Bài 13: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918)

Các nước đế quốc ráo riết chuẩn bị Chiến tranh thế giới thứ nhất vì mong muốn thanh toán đối thủ để chia lại thuộc địa.

- Khởi đầu, Đức chớp nhoáng đánh chiếm Bỉ rồi thọc sang Pháp, ngăn chặn con đường ra biển không cho quân Anh tiếp viện, Pa-ri bị uy hiếp. Quân Nga tấn công vào Đông Phổ, buộc Đức phải điều tiết quân để chống lại Nga. Pa-ri được giải vây. Pháp phản công và giành thắng lợi ở Mác-nơ. Quân Anh đổ bộ lên lục địa châu Âu. Chiến tranh chớp nhoáng của Đức bị thất bại.

- Năm 1915, Đức dồn quân sang mặt trận phía đông tấn công Nga. Năm 1916, Đức lại quay lại mặt trận phía tây tấn công pháo đài Vec- ddooong của Pháp. Từ cuối năm 1916, quân Đức, Áo- Hung từ thế chủ động chuyển sang thế phòng ngự ở cả hai mặt trận đông-tây.

- Từ mùa xuân năm 1917, chiến sự chủ yếu diễn ra ở mặt trận Tây Âu. Phe Hiệp ước phản công, phe Liên minh thất bại và đầu hàng.

- Ngày 7-11-1917, Cách mạng tháng Mười tháng lợi ở Nga, Nhà nước Xô viết rút khỏi chiến tranh.

- Tháng 7 - 1918, quân Anh, Pháp bắt đầu phản công và đến tháng 9 -1918, quân Anh, Pháp, Mĩ tổng tấn công ở khắp các mặt trận. Các đồng minh của

Đức lần lượt đầu hàng.

- Ngày 9-11-1918, cách mạng bùng nổ ở Đức, lật đổ nền quân chủ và thành lập chế độ cộng hoà.

- Ngày 11 - 11 - 1918, Chính phủ mới ở Đức đầu hàng không điều kiện. Chiến tranh thế giới kết thúc với sự thất bại hoàn toàn của phe Đức, Áo-Hung.

Tính chất của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất là cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa, chỉ đem lại nguồn lợi cho tư sản cầm quyền