ: ban lãnh đạo doanh nghiệp luôn tôn trọng và đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.

- Trách nhiệm nhân văn: tham gia các hoạt động thiện nguyện, nhân đạo, công ích, đóng góp cho sự phát triển cộng đồng và xã hội. Ví dụ: doanh nghiệp tham gia đóng góp Quỹ “Vì người nghèo”.

♦ Yêu cầu c) Xác định hình thức thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong các trường hợp:

- Trường hợp 1: Công ty cổ phần B đã thực hiện trách nhiệm pháp lí

- Trường hợp 2: Công ty C đã thực hiện trách nhiệm nhân văn

- Trường hợp 3: Công ty H đã thực hiện trách nhiệm kinh tế; trách nhiệm đạo đức và trách nhiệm pháp lí.

♦ Yêu cầu a)

- Đoạn thông tin trên đề cập đến:

+ Trách nhiệm pháp lí (doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường)

+ Trách nhiệm nhân văn (doanh nghiệp tham gia các hoạt động vì cộng đồng).

- Ý nghĩa của việc thực hiện các trách nhiệm đó:

+ Đối với doanh nghiệp: Tránh được các rủi ro pháp lí về môi trường; Tạo động lực cho người lao động và thu hút được nguồn lao động giỏi; Giảm chi phí, tăng năng suất lao động, mở rộng thị phần; nâng cao thương hiệu và uy tín.

+ Đối với xã hội: Chung sức hỗ trợ cộng đồng vượt qua khó khăn (đói nghèo, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế, thiên tai,..), giúp ổn định cuộc sống; Góp phần bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

♦ Yêu cầu b) Trong trường hợp trên, bà H đã thực hiện trách nhiệm công dân bằng cách: 

+ Xây dựng môi trường làm việc thân thiện, an toàn trong doanh nghiệp; bảo đảm quyền lợi chính đáng của cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp mình.

+ Ủng hộ và giúp đỡ cộng đồng thông qua việc tặng sách cho học sinh, quyên góp tiền hỗ trợ đồng bào ở các tỉnh miền Trung bị lũ lụt; xây dựng nhà tình nghĩa cho những gia đình có công với đất nước, đóng góp tích cực vào công tác giúp đỡ những người cần thiết.

♦ Yêu cầu c)

- Nhận xét: Trong tình huống trên, ông C đã có nhiều hành vi thể hiện sự thiếu trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và vi phạm pháp luật. Cụ thể là:

+ Thiếu trách nhiệm pháp lí, khi ông đã chỉ đạo nhân viên thực hiện việc xả chất thải chưa qua xử lí ra môi trường

+ Thiếu trách nhiệm kinh tế khi ông đã cung ứng ra thị trường những sản phẩm kém chất lượng.

- Biểu hiện thiếu trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp:

+ Sản xuất, kinh doanh hàng hóa kém chất lượng.

+ Xả chất thải, nước thải chưa qua xử lí ra môi trường.

+ Trốn thuế.

+ Xúc phạm, miệt thị, có thái độ phân biệt đối xử với người lao động.

+ Cạnh tranh không lành mạnh với các doanh nghiệp khác,…

- Nhận định C phản ánh đúng trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, cụ thể là: trách nhiệm kinh tế (sản xuất hàng hoá đạt tiêu chuẩn chất lượng quy định để bảo vệ người tiêu dùng)

♦ Yêu cầu a)

- Trường hợp 1: Công ty may mặc P đã thực hiện trách nhiệm nhân văn

- Trường hợp 2: Công ty D đã thực hiện trách nhiệm pháp lí

♦ Yêu cầu b) Ý nghĩa:

- Đối với doanh nghiệp:

+ Tránh được các rủi ro pháp lí về lao động, môi trường;

+ Tạo động lực cho người lao động và thu hút được nguồn lao động giỏi;

+ Giảm chi phí, tăng năng suất lao động, mở rộng thị phần; nâng cao thương hiệu và uy tín.

- Đối với xã hội:

+ Chung sức hỗ trợ cộng đồng vượt qua khó khăn (đói nghèo, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế, thiên tai,..), giúp ổn định cuộc sống;

+ Góp phần bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.