Bài 11: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Tốc độ khuếch tán của các chất ra hoặc vào tế bào phụ thuộc vào những yếu tố:

    * Sự chênh lệch nồng độ giữa môi trường bên trong và bên ngoài tế bào

Kí hiệu:

- Nồng độ chất tan môi trường ngoài: CA

- Nồng độ chất tan bên trong tế bào: CB

    * Đặc tính lí hóa học của các chất

- Các chất không phân cực, kích thước nhỏ: CO2, O2… có thể dễ dàng khuếch tán qua màng sinh chất.

- Các chất phân cực hoặc chất ion, các chất có kích thước lớn chỉ được khuếch tán vào bên trong tế bào qua các protein màng

   - Vận chuyển thụ động là sự vận chuyển các chất qua màng mà không cần tiêu tốn năng lượng.

    - Dựa theo nguyên lí khuếch tán (vận chuyển các chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp).

    - Rau sau khi được thu hoạch một thời gian ngắn, lượng nước bên trong các tế bào sẽ dần bị mất đi do quá trình thoát hơi nước.

    - Khi vảy nước vào rau, nước sẽ thẩm thấu vào tế bào làm tế bào trương lên khiến rau tươi lên, không bị héo.

Khi tiến hành quá trình ẩm bào trong điều kiện môi trường có rất nhiều chất ở xung quanh thì tế bào sử dụng các thụ thể đặc hiệu trên màng sinh chất để chọn lấy những chất cần thiết đưa vào tế bào.